Фалсафий тафаккур эволюцияси. Қадимги давр, ўрта асрлар, уйғониш даври фалсафаси

Зардўштийлик

• Асосчиси

• Зардўшт Сепитома

• Асосий ғояси

• Эзгу фикр,
• эзгу сўз,
• эзгу амал

• Эътиқод

• Якка худолик

• Асосий манбаси

• “Авесто”

• Яшт

• Ясна

• Биндедот

• Биспарат

• Хордо Авесто
• (Кичик Авесто)

• “Авесто”

• Ўз даврининг ҳуқуқий, ахлоқий
• меъёрлари ўз аксини топган.

• Олам нур ва зулмат, ҳаёт ва ўлим,
• тана ва жон, яхшилик ва ёмонлик,
• эркинлик ва тобелик кабиларнинг
• азалий курашидан иборат

• Ҳаётнинг кечиши: табиатда нур ва зулмат,
• борлиқда ҳаёт ва ўлим, ижтимоий ҳаётда
• яхшилик ва ёмонлик, нафосат оламида
• гўзаллик ва хунуклик, динда Ахурамазда
• ва Ахриманнинг азалий ва адабий зиддияти
• каби шаклларда намоён бўлади

• Олов – оламни нурафшон қилувчи,
• Одамларни гуноҳлардан покловчи
• сеҳрли куч. Ер ва сув – ҳаёт манбаи.

• Миллий давлатчилик анъналари
• ўз аксини топган бу китоб, фақат
• мустақиллик йилларида қадрланди.
• 2001 йилда “Авесто”нинг
• 2700 йиллиги нишонланди.

• “Авесто” китобини биринчи
• марта ўзбек тилига Асқар Маҳкам
• таржима қилган.

• Хулоса:

• Қадимги Шарқ ва Ғарб фалсафаси
• мазкур дунё маданиятининг
• ўзаги ҳисобланади, Ғарб ва Шарқ
• маънавий цивилизациясининг
• қиёфасини белгилайди.

• Фалсафа қадимги дунёнинг
• барча маънавий
• қадриятлари: санъат ва дин,
• ахлоқ ва эстетик тафаккур,
• ҳуқуқ ва сиёсат, педагогика
• ва фанни қамраб олган.

• Шарқ маънавий цивилизацияси шахснинг
• борлиғига, унинг ўзликни англаш туйғусига
• ва моддий дунёдан узоқлашиш орқали ўзини ўзи
• камол топтиришига мурожаат этиш руҳи
• билан суғорилган бўлиб, бу Шарқ
• халқларининг турмуш тарзида ва
• маданий қадриятларни ўзлаштириш
• усулларида ўз аксини топган

• Ғарб маънавий цивилизацияси ўзгаришларга, ҳақиқатнинг тагига етиш йўлидаги изланишларга очиқ бўлган. Бу изланишлар турли, шу жумладан атеистик, интеллектуал ва амалий йўналишларда кечган.

• Умуман олганда қадимги дунё
• фалсафаси кейинги даврлардаги
• фалсафий тафаккур ва маданиятга,
• кишилик жамиятининг ривожланишига
• улкан таъсир кўрсатган.

•