Falsafa ( dinshunoslik )” fanidan Yakuniy nazorat savollari

“Falsafa ( dinshunoslik )” fanidan
Yakuniy nazorat savollari

1. 
   Ta'lim tizimida "Dinshunoslik" fanini o‘qitish zarurligi va maqsadga muvofiqligi.
   
2. 
   Ta'lim tizimida "Dinshunoslik" fanini o‘qitish zarurligi va maqsadga muvofiqligi.
   
3. 
   Dinshunoslik fanining predmeti, maqsad va vazifalari.
   

4. Dinshunoslk fanini o‘rganishda talabalar egallashi lozim bo‘lgan ko‘nikmalar.
5. Din tushunchasi, uning shakllanishi va mazmun-mohiyati.
6. Din- ijtimoiy ong , ma'naviyat va ma'rifat ifodasi.
7. Diniy dunyoqarash, uning tarkibiy tuzilishi. Diniy ong va faoliyat.
8. Dinning ijtimoiy vazifalari.
9. E'tiqod, vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar tushunchalarining mazmun-mohiyati.
10. O‘zbekistonda din va diniy tashkilotlarga munosabat.
11. Diniy bag‘rikenglik g‘oyasi va O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan diniy konfessiyalar.
12. O‘zbekiston Respublikasi "Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida"gi Qonunining
mazmun-mohiyati.
13. O‘zbekiston respublikasi Konstitutsiyasida e'tiqod erkinligi masalasi.
14. Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda diniy qadriyatlarning tiklanishi. Toshkent-islom
madaniyati poytaxti.
15. O‘zbekiston respublikasi diniy ishlar bo‘yicha qo‘mitasining vazifalari.
16. Dinlarning tasnifi: urug‘-qabila, milliy va jahon dinlari.
17. Ibtidoiy dinlar: sehrgarlik, animizm, fetishizm.
18. Urug‘doshlik davri dinlari: totemizm, shamanizm.
19. E'tiqod manbalarining xilma- xilligi ibtidoiy dinlarning muhim belgisi.
20. Politeizm va monoteizm: vujudga kelishi va e'tiqod manbalari.
21. Zardo‘shtiylik dinining asosiy g‘oyalari va e'tiqod manbalari.
22. Zardo‘shtiylikda politeizm va monoteizm g‘oyalari.
23. Islomga qadar Markaziy Osiyoda mavjud bo‘lgan diniy e'tiqodlar.: zardo‘shtiylik,
manixeylik, buddizm.
24. Milliy dinlar, ularning paydo bo‘lishi va e'tiqod manbalari.
25. Qadimgi hind milliy dinlari: braxmanizm, hinduizm.
26. Yahudiylik dinining paydo bo‘lishi, adosiy g‘oyalari va e'tiqod manbalari.
27. Yahudiylik dinining an'ana va marosimlari.
28. O‘rta Osiyoga yahudiylik dinining kirib kelishi.
29. Dunyo dinlari maqomi, ularga xos xususiyatlar va asosiy g‘oyalari.
30. Missionerlik va prozelitizmning o‘zaro bog‘liqligi.
31. Dunyo dinlariga xos umumiy xususiyatlar: targ‘ibotchilik, moslashuvchanlik,
birlashtiruvchilik.
32. Buddizm dini va uning paydo bo‘lishida ijtimoiy-tarixiy shart-sharoitlar.
33. Buddaviylik ta'limotining mazmun-mohiyati va tarqalishi.
34. Budda ta'limotida "to‘rt oliyhimmat haqiqat" g‘oyasi, uning mazmun-mohiyati.
35. Buddaviylik dinining asosiy yo‘nalishlari.
36. Xinayana va maxayana yo‘nalishlarida buddizm g‘oyalarining aks etishi.
37. Lamaizm- buddizmning alohida yo‘nalishi sifatida.
38. Xristianlik dini: paydo bo‘lishi, tarqalishi va e'tiqod manbalari.
39. Xristian dinining asoschisi uning hayot yo‘li va ta'limoti.
40. "Masihiylik", "xristianlik"," nasroniylik"atamalarining mazmun-mohiyati.
41. Xristian dinining asosiy g‘oyalari.
42. Xristian dinining asosiy manbalari.
43. Xristian dinida g‘oyaviy bo‘linish. Asoziy diniy oqimlar.
44. Pravoslavie yo‘nalishining asosiy ta'limoti va e'tiqod manbalari.
45. Katolik yo‘nalishi, asosiy ta'limoti va e'tiqod manbalari.
46. Protestantizm-xristian dinining alohida yo‘nalishi. Protestantlik g‘oyalari va e'tiqod
manbalari.
47. Xristianlikning O‘rta Osiyoga kirib kelishi va tarqalishi tarixi.
48. Islomga qadar Arabistonda ijtimoiy-siyosiy turmush. Johiliya davri.
49. Islom shakllanishiga qadar arab qavmlarida diniy e’tiqod manbalarining xilma-xilligi.
Ko‘p xudolilik va butparastlik.
50. Islom dini tarqalishining Arabistonda ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va manaviy
o‘zgarishlarga ijobiy ta’siri.
51. Islom dini, uning mazmuni, dunyo dini maqomi, tarixiy-geografik ko‘lami va etnik tarkibi.
52. Muhammad (s.a.v.)ning payg‘ambarlik xislatlari, “nabiy” va “rasul” deb e’tirof etilishi. Ilk
Qur’on oyatlarining nozil bo‘lishi.
53. Islom ta’limoti manbalari: Qur’on va hadis.
54. Hadis ilmi va hadisshunoslik . Hadislarning turlari.
55. Hadislar to‘plami. Buyuk hadisshunos allomalar.
56. Qur’on, oyat va sura tushunchalari, ularning mazmun mohiyati.
57. Prozelitilzmning targ‘ibot usullari va vositalari.
58. Qur’onning yozma to‘plamga keltirish zarurati va uni amalga oshirish uchun qilingan ishlar.
59. Qur’onning yozma to‘plamga keltirish zarurati va uni amalga oshirish uchun qilingan ishlar.
60. Shariat–diniy-axloqiy qonun-qoidalar majmuasi.
61. Shariat tushunchasi. Qur’on shariatning birinchi va asosiy manbai.
62. Shariat va uning manbalari: Qur’on, sunna (hadislar), ijmo’ va qiyos
63. Islomning besh arkoni (ustuni): imon, namoz, zakot, ro‘za, haj.
64. Imon, islom e’tiqodi belgisi. Imonning 7 muhim sharti.
65. Islom dinida asosiy yo‘nalishlar: sunniylik, shialik, xorijiylik.
66. Islom dinida asosiy oqimlar va mazhablar.
67. Sunniylik va shialik: umumiylik va farqi.
68. Islom ta’limotida fiqh ilmi (huquqshunoslik).
69. Tasavvuf falsafasi va uning asosiy g‘oyasi.
70. Tasavvuf va uning tariqatlari: naqshbandiya, yassaviya, kubraviya.
71. Tasavvuf ta’limotida insonning ruhiy kamoloti g‘oyasi. Haqiqatga erishish bosqichlari.
72. Islom dinining O‘rta Osiyoga kirib kelishi va tarqalishi.
73. O‘zbekiston mustaqilligi yillarida islom diniga munosabatning tubdan o‘zgarishi.
74. Mustaqillik va islomiy qadriyatlarning tiklanishi.
75. Islomiy qadriyatlar tizimida inson qadr-qimmati, axloq va huquq masalalari.
76. Islom dinida oila va oilaviy (er-xotin, ota-ona va farzand) munosabatlar haqida.
77. Islom dinida atrof muhitni muhofaza qilish masalasi. Diniy madaniyat va ekologik
madaniyat uyg‘unligi.
78. Islomiy qadriyatlarda oila muqaddasligi, nikoh va er-xotinning majburiyatlari masalasi.
79. Islomiy qadriyatlarda axloqiy tamoyillar (gumanizm, erkparvarlik, vatanparvarlik, fidoiylik,
mehnatsevarlik, tinchliksevarlik, mehmondo‘stlik).
80. Islomiy qadriyatlar tizimida aqloqiy me’yorlar ( halollik va nopoklik, kamtarlik va
manmanlik, xushfe’llik va badfe’llik)
81. Diniy mutaassiblik ( fanatizm) tushunchasi, turli diniy e’tiqodlarda uning namoyon bo‘lishi
82. Aql-idrokka nisbatan hissiyotning ustun kelishi diniy mutaassiblikning muhim belgisi.
83. Diniy mutaassiblik va aqidaparastlik g‘oyalari.
84. Diniy mutaassiblikning faol, agressiv va reaksion tus olishi (Ekstremizm).
85. Ekstremizm tushunchasi. Diniy ekstremizm, uning mazmuni, maqsadi va kurash usullari.
86. Islom ekstremizmi, uning asosiy maqsadi va o‘ziga xos xususiyati.
87. Diniy ekstremizm va terrorizmning o‘zaro bog‘liqligi. Terrorizmning ko‘rinishlari.
88. Diniy fundamentalizmning mazmuni, maqsadi va namoyon bo‘lish shakllari.
89. Diniy ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashning ma’naviy –ma’rifiy asoslari.
90. O‘zbekistonda faoliyati aniqlangan islom ekstremistik guruhlari (“Xizbut ahriri”,“Nur-
chilik”, “Akromiylar”, “Tovba” va h.k).
91. Diniy fundamentalizm: mazmuni, maqsadi va yo‘nalishlari.
92. O‘zbekistonda faoliyati aniqlangan diniy fundamentalistik oqimlar (vahhobiylik).
93. Missionerlik tushunchasi. Diniy missionerlikning mazmuni, kelib chiqishi va maqsadi.