Falsafa testlar
1.Falsafa faning o`rganish obekti-….
A) Jamiyat, inson, bilish
B) Olamdagi jami narsalar: yeng mayda zaralardan ulkan jisimlargacha
C) Tabiyat, organik, noorganik olam
D) Olam, odam, odam-olam munosabati
2.Falsafaning predmetiga ta`rif qaysi javobda to`g`ri berilgan?
A) Falsafa insonning dunyoda tutgan o`rnini o`rganadigan fan
B) Falsafa olam va odam taraqiyotining eng umumiy qonunlari odamning olamga munosabatini o`rganadigan fan
C) Arablar bu fanni hikmat deb atashgan
D) Falsafa inson ma`navi faoliyatining o`ziga xos shakli
3) Antropologiya-…
A) Falsafaning tarkibiy qismi, odamning tuzilishi, miya faoliyatini o`rganadi
B) Odamning poydo bo`lishini o`rganadigan ta`limot
C) Falsafaning tarkibiy qismi, odamzotning poydo bo`lishi va evolyutsiyasi odam irqlari haqidagi ta`limot.
D) Falsafaning tarkibiy qismi, XIX asrda shakillangan ta`limot
4. Ginoseologiya-…
A) Falsafaning tarkibi qismi, bilish haqida baxs yuritadi
B)Bilmaslikdan bilishga qarab boorish jarayonlarini tushuntiradigan bilim sohasi.
C) Falsafaning tarkibiy qismi dunyoni bilish mumkunligi to`g`risidagi ta`limot
D) Falsafaning tarkibi qismi, bilish nazariyasi, bilishning mohiyati, qonunlari, usullari to`g`risida baxs yuritadi.
5. Metodologiya qanday ta`limot?
A) Metodologiya tadqiqot yo`llari, usullarini o`rganadi.
B) Metodologiya- falsafaning tarkibiy qismi yilmi bilish yo`llari, usullari haqidagi ta`limot.
C) Metodologiya voqelikni anglash algaritmi.
D) Metodologiya tushunchasi ikki manoda qo`llaniladi. a) Metodlar to`g`risidagi ta`limot. b) Metodlar majmuyini ifodalaydi.
6. Mifologik dunyoqarash…
A) Olam haqidagi bilimlar majmuyi.
B) Ijtimoiy taraqqiyotning eng qadimgi davirlarida yuzaga kelgan afsonalarga asoslangan dunyoqarash.
C) Insonning tabiyat oldidagi ojizligini ifodalaydigan sodda tasavvurlar.
D) Ijtimoiy taraqqiyotning eng quyi bosqichiga hos soda dunyoqarash.
7. Falsafa fanining tarkibiy qisimlari qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
A) Gnoseologiya, aksiologiya, naturfalsafa, satsiyologiya.
B) Ontologiya, gnoseologiya, metodologiya, antropologiya.
C) Gnoseologiya, metodologiya, eklektika, naturfalsafa.
D) Antropologiya, metafizika, dialektika, metodologiya.
8. Falsafa fanining asosiy funksiyalari-…
A) Dunyoqarashlik, metodologik, chamalash, boshorat qilish.
B) Tarbiyaviy, dunyoqarashlik, umumlashtiruvchilik, bilish.
C) Tarbiyaviy, umumlashtiruvchilik, bilish, chamalash, boshorat qilish.
D) Dunyoqarashlik, metodologik, gnoseologik, ijtimoiy, aksiyologik, tarbiyaviy.
9. Dunyoqarash nima?
A) Dunyoqarashning shakillanishi insonning hayotiy tajribasi, yoshi, bilimi bilan bog`liq.
B) Dunyoqarash insonning olamga va o`z-o`ziga munosabatini ifodalaydi.
C) Dunyoqarash insonning olamni va o`z-o`zini anglashi
D) Dunyoqarash- insonning olamga faol munosabati. Bu insonni o`rab turgan dunyo va uning dunyoda tutgan o`rni haqidagi qarashlar majmuyi.
10. Falsafiy dunyoqarashning o`ziga xos jihati?
A) Insonning manaviy dunyosini ifodalaydi.
B) Olamni mantiqiy umumlashmalar ososida tushinish.
C) Moddiy borliq to`g`risidagi qarashlar tizimi.
D) Olamni aql va bilim ososida anglash.
11. Asosiy falsafiy ta`limotlar-…
A) Antropologiya, metafizika, dialektika, metodologiya.
B) Gnoseologiya, metodologiya, naturfalsafa, satsiyologiya.
C) Ontologiya, gnoseologiya, metodologiya, antropologiya.
D) Monizm, materialism, dualizm.
12. Dialektika qanday ta`limot?
A) Dialektika atamasini qadimgi yunon faylasufi Suqrot birinchi bo`lib qo`llagan.
B) Olamni ilmi- falsafiy anglash.
C) Dialektika borliqdagi narsa, hodisa, jarayonlarni o`zoro aloqodorlikda o`zgarish va rivojlanishda o`rganish haqidagi falsafiy talimot.
D) Dialektika ta`limotining asoschisi Geraklit.
13. Falsafa- hususiy fanlarning…
A) Ratsiyonol asosi.
B) Emperik asosi.
C) Ilmiy asosi.
D) Metodologik asosi
14.Farobiyning davlat va uning boshqaruvga oid asari-…
A) ) “Metafizika”
B) “Birinchi analiktika”
C“Fozil odamlar shahri”
D) “Musiqa nazariyasi”
15. Farobiy qaysi qadimiy Yunon mutafakirining asarlariga sharhlar yozgan?
A) Suqrot.
B) Pifagor.
C) Aflotun.
D) Arastu.
16. Markaziy Osiyodagi hadis ilmining ososchisi kim?
A) Abu Bakir ar-Rozi.
B) At-Termiziy
C) Abu Muslim
D) Imom al- Buxori
17. Motakalimlik qanday diniy- falsafiy yo`nalish?
A) Muatakalimlik- Kalom ilmi tarofdorlari.
B) Mutakalimlik islom aqidalarini nazari falsafiy anglashga urinadi.
C) Bu falsafiy yo`nalishga ko`ra dunyoda faqat Xudo irodasi hukumron. Shunday ekan, olamni bilish- xudo irodasini anglashtir.
D) Islom dini ta`sirida shakillangan falsafiy yo`nalish.
18. Mintaqamizdagi ilk falsafiy fikirlar qaysi manbada aks etkan?
A) Vedalarda
B) Avestoda
C) Gilganesh haqidagi dostonda
D) Maxobxorot, Ramayana dostonlarida.
19. O`rta asrlarda Markaziy Osiyoda shakillangan falsafiy talimotlarning asoschilari
A) Bobur, Mashrab, Gulxaniy
B) Zebuniso, Uvaysiy, Nodira.
C) Al-Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Ali Ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy, Mirzo Ulug`bek.
D) Muqumiy, Furqat, Avaz O`tar o`g`li, Zavqiy, Xamza.
20. Mineralogiya asarining mualifi kim?
A) Muso al- Xorazmiy.
B) Abu Nasr Farobiy
C) Ahmat Farg`oniy
D) Abu Rayhon Beruniy
21. Dastlabki falsafiy fikrlar qayerda shakillangan?
A) Yaqin va O`rta Sharqda
B) Qadimgi Bobil va Misrda
C) Qadimgi Yunonistonda
D) Turonda.
22. Tasavvufning asosiy tariqotlari…
A) 17 ta
B) 3 ta
C) 2 ta
D) 5 ta
23.Moniy ta`limoti qachon va qayerda vujudga kelgan?
A) Eramizning I asrida Ozarboyjonda
B) VI asrda Misrda
C) Eramizning III asrida Eronda
D) Eramizning II asrida Hindistonda.
24. Mazdakilik ta`limoti qachon va qayerda vujudga kelgan?
A) Eramizning III asrida Baqtriyada
B) I asrda Hindistonda
C) V asr oxirida Eronda
D) Eramizning IV asrida Misrda
25. Mazdakilik ta`limotining asosiy g`oyasi-…
A) Tinchlik g`oyasi
B) Tenglik g`oyasi
C) “Yaxshilikning yominlik ustidan muqarrar g`alabasi” g`oyasi.
D) Tengsizlik g`oyasi.
26. Ilk falsafiy qarashlar dastlab qayerda vujudga kelgan?
A) Qdimgi Gretsiyada
B) Qadimgi Hindistonda
C) Qadimgi Misr va Bobulda
D) Qadimgi Xitoyda.
27. Markaziy Osiyoda shakillangan eng qadimgi din-…
A) Mazdakiylik
B) Zardushtiylik
C) Moniylik
D) Budaviylik.
28. Markaziy Osiyoda Islom dini qachon kirib kelgan?
A) VI asrda
B) V asr boshlarida
C) VII asr oxirlari, VIII asr boshlarida
D) VIII asr boshlarida
29. Daosizm ta`limotining asoschisi kim?
A) Van Chin
B) Qadimgi Xitoy faylasufi Lao- szi
C) Mo-szi
D) Konfutsi
30. Lokayata ta`limoti qochon va qayerda yuzaga kelgan?
A) Hinditonda (mil. av ikkinchi ming yiliklar oxiri birinchi ming yiliklar boshlarida )
B) Xitoyda (mil. av X-VIII asrlarda )
C) Hindistonda (mil. av VIII-VII asrlarda )
D) Bobilda (mil. av IV-III ming yilliklarda).
31. Markaziy Osiyodagi falsafiy fikrlar va fanning rivojlanishi qaysi davrga to`g`ri keladi?
A) XII-XIII asrlarda.
B) VIII-IX asrlarda.
C) XI-XII asrlarda.
D) IX-XI asrlarda.
32. Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi…
A) Boburnoma.
B) Shoxnoma.
C) Avesto.
D) Vedalar.
33.Milet maktabining namoyondalari kimlar?
A) Fales, Geraklit, Anaksimen..
B) Fales, Anaksimandr, Anaksimen
C) Geraklit, Pifegor, Anaksimandr.
D) Fales, Anaksimandr, Pifagor.
34. Yevropa uyg’onish davri allomalari-…
A) Nikolay Kopernik, Jordano Bruno, Vilgelm Gegel.
B) Jordano Bruno, Tomazzo Kompanella, Nikolay Kopernik.
C) Galileo Galiley, Nikolay Kopernik, Jordano Bruno.
D) Nikolay Kopernik, Jordano Bruno, Vilgelm Diltey.
35. Qadimgi Yunon faylasuflaridan kim olamning asosiga suvni qo’ygan?
A) Anaksimandr
B) Anaksimen
C) Fales
D) Ksenofan
36. “Olam to’xtovsiz aylanib va so’nib turuvchi olov, hamma narsa olovdan paydo bo’lgan va olovga aylanadi” degan qarash qaysi Yunon mutafakkirining fikri?
A) Fales
B) Anaksimen
C) Geraklit
D) Ksenofan
37. Atomistik ta’limotni ilgari surgan olim kim?
A) Zenon
B) Parmenit
C) Demokrit
D) Impedokl
38. “G’oyalar dunyosini birlamchi, moddiy olam uning mahsuli” , deb bilgan qadimgi yunon faylasufi-…
A) Ksenofan
B) Pifagor
C) Platon
D) Suqrot
39. Qaysi qadimgi yunon faylasufi- stixiyali dialektikaning asoschisi?
A) Anaksimen
B) Anaksagor
C) Geraklit
D) Fales
40. “Fazo” kategoriyasining falsafiy ma’nosi qaysi javobda to’g’ri berilgan?
A) Fazo -predmet, narsalarning uzoq-yaqin, baland-past, o’ngda-chapda kabi holatlarning joylashuvini bildiradi.
B) Fazo-yulduz, sayyoralarni qamrab olgan bo’shliq.
C) Fazo-narsa va hodisalarning ko’lami o’zaro joylashishi tartibini bildiradigan kategoriya.
D) Fazo-predmetlar, narsalarning egallagan hajmini ifodalaydi.
41. Vaqt-…
A) Predmet hodisalarning muayyan holda mavjudlik chegarasini ifodalaydi.
B) Vaqt olamda yuz berayotgan hodisalarning boshlanishi va oxiri yo’q jarayon ekanligini ifodalaydi.
C) Narsa, hodisalarning mavjud bo’lish davomiyligini, ro’y berishining ketma-ketligini ifodalaydi.
D) Dunyo hodisalarining yuz berishidagi ketma-ketlikni ifodalaydi.
42. Tabiat tushunchasining keng ma’nosi?
A) Tabiat bu dunyo, olam, koinot.
B) Tabiat olamga, jamiyatga bog’liq bo’lmagan qonunlarga bo’ysunadi.
C) Tabiat narsalar, hodisalar, jarayonlardan tashkil topgan olam.
D) Tabiat benihoya xilma-xil, turli-tuman ko’rinishlari bilan insonni qurshab turgan moddiy olam: mikro-makro-mega dunyo.
43. Materiya-…
A) Borliqdagi narsa va hodisalarni ifodalovchi tushuncha.
B) Borliqning birlamchi negizi substansiyani ifodalaydi.
C) Moddiy olamni, undagi barcha narsalar, hodisalar, jarayonlarni ifodalaydigan falsafiy kategoriya.
D) Borliqning moddiy shakliga xos xususiyatlarini ifodalaydi.
44. “Ijtimoiy harakat” deganda nima nazarda tutiladi?
A) Materiya harakati nazarda tutiladi.
B) Ijtimoiy harakat jamiyatda kechadigan barcha moddiy va ma’naviy jarayonlarni ifodalaydi.
C) Mexanik, fizik harakat nazarda tutiladi.
D) Jamiyat va insondagi o’zgarishlar nazarda tutiladi.
45. Demokrit ta’limoticha olam- …
A) To’rt unsur (element) dan iborat.
B) Olam bo’linmas zarralar va bo’shliqdan iborat.
C) Tabiatdagi barcha narsa va hodisalar bo’linmas zarralar atomlardan tashkil topgan.
D) Olamda ro’y beradigan har bir voqea, hodisa atomlar harakati tufayli sodir bo’ladi.
46. Platon borliqning asosiga nimani qo’ygan?
A) Sharsimon yaxlit massani.
B) Mayda zarrachalarni.
C) Raqamlarni.
D) G’oyalar dunyosini
47. Materiya harakatining asosiy shakllari-…
A) 4 ta. Mexanik, fizik, ximik, ijtimoiylik.
B) 6 ta. Mexanik, fizik, biologik, geologik, textonik, ximik.
C) 5 ta. Mexanik, fizik, ximik, biologik, ijtimoiylik.
D) 3 ta. Mexanik, fizik, biologik.
48. Geliostentrik nazariyani asoslab bergan olim-…
A) Klavdiy Ptolomey.
B) Jordano Bruno.
C) Nikolay Kopernik.
D) Leonardo Da Vinchi.
49. Falsafaning qaysi qonuni taraqqiyotning bosh sababi (manbai) ni aniqlash imkonini beradi?
A) Inkorni inkor qonuni.
B) Miqdor o’zgarishlarining sifat o’zgarishlariga o’zaro o’tish qonuni.
C) Dialektik ziddiyatlilik qonuni.
D) To’g’ri javob yo’q.
50. Materiyaning asosiy ko’rinishlari.
A) Narsalar, jarayonlar.
B) Jism va jarayon.
C) Modda va maydon.
D) Noorganik va organik olam.
51. Borliqning asosiy ko’rinishlari nechta?
A) 5 ta. Jonsiz jismlar, o’simliklar, hayvonlar, odamlar borlig’i jamiyat borlig’i.
B) 2 ta. Organik olam, anorganik olam.
C) 4 ta. Tabiat borlig’i, jamiyat borlig’i, inson borlig’i, ma’naviyat borlig’i.
D) 2 ta asosiy ko’rinishi bor. Moddiy borliq va ma’naviy borliq.
52. Zardo’shtiylikda olamning to’rt asosi, deganda, nimalar nazarda tutilgan?
A) Suv, tuproq, olov, odam.
B) Olov, tuproq, havo, odam.
C) Olov, havo, tuproq, suv.
D) Ruh, odam, olam, tuproq.
53. Panteizm ta’limotining mohiyati?
A) Borliqning xudodan kelib chiqishi haqidagi ta’limot.
B) Borliq va xudoni bir, deb biluvchi ta’limot.
C) Tarixan shakllangan diniy va falsafiy ta’limot.
D) Bu ta’limotda moddiy ibtido o’zini xudo orqali namoyon qilishi haqida fikr yuritilgan.
54. Vaqtning ilmiy-falsafiy ma’nosi qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
A) Predmet, hodisalar mavjudligining chegarasini ifodalaydi.
B) Olamda yuz berayotgan hodisa, jarayonlarning boshlanishi va oxiri yo’qligini ifodalaydi.
C) Vaqt-borliqning mavjudlik shakli; narsalarning mavjud bo’lish davomiyligi va hodisalarning yuz berishidagi ketma-ketligini ifodalaydi.
D)Vaqtning asosiy xususiyati-davomiylik.
55. Borliq tushunchasi-…
A) Olamning doimiyligi, abadiyligini ifodalaydi.
B) Butun mavjudotni, uning o’tmishi, hozirgi davri va kelajagini ifodalaydi.
C) Moddiy va ma’naviy olamdagi barcha narsa va hodisalarni ifodalaydi.
D) “Hamma narsalar o’tkinchi” degan ma’noni ifodalaydi.
56. Dunyo (olam) ning asosida ko’p moddiy va ma’naviy narsalar yptishi haqidagi falsafiy ta’limot …
A) Dualizm
B) Plyuralizm
C) Deizm
D) Monizm
57. “Tabiat, jamiyat, odamzod koevolyutsiyasi” tushunchasining ma’nosi
A) Odamzodning tabiat ustidan hukmronligini o’rnatish tushuniladi.
B) Odamzod, jamiyat bilan tabiat orasidagi muvozanatning mavjudligi, uning buzilmasligi, insonning tabiatga ongli munosabati insoniyat istiqbolini ta’minlashning muhim omili ekanligini asoslaydigan g’oya.
C) Odamzod tabiat olamini saqlab qolishi zarurligi g’oyasi ifodalangan.
D) Ekologik ongni rivojlantirish zarurligi ifodalangan.
58. “Dunyo moddiy jihatdan bir butun”, deganda nima tushuniladi?
A) Olamdagi barcha narsalar harakatda va taraqqiyotda.
B) Olam moddiy jihatdan bir butundir.
C) Hamma narsaning kelib chiqish asosi bir demakdir.
D) Olam bordan yo’q bo’lmaydi, yo’qdan bor bo’lmaydi.
59. Borliq nechta shaklda namoyon bo’ladi?
A) 3 ta asosiy ko’rinishda namoyon bo’ladi: zarralar dunyosi, narsa, predmetlar dunyosi, hodisa, jarayonlar dunyosi.
B) 2 ta asosiy shakli mavjud: moddiy borliq, ma’naviy borliq.
C) 4 ta shaklda: tabiat, jamiyat, inson, ma’naviy-ruhiy borliq.
D) 2 ta shaklda tabiat borlig’i, inson borlig’i.
60. Dunyoqarashning tarixiy tiplari…
A) 5ta: mifologik, diniy, ilmiy, falsafiy, siyosiy dunyoqarash.
B) 4ta: mifologik, diniy, ilmiy, falsafiy dunyoqarash.
C) 3ta: mifologik, diniy, falsafiy dunyoqarash.
D) 2ta: kundalik dunyoqarash, ilmiy dunyoqarash.
61. Tabiat tushunchasining tor ma’nosi?
A) Tabiat ikki ko’rinishda namoyon bo’ladi: jonsiz tabiat (anorganik olam) , jonli tabiat (organik olam).
B) Tabiat insonni o’ab olgan dunyo.
C) Tor ma’noda tabiat deganda, insoniyat yashashi uchun zarur bo’lgan shart-sharoitlar majmui nazarda tutiladi.
D) Odamzod tabiatning bir qismini tashkil etadi.
62. Texnomassa deganda nima tushuniladi?
A) Texnik vositalar majmui.
B) Ilmiy-texnik inqilob tufayli odamzod yaratgan barcha narsalar.
C) Texnomassa-biomassaning ko’rinishi.
D) Texnomassa tabiiy shart-sharoitlarning yomonlashuviga olib kelishi mumkin.
63. Materiyaning 2 asosiy ko’rinishi deganda, nima nazarda tutiladi?
A) Atom ko’rinishiga ega.
B) Narsalar va jarayonlar.
C) Modda va maydon.
D) Qattiq va suyuq ko’rinishga ega.
64. Harakat degenda nima tushuniladi?
A) Harakat-rivojlanish.
B) Harakat moddiy va ma’naviy borliqning mavjudlik shakli. Olamda sodir bo’ladigan har qanday o’zgarish.
C) Harakat olamdagi narsa va hodisalarning bir-biriga ta’siri.
D) Harakat fazodagi narsa, hodisalarning o’zaro ixtiyoriy o’rin almashishi.
65. Imkoniyat va voqeilik kategoriyasining mohiyati…
A) Olamdagi narsa va hodisalar rivojining davomiyligi, ulardan birining ikkinchisiga o’tishini ifodalaydigan kategoriya.
B) Olamdagi barcha o’zgarishlar mohiyatini tushuntirib beradi.
C) Narsa va hodisalar vujudga kelishi va rivojining asosiy bosqichlarini ifodalaydi.
D) Olamdagi narsa va hodisalarning kelib chiqish sabablarini anglashga imkon beradigan falsafiy kategoriya.
66. Inkorni-inkor qonuni -…
A) Olamda kechadigan taraqqiyotni mohiyatini anglashga yordam beradi.
B) Inkorni-inkor taraqqiyot uchun zamin hisoblanadi.
C) Dialektikaning asosiy qonuni. Tabiat, jamiyat, tafakkur taraqqiyoti jarayonining yo’nalishi, shakli va natijasini ifodalaydi.
D) Borliqdagi rivojlanish yo’nalishini ifodalaydi.
67. Miqdorning sifatga o’tishi qanday sodir bo’ladi?
A) Bir bosqichdan ikkinchi bosqichga o’tish orqali.
B) Portlash orqali.
C) Sakrash orqali.
D) O’zgarishlar orqali.
68. Dialektika atamasini birinchi bo’lib qo’llagan olim-…
A) Platon.
B) Porfiriy.
C) Suqrot.
D) Aristotel.
69. Taraqqiyot nima?
A) U harakatning bir turi.
B) Rivojlanishning oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga yo’nalgan shakli, uning yuksalishi.
C) Taraqqiyot- rivojlanish demakdir.
D) Taraqqiyot nisbiydir. U bir tizim uchun taraqqiyot, boshqasi uchun tanazzul bo’lishi mumkin.
70. Mazmunni shakldan ustun qo’yish ijtimoiy hayotda qanday oqibatlarga olib kelishi mumkin?
A) Mazmunning o’zgarishi shaklning o’zgarishiga olib keladi.
B) Mazmunga asosiy e’tiborni qaratib, shakli uning soyasida qoldirish ijtimoiy hayotda anarxiya (parokandalik) ga olib kelishi mumkin.
C) Mazmunning faolligi shaklning o’zgarishiga olib kelmaydi.
D) Mazmun va shakl uzviy birlikda mavjud bo’ladi.
71. Ziddiyatlarning asosiy ko’rinishlari-…
A) Tafovut, qarama-qarshilik, ziddiyat.
B) Ziddiyatlar har bir narsada o’ziga xos ko’rinishda namoyon bo’ladi.
C) Ziddiyatlar turli-tuman bo’lib, ular narsa va hodisalarning rivojlanishida turlicha rol o’ynaydi.
D) Ichki va tashqi, asosiy va noasosiy, antoganistik va noantoganistik ziddiyatlar.
72. Falsafaning juft kategoriyalari nimani ifodalaydi?
A) Falsafaning juft kategoriyalari narsalardagi ichki aloqadorliklar ifodasidir.
B) Ular olamdagi ziddiyatli holatlar ifodasidir.
C) Falsafaning juft kategoriyalari narsalardan ichki aloqadorliklar, ziddiyatli va sababiy bog’lanishlarni ifodalaydi..
D) Falsafaning juft kategoriyalari narsa, hodisalardagi qarama-qarshiliklar ifodasidir.
73. Me’yor nima?
A) Me’yor miqdor o’zgarishlari chegarasini ifodalaydigan tushuncha.
B) Me’yor narsa va hodisalar o’z sifatini saqlab qoladigan miqdoriy chegara.
C) Me’yor ob’yektning sifat va miqdoriy jihatdan o’zaro bog’liqligini ifodalaydigan tushuncha.
D) me’yor narsaning bir sifat holatidan boshqasiga o’tishdir.
74. Ayniyat nima?
A) Ayniyat –tafovutni inkor etuvchi holat..
B) Ayniyat –narsa va hodisalarga xos xususiyat.
C) Ayniyat –narsa va hodisalardagi o’xshashlik
D) Ayniyat –narsalardagi tafovut lahzasini o’zida jo etgan holat.
75. Kategoriyalar-…
A) Universal bog’lanish va rivojlanishda bo’lgan moddiy dunyoning inson miyasidagi in’ikosi.
B) Real voqelikni chuqur va mukammal aks ettiradi.
C) Narsa va hodisalarning o’ziga xosligi, o’xshashligi va farqlarini anglatuvchi eng umumiy tushunchalar.
D) Kategoriyalar ijtimoiy amaliyotning mahsuli hisoblanadi.
76. Nega inkorni-inkor qonuni deyiladi?
A) Inkorni inkorda taraqqiyot to’g’ri chiziq shaklida emas, balki doira shakliga ega bo’ladi.
B) inkorni inkorning mohiyati harakat va vorislikning uzviy birligini ifodalaydi.
C) bu qonunning ikki marta takrorlanuvchi inkorda ifodalanishi narsa va hodisalarning doimiy ravishda o’zgarib, bir holatdan ikkinchi holatga o’tishi va oqibatda rivojlanishning uzluksiz ekanligidan kelib chiqadi.
D) Inkorni inkor jarayonida oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga qarab boruvchi rivojlanish sodir bo’ladi.
77. Falsafa fanining juft kategoriyalari nechta turkumga ajratiladi?.
A) Olti turkumga ajratiladi.
B) To’rt turkumga;
C) Besh turkumga;
D) Uch turkumga;
78. Shaklning mazmundan ustun qo’yilishi ijtimoiy hayotda nimalarga olib keladi?
A) Shaklni mazmundan ustun qo’yish taraqqiyotga hech qanday ta’sir ko’rsatmaydi.
B) Shaklni mazmundan ustun qo’yish hech narsaga olib kelmaydi.
C) Shaklni mazmundan ustun qo’yish ijtimoiy taraqqiyotni tezlashtiradi.
D) Shaklni mazmundan ustun qo’yish ijtimoiy hayotda formalism va aqidaparastlikka olib keladi.
79. Qonunlarning olamni aks ettirish xususiyatlariga ko’ra turlari:
A) 3 turga bo’linadi: eng umumiy qonunlar, umumiy qonunlar, xususiy qonunlar.
B) Uch turga bo’linad: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari, texnika qonunlari.
C) Olamni aks ettirish xususiyatlariga ko’ra qonunlar ikki turga bo’linadi: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari.
D) To’rt turga bo’linadi: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari, insonda va tafakkurda amal qiladigan qonunlar.
80. Falsafa fani qonunlari qaysilar?
A) Miqdor qonuni, mohiyati qonuni, inkor qonuni.
B) Energiyaning saqlanishi, bir turdan ikkinchi turga aylanish qonuni.
C) Miqdor va sifatning o’zaro o’tish qonuni, dialektik ziddiyatlilik qonuni, inkorni inkor qonuni.
D) Vorisiylik qonuni, o’zaro raqobat qonuni.
81. Falsafa fani kategoriyalari tuzilishiga ko’ra:
A) Moddiy olam hodisalari aloqadorliklarni aks ettiruvchi kategoriyalar, an’anaviy olam hodisalarini aks ettiruvchi kategoriyalar.
B) Uch turkumga bo’linadi: olamdagi narsa hodisalar aloqadorliklarni ifodalovchi kategoriyalar, narsa va hodisalar tuzilishini aks ettiruvchi kategoriyalar, sababiy aloqadorliklarni ifodalovchi kategoriyalar.
C) Ikki turga bo’linadi: falsafaning toq kategoriyalari, falsafaning juft kategoriyalari.
D) Falsafa kategoriyalari olamni to’g’ri anglash imkonini beradi.
82. Taraqiyotning namoyon bo’lish shakllari:
A) Taraqqiyot ikki shaklda namoyon bo’ladi.
B) Noorganik olam taraqqiyoti deganda moddiy ob’yektlarning o’zaro aloqadorligi va harakati nazarda tutiladi.
C) Uchta: noorganik olam taraqqiyoti, organik olam taraqqiyoti, inson va jamiyat taraqqiyoti.
D) Inson va jamiyat taraqqiyoti ijtimoiy taraqqiyot tushunchasida ifodalanadi.
83. Sababiy aloqadorliklarni ifodalaydigan kategoriyalar.
A) Mazmun va shakl, mohiyat va hodisa.
B) Sabab va oqibat, sistema-struktura-element.
C) Sabab va oqibat, zaruriyat va tasodif, imkoniyat va voqeilik.
D) Zaruriyat va tasodif, butun va qism.
84. Sabab va oqibat kategoriyasi…
A) Sabab oqibatni vujudga keltiradi, oqibat ham sababga ta’sir ko’rsatadi.
B) Narsa va hodisalar o’rtasidagi sababiy aloqadorliklarni ifodalaydi. Bunda o’zidan boshqa yana bir hodisani keltirib chiqaradigan narsa sabab, paydo bo’lgan hodisa oqibat deyiladi.
C) Sabablarning turli shakl va ko’ris\nishlari mavjud.
D) Sabab oqibatning vujudga kelishi uchun zaruriy shart hisoblanadi.
85. Rivojlanishning ikki ko`rinishi-…
A) Progres-rivojlanisning quyidan yuqori tomonga borishi, ilgarilanma harakat.
B) Ilgarilanma harakat va yemirilishdan iborat jarayon hisoblanadi.
C) Progres va regres tushunchalarida ifodalanadi.
D) Regres-progresning ziddi, orqaga qaytish.
86. Falsafaning juft kategoriyalarini aniqlang.
A) Tabiyat va jamiyat, moddiylik va ma’naviylik, umumiylik va alohidalik, mazmun va shakli.
B) Fazo va vaqt, muvozanat va muvonatsizlik, sabab va oqibat, mazmun va shakil.
C) Ular oltita: alohidalik – maxsuslik umumilik. Mohiyat va xodisa, sabab va oqibat , zarurat va tasodif, imkonyat va voqilik, mazmun va shakli.
D) Barcha javoblar to’g’ri.
87.Narsa va hodisalar tuzilishini ifodalovchi kategoriyalar.
A) Imkoniyat va voqiyilik zaruriyat va tosodif
B) Mohiyat va hodisa, butun va bolak
C) Mazmun va shakl, element va struktura
D) Sabab va oqibat, harakat va rivojlanish.
88. Ong va ruhiyat, ular orasidagi aloqadorlik qaysi javobda berilgan.
A) Ong va psixika o’zoro bog’liq emas.
B) Shaxs tuzullmasining muhum elementi psixika. Oliy hayvonlarda materiya tuzilishining biyologigk darajasida vujdga kelgan psixika dadririjiy evoluytsiya natijasida ongni keltirib chiqaradi. Odam ongi psixikaning oliy ko’rinishi .
C) psixika oliy hayvonlarga xos xususiyatlarni o’zida ifodalaydi. Bu kishilarning tashqi sharayotlariga moslashuvida moyan maqsadga yo’nantirilgan foliyatlarida o’z ifodasini topadi.
D) Inson psixikasi ongni ham, ong ichki dunyosining ong nazoratidan tashqarida bo’lgan qatlamni, ya’ni ong ostini ham hamrab oladi.
89.Milliy ong nima?
A) Milliy ong milatning shakllanishi bilan shakillanadi
B) Milliy ong- milatning tarixi, taqdiri va istiqboli bilan bog’lik bo’lgan manfatlar, maqsatlarini ifodalovchi g’oyalar, qarashlar tizimi
C) Milliy ong- millat ma’judligi, shakilanishi, taraqiyotini ta’minlovchi omil.
D) Milliy ong millat faolligini ta’milaydigan ijtimoiy qodisa.
90.Milliy bilishning nazariy darajasiga qo’llanadigan uslublarni aniqlang.
A) Indukt’iya, deduktsiya, ideallashtirish, abstraktsiya
B) Abstrakunya, idukt’iya va dedukt’iya, analogiya, ideallashtirish, modellashtirish, tizimi yondoshuv, mavhumlikdan aniqlikka boorish, tarihiylik va mantiqiylik.
C) Modellashtirish, mavzumlik va aniqlik, analogiya.
D) Klassifikatsiya, kuzatish, eksperiment, taqqoslash.
91. Bilish ob’ekti.
A) Tafakkurdagi timsoya
B) Ob’ektiv reallik
C) Butun borliq, uning barcha ko’rinishlari.
D) Bilimga qaratilgan narsalar
92. Haqiqat nima?
A) Haqiqat- insonga bog’liq bolmagan olam haqidagi bilimlar majmui.
B) Haqiqat-ob’ektiv voqelikka mos keluvchi, amaliyotda sinalgan bilim.
C) Haqiqat- bilimlarning zidiyatsizligi.
D) Haqiqat- bilimlarning samaradorligi, foydaliligi.
93. Insoniyat tarixida ijtimoiy ongning qaysi shakilari dastlab paydo bo'lgan?
A) Dastlab falsafiy va diniy ong paydo bo’lgan.
B) Ishtimoiy oning barcha shakilari bir vaqtda paydo bo’lgan.
C) Dastlab ahloqiy va siyosiy ong paydo bo’lgan.
D) Dastlab estetik, ahloqiy va diniy ong .
94. Hisiy bilish shakillari-…
A) Sezgi, idrok, hokum, tavvur.
B) Sezgi va idrok.
C) Tasavvur va hukm.
D) Sezgi, idrok, tasavvur
95. Empirik bilish usullari-…
A) O’chash, amaliyot.
B) Kuzatish, tajriba, formanlashtirish.
C) Kuzatish, o’lchash, taqqoslash, eksprement.
D) Kuzatish, eksprement.
96. Dekartning bilish tog’risidagi qarashlari-…
A) Sensualizim
B) Emprizim.
C) Agnostitsizim
D) Ratsianalizim.
97. Ongning mohiyati …
A) Ong murakab ijtimoiy hodisa.
B) Ong yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xossasi, inson miyasining mahsuli.
C) Ong voqiylikni ruhiy aks ettirish
D) Ong in’ikosning oliy shakli.
98. Ijtimoiy ong shakllariga nimalar kiradi?
A) Axloqiy, estetik, diniy, falsafiy, siyosiy, huquqiy ong.
B) Siyosiy ekologik axloqiy ong.
C) Ijtimoiy ruhiyat ijtimoiy mafkura.
D) Kundalik ong, diniy ong, ahloqiy ong.
99. Ijtimoiy ong darajada -…
A) Kundalik va nazariy ong.
B) Ijtimoiy ruhiyat, ijtimoiy mafkura.
C) Tarihiy va milliy ong.
D) Nazariy va odatiy ong.
100. Ijtimoiy ongning tarkibiy elementlari.
A) Ijtimoiy ong darajalari
B) Ijtimoiy ong sohalari
C) Ijtimoiy ong shakillari
D) Ijtimoiy ruhiyat va mafkura.
101. Ilmiy bilish nimadan boshlanadi?
A) Ilmiy tadqiqot ob’ektini aniqlashdan boshlanadi
B) Ilmiy momoni qoyishdan boshlanadi.
C) Ilmiy dalilarni to’qlashdan boshlanadi.
D) Tadqiqot ob’ektini o’rganishtan boshlanadi
102. Olamni falsafiy bilishning eng samarali metodlari -…
A) Dialektika va metafizika.
B) Dialektika va sinergetika.
C) Dialektika va eklektika.
D) Sinergetika va sofistika.
103. Ob’ektiv haqiqat nima?
A) Ob’ektiv haqiqat -o’zari kelishuv vas hartnoma natijasida yuzaga kelgan bilim.
B) Ob’ektiv haqiqat -amaliyoda tastiqlangan harqanday bilim.
C) Ob’ektiv haqiqat-voqiylikni tog’ri aks etiruvchi bilim.
D) Ob’ektiv haqiqat – tajriba natijalarining fikriy ifodasi
104. Qanday uslub ilmiy bilishning empirik darajasida qo’laniladi?
A) Aksiomatik metod
B) Kuzatish, eksperement.
C) Analiz- sintez, modellashtirish.
D) Taqqoslash, tarixiylik va mantiqiylik.
105. Ilmiy bilishning nazariy darajasida qolaniladigan uslub-…
A) Formanlashtirish.
B) Modelashtirish.
C) Abstraklikdan konkreklika o’tish, tarixiylik va mantiqiylik.
D) Induktsiya, deduktsiya.
106. In’ikos nima?
A) Borliqning turli- tuman korinishlariga in’ikosning o’ziga hos shakillari muvofiq keladi.
B) Olamdagi narsa, hodisa, jarayonlarning o’zaro bir-biriga ta’siri asosida hosil boladigan holot in’ikos hisoblanadi. In’ikos modiy olamdagi barcha narsalarning eng umumiy hususiyati hisoblanadi.
C) Noorganik olamda in’ikosning mehanik, fizik, kimyoviyk turlari kuzatiladi
D) Ong- in’ikosning oliy shakli hisoblanadi.
107. Ilmiy bashorat nima?
A) Ilmiy bashorat – fan va amaliyotga asoslangan bilim.
B) U tabiiy- ilmiy va ijtimoiy bashorat korinishlarida namoyon bo’ladi
C) Olamni, undagi narsa va hodisalarni ilmiy o’rganish asosida hosil qilingan kelajak haqidagi bilim.
D) Ilmiy bilish shakli.
108. Insoniyat tarixida dastlab paydo bo’lgan ijtimoy ong shakilari -…
A) Axloqiy, siyosiy, huquqiy ong.
B) Mifalogik, diniy ong.
C) Axloqiy, estetik, diniy ong.
D) Ijtimoiy ongning barcha shakilari
109. Vulgar materiyalizm oqimi tarafdorlari ongni …
A) Vulgar materiyalizm oqimi 19 asrning birinchi yarmida vujudga kelgan.
B) Modiy jarayon mahsuli sifatida tarqin qiladilar,
C) Sof fiziologik jarayon mahsuli: jigar ozidan safro ishlab chiqargan kabi, fikir miyaning modiy ishlab chiqarish jarayoning mahsuli deya ta’riflaydilar.
D) Vulgar materiyalistlar inson organizimida kechadigan fiziologik jarayonlarni ong sababchisi deb hisoblaydilar.
110. Ijtimoiy ong -…
A) Jamiyada shakillangan xilma-xil fikirlar, qarashlar, nazariyalar majmuiy.
B) Kishilarning axloqiy, falsafiy, siyosiy, huquqiy, diniy, estetik arashlari majmui.
C) Jamiyatning salohiyat darajasini ifodolovchi falsafiy kategoriya.
D) Ijtimoiy borliqning, jamiyat hayotining inson miyasidagi in’kosi.
111. Falsafiy tafakur uslublariga nimalar kiradi?
A) Xusiy tafakkur, mantiqiy tafakkur, badiiy obrazli tafakkur.
B) Formal mantiqiy taffakur, dialiktik tafakkur , sinergetik tafakkur uslublari kiradi.
C) Sofistika, metafizika, eklektika, dogmatika, diolektik, formal mantiqiy tafakkur uslublari.
D) Sofistik va metafizik tafakkur.
112. Ilmiy bilish metodarining asosiy turkumlari.
A) Umumiy ilmiy metodlar.
B) Xususiy ilmiy metodlar.
C Xususiy ilmiy metodlar. umumiy ilmiy metodlar, eng umumiy ilmiy metodlar.)
D) Eng umumiy ilmiy metodlar.
113. Bilish bosqichlari.
A) Kundalik va ilmiy bilish.
B) Hissiy va mantiqiy bilish.
C) Emperik va nazariy bilish.
D) Oddiy va murakkab bilish.
114. Ilmiy induktsiya metodining asoschisi…
A) Rene Dekart.
B) Frensis Bekon.
C) V. Paskal.
D) V. Leybnets
115. Ongsizlik nima?
A) Onsizlik instink, qiziqishta namoyon boladi.
B) Onsizlik bu- inson aqliy sohalaridan tashqarida, ong tomonidan nazoratga olinmidigan turli-tuman ruhiy hodisa va holatlar majmui.
C) Onsizlik ruhiy holatning barcha ko’rinishlari.
D) Onsizlik ko’p qirrali ruhiy jarayon.
116. Bilish nazariyasi.
A) Metadalogiya.
B) Antrapologiya.
C) Sotsalogiya.
D) Gnoseologiya.
117. Har qanday bilim 3 shakilda namayon boladi. Bu-…
A) Ilmiy – nazariy bilim, emperik bilim, axborot.
B) Axborot, tushuncha, tasavur.
C) Foliyat ko’nikmasi, axborot ilmiy nazariy bilim.
D) Kundalik – amaliy bilim, nazariy bilim, intuitiv bilim.
118. Insonning mohiyati. Inson-…
A) Biosotsial mavjudod
B) Tabiyatning o’ziga hos korinishi
C) Tirik mavjudodning eng oliy turi
D) Ijtimoiy mavjudod.
119. Hozirda odamzot yashayotgan davir nima deb yuritiladi?
A) Ma’naviy tanazzul davri
B) Biosfera davri.
C) Texnosfera davri
D) Noosfera davri
120.Global muamolarning kelib chiqish sabablari.
A) Insoning tabiyatga planetar ta’siri global muamolarning kelib chiqishi sababi hisoblanadi
B) Global muamolarning asosiy sababi inson bilan tabiyat orasidagi qarama-qarshilik, ijtimoiy taraqqiyodagi notinlik
C) Global muamolar 20 asr mahsuli, ularning paydo bo’lishi inson faoliyati bilan bog’liq.
D) Inson bilan tabiyat orasidagi zidiyatning kuchayishi ijtimoiy rivojlanishdagi notekstlik global muamolar kelib chiqishiga sabab bolgan
121. Jamiyat tariqiyotining ma’naviy ominlariga nimalar kiradi?
A) Ma’naviyat madaniyat, milliy g’oya, qadiryatlar.
B) Adabiyot, san’at, fan, qadryatlar.
C) Ma’naviyat, maorif, urf-odatlar.
D) Milliy g’oya, adabiyot, san’at.
122. Jamiyatning mohiyati.
A) Jamiyat murakab tuzilishga ega ijtimoiy tizim.
B) Jamiyat tabiyat evolyutsiyasning mahsuli va ko’rinishi, kishilarning tarixan tarkib tobkan hamkorlik faoliyatlari majmuyi.
C) Jamiyatdagi hamma narsa kishilar faoliyati jarayonida amalga oshadi.
D) Jamiyat kishilarning turli-tuman faoliyatlari, shu faoliyat jarayonida yuzaga keladigan aloqa va munosabatlar majmuyi.
123. Jamiyat iqtisodiy hayotining asosini …
A) ishlab chiqaruvchi kuchlar tashkil etadi
B) trikchilik vositalarini ishlab chiqarish tashkil etadi
C) moddiy ishb chiqarish tashkil etadi.
D) ishlab chiqarish munosabatlari tashkil etadi.
124. Tarixdagi murukchlikning ikki asosiy shakli…
A) Hususiy mulk va shaxsiy mulk.
B) Hususiy va umumiy mulk.
C) Hususiy va ijtimoiy mulk.
D) Umumiy va shirkat mulki.
125. Madaniyat nima?
A) Madaniyat, jamiyat, inson ijodiy kuch va qobiliyatlari tarixiy taraqqiyotning muayam darajasi,kishilar hayoti va faoliyatlaining turli ko’rinishlari uning natijalari bolmush modiy va manaviy boyliklarda ifodalanadi.
B) Madaniyat – jamiyat, inson ijodiy kuch va qobilyatlari tarixiy taraqqiyotining muayan darajasi
C) Madaniyat kishilar deaoliyatlarining barcha ko’rinishlarida o’ ifodasini topadi.
D)Madaniyat kishilar faoliyat jarayonida voqiye bo’ladigan turli ishtimoiy xislat va qobiliyatlarida o’z ifodasini topadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |