Fan: algebra Sinf : 7G,E, j sana



Download 1,68 Mb.
bet6/45
Sana24.08.2021
Hajmi1,68 Mb.
#154990
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45
Bog'liq
7- sinf algebra 3- chorak

3. Mavzuni yoritish:

Masala 32a3b2 birhadni 4a2 birhadga bo‘ling.

Sonni sonlar ko‘paytmasiga bo‘lish xossasidan foydalanamiz: sonni ko‘paytmaga bo‘lishda shu sonni ko‘paytmaningbirinchi ko‘paytuvchisiga bo‘lish kerak, so‘ngra hosil bo‘lgan natijani ikkinchi ko‘paytuvchiga bo‘lish kerak va hokazo. Natijada

(32a3b2): ( 4a2 )= (32a3b2):4:a2



Endi ushbu qoidani qo'llaymiz: ко ‘paytmani songa bo ‘lishda ко ‘paymaning ко‘paytuvchilaridan birini shu songa bo ‘lish kerak. U holda

(32a3b2) : 4 = (32 : 4) a3b2 = 8 a3b2

(8a3b2) : a2 = (8a3: a2) b2 = 8ab2.

Shunday qilib,

32a3b2) : (4a2) == 8ab2.

Birhadlar boshqa hollarda ham xuddi shunday bo'linadi, masalan,

4a2b3: (4а2 b3) = 1;

(66a4 b2c) : (22a2b) = 3a2bc;

(9k2n2m2) : (-3kn2m2) = -3k.

Bo'lish natijasini ko'paytirish bilan tekshirish mumkin: bo‘linuvchi bo‘luvchining bo‘linmaga ko‘paytmasiga teng bo'lishi kerak.

Ko‘phadni birhadga bo'lish



Masala. 2a2b + 4ab2 + 8abc ko'phadni 2ab birhadga bo'ling.

Buning uchun ushbu qoidadan foydalanamiz: yig'indini songa bo'lishda har bir qo'shiluvchini shu songa bolish kerak, ya'ni

(2a2b + 4ab2 + 8abc) : (2ab) =

= (2a2b) : (2ab) + (4ab2) : (2ab) + (8abc) : (2ab) = a + 2b + 4c .

Ko'phadni birhadga bo'lish uchun ko'phadning har bir hadini shu birhadga bo'lish va hosil bo'lgan natijalarni qo'shish kerak.

Ko'phadni birhadga bo'lish natijasini ko'paytirish bilan tekshirish mumkin. Masalan, (36n4m2 – 45n2m4) : (9n2m2) = 4n2 – 5m2 bo'lish to'g'ri bajarilgan, chunki



(9n2m2)(4n2 – 5m2) = (9n2m2)(4n2) – (9n2m2)(5m2) =

9·4n2n2m2 –9·5n2m2m2 = 36n4m2 – 45n2m4 .

Ko‘phadni birhadga bo‘lish uchun ko‘phadning har bir hadini shu birhadga bo‘lish va hosil bo‘lgan natijalarni qo‘shish kerak.



Ko'rilgan misollarda birhad (ko'phad)ni birhadga bo'lish natijasida birhad (ko'phad) hosil bo'ladi. Bunday hollarda ko'phad birhadga qoldiqsiz bo'linadi, deyiladi. Ammo, ko'phadni birhadga qoldiqsiz (butun) bo'lish hammavaqt ham mumkin bo'lavermaydi. Masalan, ab + ac ko'phad ab birhadga qoldiqsiz (butun) bo'linmaydi.

Birhad (ko'phad)ni birhadga bo'lishda harflar bo'luvchi nolga teng bo'lmaydigan qiymatlami qabul qiladi, deb faraz qilinadi.

4. Mavzuni mustahkamlash.

295 – misol.

1) 3)

3) 4)

296-misol

1) 12x:4=3x 2) (-15a):5=-3a

3) (-18y):6=-3y 4) 10c: (-2)=-5c

297-misol

1) 8c: (-2)=-4c 2)

3) 4)

298-misol



  1. 2)

3) 4)

299-misol



  1. 5a:a=5 2) 8x:x=8 3) 5a: (-a)=-5 4) (-7y) : (-y)=7

300 – misol.

1) (-6x) : (2x) = -6x : 2x = -3

2) 15z : (15z) = 15z : 5z = 3z

3) (-6xy) : (-3xy) = -6xy : (-3xy) = 2xy

4) 12ab : (-4ab) = -3ab


Download 1,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish