Familiya: Bekturdiyev

1-oraliq nazorat
Variant №6
Familiya: Bekturdiyev
Ism: Shahriyor
Fan: Iqtisodiyot Nazariyasi
Tekshirdi: Z. Allaberganov

1. 
   Foyda normasi va massasi hamda ularni hisoblash.
   

Odatda biror bir firmani misol qilib oladigan bo’lsak, bu firma uchun foydaning ikki jihati bor, bular: foyda massasi va foyda normasi. Birinchisi, foyda normasi bu foydaning umumiy miqdorini nima evaziga olinganligi aniqlaydi.

Ikkinchisi, foyda massasi bu foydaning umumiy miqdorini aniqlaydi. Foydani maksimallashtirish uning ham normasini, ham massasini oshirishdir, lekin firma uchun foyda normasi muhimroq, chunki bu firma faoliyatining samaradorligini ta’minlaydi. Foyda normasi
jami foydaning uni topish uchun qilingan umumiy xarajatlarga bo’lgan nisbatidir.

Formulalari:

1.Foyda normasi: 1) R’=(P/W)*100
R-foyda normasi
P-foyda massasi
W-iqtisodiy yoki ishlab chiqarish harajatlari.
2) R’=(P/K avans)*100
R-foyda normasi
P-foyda massasi
K avans- korxona avanslangan korxona mablag’lari

2. 
   Foyda massaasi:
   

P=R*W/100
P-foyda masssasi
R-foyda normasi
W- iqtisodiy yoki ishlab chiqarish harajatlari.

2.Iqtisodiy o‘sish, uning mezoni va ko‘rsatkichlari.

Iqtisodiy o’sish bu milliynishlab chiqarish natijalari mutloq hajmining, aholi jon boshi va iqtisodiy resurs birligi hisobiga ko’payishi hamda sifat tarkibining takomillashuviga aytiladi.
Iqtisodiy o’sish mezoni- iqtisodiy o’sishni nisbatan to’liq darajada baxolash imkonini beradigan ko’rsatkich.
Iqtisodiy o’sish mezoni ikkiga bo’linadi: Miqro darajada va Maqro darajada.
Iqtisodiy o'sish ko'rsatkichlari ular tahlilchilar tomonidan mamlakat iqtisodiyotiga mumkin bo'lgan sarmoyalarni kiritish uchun uning sog'lig'ini izohlash va baholash uchun foydalanadigan ma'lumotlar. G'oya, ularning har biri tomonidan berilgan signallarni birlashtirib, baholash va shu bilan ma'lumotlarni kuzatish va tekshirish usullarini kengaytirishdan iborat.
Iqtisodiy o'sish ko'rsatkichlari bozorning barcha sohalarida katta ta'sirga ega; moliya sektori eng sezgir sohalardan biridir. Investorlar ularni tez-tez kuzatib turishadi va ularni farovonlik belgisi yoki mamlakat uchun yuzaga kelishi mumkin bo'lgan muammo deb bilishadi.

3. 
   Keys
   

3-Keys
Quyidagilarni diqqat bilan o‘qing. Uning qaysi birlarini o‘zgaruvchan xarajatlarga, qaysi birlarini doimiy xarajatlarga qo‘shamiz va nima sababdan?
1) bino, inshoot, asbob-uskuna amortizatsiyasi;
2) ishchilarning ish haqi;
3) korxona direktorining belgilangan maoshi;
4) mulk solig‘i;
5) elektr energiyasi va suv xarajatlari;
6) xomashyo xarajatlari;
7) material va instrumentlar sotib olish xarajatlari;
8) qo‘yilgan o‘z pul mablag‘lariga boy berilgan foiz;
9) yer solig‘i.

Xarajatlar bu ishlab chiqarish ommillarini sotib olish qiymati.

Doimiy xarajatlar bu uning hajmidan qat'i nazar, bu kompaniyaning narxi ishlab chiqarish faoliyati.
O'zgaruvchan xarajatlar - ishlab chiqarish hajmiga bog'liq bo'lgan firmalar narxi.

Doimiy xarajatlar	O’zgaruvchan xarajatlar
bino, inshoot, asbob-uskuna amortizatsiyasi	ishchilarning ish haqi
mulk solig‘i	korxona direktorining belgilangan maoshi
yer solig‘i	elektr energiyasi va suv xarajatlari
	xomashyo xarajatlari
	material va instrumentlar sotib olish xarajatlari
	qo‘yilgan o‘z pul mablag‘lariga boy berilgan foiz