7-yo‘l. BH - balandlik chetida turib. Chuqurlikka sakrab darhol qayta
yuqoriga sakrashlarning seriyasi.
Tezlik kuchini rivojlantirish. Tezlik kuchi - nisbatan katta bo‘lmagan
tashqi qarshiliklarga qarshi tezkor harakatlar sharoitida namoyon bo‘ladi va
AMAning mushaklarni start va tezlanuvchi kuchini belgilovchi xususiyatlari bilan
ta’daqlanadi.
Tezlik kuchini rivojlantirish uchun dinamik urinishlar usiladan foydalaniladi.
Bu usul mashg‘ulot mashqlarini maksimal tezlikda, nisbatan katta bo‘lmagan -
30%gacha og‘irlik bilan bajarishga asoslangan. Bunday usul tezlik - kuch
qobiliyatlarini, tez va portlash kuchini rivojlantirish uchun qo‘llaniladi.
Asosiy shartlardan biri - og‘irlik harakat amallari texnikasiga halaqit
bermasligi uni buzmasligi, hamda amal bajarilish tezligini pasaytirmasligi lozim.
Tezlik kuchini og‘irliklardan foydalanib rivojlantirishning bir necha
texnologik yo‘llari mavjud.
1-yo‘l. Vazn-30-70% (mashqda qo‘llaniladigan tashqi qarshilikka nisbatan).
Harakatlar 6-8 marta o‘rta sur’atda bajari-ladi. Seriyada 2-4 yondashuv bajariladi,
tanaffus 3-4 daq. Bir mashg‘ulotda 2-4 seriya, faol hordiq 5-7 daq.
2-yo‘l. Statodinamik xususiyatili mashqlar asos qilib olingan, maksimaldan
60-80%, oraliqda 2-3 izotermik kuchla-nish bajarilib, tezlikda 30% og‘irlik bilan
harakatlaniladi. Izoter-mik kuchlanishni bajarish uchun maxsus moslamada yuk
ushlab turiladi. Bir yondashuv 4-6 harakatdan iborat, dam olish ixtiyoriy. Seriya 2-
4 yondashuvni o‘z ichiga olgan, tanaffus 3-4 daq. Bir mashg‘u-lotda 2-4 seriya
bo‘lib, orliqdagi tanaffus 5-7 daq.
3-yo‘l. Mashq asosan start kuchini va, xususan, mushaklarning start kuchini
rivojlantirishga yo‘naltirilgan. Vazn-60-65%. Harakatning boshlanishidagi qisqa
42
muddatli portlash urinishi bajariladi. Mashqni qo‘llash texnologiyasi yuqoridagi
yo‘lga o‘xshash.
Tezlik kuchini rivojlantirishda muvaffaqiyatga erishishning muhim sharti
mashqni takrorlash oldidan mushaklarni bo‘shashtirishdir.
Tezlik kuchini rivojlantirishning eng ko‘p tarqalgan va sodda vositasi
sakrashdir. Ularni qo‘llash jarayonida asosiy texnologik omilitarilish tezligi va
harakat quvvatini oshirmaslikka intilish. Maksimal tezlik va portlash kuchini
rivojlantirishda ikki muhim shartni yodda tutish lozim.
Birinchisi - har bir shug‘ullanuvchi o‘zining boshlang‘ich jismoniy va,
xususan, tezlik-kuch tayyorgarligini e’tiborga olishi lozim va shundan kelib
chiqqan holda, ma’lum ta’sirga ega mashqlarni tanlashi kerak. SHuni nazarda
tutish lozimki, agar mashqlarning ta’sir kuchi katta bo‘lsa, organizmga zarar etishi,
kam bo‘lsa, umuman samara bermasligi mumkin.
Ikkinchisi - mushaklar yuqori tezlikli, ta’sirchan, portlash yuklamalaridan
keyin, o‘ziga xos charchashdan halos bo‘lishi, yangi yuklamalarga tezkorlik bilan
tayyorlanishi kerak. Buning uchun doimo va maqsadli ravishda egiluvchanlikka
mashqlar bajarish kerak, turli tortilishlar, cho‘zilish, aylanma harakatlar bilan
tanaffuslarni to‘ldirish maqsadga muvofiq.
Do'stlaringiz bilan baham: |