Falsafa fanidan tayanch ma’ruzalar matni


Jonli narsalarning jonsiz narsalarga bog‘liqligi



Download 1,79 Mb.
bet112/489
Sana16.01.2022
Hajmi1,79 Mb.
#376882
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   489
Bog'liq
falsafa

Jonli narsalarning jonsiz narsalarga bog‘liqligi. Bugungi kunda biz tushunishga qodir bo‘lgan barcha jonli narsalar umumiy holda jonsiz narsalar dunyosi bilan taqqoslaganda dengizdan bir tomchidir. Ammo, jonli narsalar borlig‘i to‘g‘risida so‘z yuritganda, u jonsiz narsalar borlig‘i bilan uzviy bog‘liq ekanligini, uning yuqoriroq bosqichi hisoblanishini qayd etib o‘tish lozim.

Jonli narsalar jonsiz (qotib qolgan) tabiat negizida vujudga keladi va yo‘qlikka chekinar ekan, ayni shu qotib qolgan tabiat bag‘riga qaytadi. Qadimgi yunon faylasuflari butun tiriklik yer, suvdan paydo bo‘lgan va ularga qaytib boradi, deganida, ayni shu aloqani nazarda tutganlar.

Fan, ayniqsa biologiyaning rivojlanishi bilan XIX asr boshlaridan organik dunyo evolyusiyasi haqidagi yaxlit ta'limotlar vujudga keldi. Dastlab J.Lamark (1744-1829), va Ch.Darvin (1809-1882) ta'limoti, keyinchalik esa genetika kashfiyotlari, biologiya, kimyo va geologiyaning rivojlanishi jonli narsalar jonsiz narsalardan abiotik (nobiogen, tabiiy) yo‘l bilan vujudga kelgan aminokislotalar atrof muhitning muayyan sharoitida birikishi jarayonida tabiiy yo‘l bilan yuzaga kelgan, deb qayd etish uchun zamin hozirladi.

Masalan, Ch.Darvin hayotning vujudga kelishi va uning tabiiy tanlanish natijasida tadrijiy rivojlanishi zamirida yotuvchi o‘sish, nasl qoldirish, irsiyat, o‘zgaruvchanlik, ko‘payish progressiyasi, yashash uchun kurash, tabiiy tanlanish kabi qonunlarni qayd etdi.




Download 1,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   489




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish