Fan: Odobnoma Sana 20 yil

1.Darsni tashkil etish.

1.Tashkiliyqism.a)davomatni aniqlash

b)ob-havo haqida suhbat

2.Yangi mavzu ustida ishlash.

1. Rasmda nima tasvirlangan?

2. Rasm asosida qizg'anchiqlikning yomon odat ekanligi haqida so’zlab bering.

H ikoyat

SAXIY VA KAMTAR BO’LING

Bir donishmanddan so’radilar: — Qaysi yomon odat boshqa yaxshi fazilatlarni yo’q qiladi? 

— Xasislik, — deb javob berdi donishmand. Yana so’radilar:

— Qaysi yaxshi fazilat boshqa yomon odatlarni yo'q qiladi?

— Saxiylik, — dedi donishmand.Saxiylik — borini boshqalar bilan baham ko’rish. Xasislik esa qizg'anchiqlikdir. Xasis moddiy yordam so’rab kelgan odamga bor narsani "menda yo’q" deb aldab bermaydi.Farzandlarim, saxiylik fazilatlarning eng yaxshisi, xasislik odatlarning eng yomoni ekanini yodingizda tuting.

Moddiy yordam — pul yoki buyum bilan yordam ko’rsatish. 

Farzandlarim, kamtarlik biror ishni "Men qildim" deb maqtanmay, "Do’stlarim bilan birga, yaqin kishilarimning yordamida bajardim" deyish, yor- dami uchun katta-kichikka rahmat aytishdir.

M anman o’z onasiga ham yoqmaydi.

Kamtarga — kamol, manmanga — zavol

Xosiyat buvisi o’tirgan xonaga kirdi.

— Assalomu alaykum, buvijon, yaxshi uxlab turdingizmi? — deb buvisining yuzidan o’pib qo’ydi. So’ng pastga o’tirdi.

— Va alaykum assalom, oppog'im, nega past- ga o’tirib olding? Kel, yonimga, — dedi Mukar- ram buvi. 

— Yo’q, buvijon, yuqoriga, sizning oldingizga ota-onam o’tiradilar, bolalar quyiga o’tirishi ke- rak, — dedi Xosiyat.

— Voy, o’zimning odobli qizimdan o’rgilay, — yayrab ketdi buvisi.

— Buvijon, odob nima? — qiziqdi Xosiyat.

— Odob odamning kimligini bildiradi. Olamga oftob qanchalik zarur bo’lsa, odamga odob shunchalik zarur. Sening kattalarga salom ber- ishing, jilmayib, ochiq chehra bilan "buvijon", "oyijon", "opajon" deb gapirishingni ko’rgan kishilar "Xosiyatxon odobli qiz ekan" deydi. Bor- di-yu, o’rtoqlaringni jerkib gapirsang, odamlarga labingni burib qarasang, kir-chir kiyimda yur- sang, hamma sendan qochadi, odobsiz qiz ekan, deydi.

— Demak, Qimmatxon odobsiz qiz ekan-da. Maqtanchoq. Faqat o’zining o’yinchoqlarini, ko’ylaklarini, oyisini maqtaydi. Boshqalarni masxara qilgani qilgan. o’yinlarimizga qo’shilmaydi. "Sening yangi ko’ylaklaring ham yo'q", deydi.

— Bundaylarni manman deyishadi. Manman odamlar o’zlarini barchadan aqlli, dono deb hisoblashadi. Lekin undaylar juda tez obro’sini yo’qotadi, yakkalanib qoladi.

— Hozir Qimmatxon sinfda ham, ko’chamizda ham yolg'izlanib qolgan. Tunov kuni ko’chada bir o’zi koptogini ushlab turgan ekan. Rahmim kelib ketdi. "Yur, Qimmat, birgao’ynaymiz, hozir Nasiba bilan Dilfuza ham keladi", desam, "Yo’qol, koptogimga havasing kelib chaqiryap- sanmi?! Uni ukamga ham bermayman-ku!", deb bobillab bersa bo’ladimi.

— Manman odam shunaqa jizzaki bo’lib qoladi. Katta-kichikni mensimaydi. Keyinchalik katta bo’lib, o’qishga kirganida, ko’pchilik bi-

lan ishlaganida ham hech kim bilan til to- pisha olmaydi. Manmanning do’sti bolmaydi. Kamtar odam esa katta-kichikka bir xil muomalada bo’ladi. Qo’lidan kelgan yaxshilikni ayamaydi. Natijada, ko'pchilikning hurmatini qo- zonadi.

— Buvijon, shu gaplaringizni o’rtoqlarimga ham aytib bersam maylimi?

— Albatta, ayt. Chunki bu o’gitlar ularga ham, Qimmatxonga ham juda kerak.

Xosiyat quvonganidan buvisini quchoqlab oldi.Muhabbat