Fakulteti yo’nalishi ning

Umumiy aholi sonida: 71.4 %
Erkaklar:83 %. Ayollar:59,4% (2005 reytingi)
II.BOB.
2.1.Sanoatiga umumiy tavsif.
Sanoati. 50-yillargacha Misr sanoatida asosan oziq-ovqat, paxta tozalovchi va to‘qimachilik korxonalaridan iborat bo‘lgan. 60-yillardan sobiq Sovet Ittifoqi va boshqa sotsialistik davlatlarning hamkorligida og‘ir sanoat asosi yaratildi. 70-yillardan “ochiq eshiklar siyosati” e’lon qilinib, kichik va o‘rta korxonalarni tashkil etish boshlandi.Misr sanoat tarmoqlari ichida ishlab chiqilgan mahsulotlar qiymati bo‘yicha neft qazib chiqarish asosiysi hisoblanadi (yiliga 50mln.t.). Shu bilan birga neft qazib chiqarish sanoatida iqtisodning boshqa tarmoqlariga nisbatan bandlik katta emas (bandlik 1%). Misr neft eksportyori hisob­lanadi, biroq qazib chiqariladigan suyuq uglevodorodning katta qismi (⅓dan ½ gacha) mamlakat ichida iste’mol qilinadi. 7ta neftni qayta ishlash zavodlari faoliyat ko‘rsatib ular Qohira va Aleksandriya shaharlari atro­fida, Suvaysh, Tanta, Asyutda joylashgan. Tabiiy gazning yirik zahiralari asosan ichki ehtiyoj uchun foydalaniladi.
Neft- mamlakatning yoqilg‘i-energetika balansining asosi: birlamchi energiya manbalarida ¾ qismi foydalaniladi. Tabiiy gaz hissasi tez o‘smoqda va 15%dan ortdi. Gidroenergiya hissasiga 5%dan kam birlamchi manbalar to‘g‘ri keladi. Elektrenergiya ishlab chiqishda GESning hissasi (SSSR hamkorligida qurilgan Asvon baland to‘g‘oni) deyarli 50%. Biroq mamlakat gidroenergetikasi rivojining foydasi yo‘q va yoqilg‘i ener­getikasi tez sur’[atlar bilan rivojlanmoqda. Ko‘pchilik IESlar uglevodorod yoqil`g‘isida ishlaydi, biroq gaz va neftni tejash maqsadida yirik IES qurilishi rejalashtirilmoqda, u Avstraliyadan import qilinuvchi ko‘mir asosida ishlaydi. Misr noan’anaviy manbaalar, jumladan quyosh energiya­sidan foydalanishga katta qiziqish bildirmoqda.
Neftni qayta ishlash asosida kimyoviy tola, rezinatexnika buyumlari ishlab chiqaruvchi neftkimyo sanoati rivojlanmoqda. Fosforitlarni qayta ishlash asosida (Luqsor yaqinida va Qizil dengiz bo‘yidagi portlar- Safaga va Kusayr konlari) mineral- azot va fosforit o‘g‘itlari ishlab chiqarilmoqda, ularning bir qismi eksport qilinmoqda.
Qora metallurgiya asosida 60-yillarda SSSR bilan hamkorlikda Hilvon metallurgiya kombinati qurildi. Kombinat Asvon rayonida va Bahariya vohasida qazib chiqariluvchi temir rudasidan foydalanadi. Kombinat quv­vatidan to‘liq foydalanilmaydi. Mamalakatda po‘lat quyuvchi yangi tarmoq korxonalari qurilishi va loyihalash ishlari Aleksandriya rayonida va Qohiraga yo‘ldosh navqiron shahar Sadat-Sitida, Asvonda olib boril­moq­da. Rangli metallurgiyada SSSR bilan hamkorlikda qurilgan Nag-Hamadi­dagi alyuminiy zavodi faoliyat yuritadi (Asvon GES gidroenergiyasi va Avstraliya, Gvineya­dan import qilinuvchi hom ashyo asosida ishlaydi). Mashinasozlik korxo­nalari Qohira va Aleksandriya aglomeratsiyalarida, Suvaysh kanali zonasida, Hilvonda joylashgan. Temiryo‘l vagonlari, avtomobillar, traktorlar, kichik kemalar ishlab chiqariladi. Elektrotexnika va elektronika korxonalari ko‘pa­yib bormoqda, ular to‘liq keltirilgan qismlar asosida ishlaydi va ko‘pincha maxsulotning katta qismi eksport qilinadi.
Qurilishlarning avj olishi natijasida mamalakatda qurilish materiallari kamomadi yetishmovchiligi sezilmoqda. 70-yillarda Misrda ishlab chiqa­rilgan sement mamlakat ehtiyojidan ortib qolar edi. 80-yillarga kelib esa mamlakat dunyoda sementning yirik importyoriga aylandi. O‘z ehtiyojini faqat ⅓ qismini qondiradi. Qizil g‘ishtning yetishmasligi jiddiy muam­moga aylandi. Uni ishlab chiqarish uchun g‘isht fabrikantlariga Nil sohi­li bo‘yidagi hosildor yerning yuquri qatlami sotildi, bu esa dehqonchilikka katta zarar keltirdi. Hozirgi vaqtda bu amaliyot taqiqlangan va g‘isht ishlab chiqarish uchun dehqonchilik yerlaridan tashqarida glina qazib olinmoqda.
Misr fabrika-zavod sanoatining qadimiy tarmog‘i - to‘qimachilik. Uning uchun hom ashyo sifatida mamlakatda yetishtiriladigan uzun tolali paxtadan foydalanadi. So‘ngi yillarda import paxta va sintetik toladan foydalanilmoqda. Misr paxtasi dunyo bozorida tola sifatida xaridorgir, gazlamalari esa raqobatbardosh emas. Tarmoq korxonalari Quyi Misrda joylashgan (Al-Mahalla-al-Kubra, Al-Mansur, Damanxur va boshqalar). Dunyodagi boshqa to‘qimachilik rayonlari kabi tarmoq asosiy fondlar eskirganligi muammosiga va modernizatsiya zaruriyatiga duch kelmoqda.
Oziq-ovqat sanoatida shakar (O‘rta va Yuqori Misrda yetishtiriladigan shakarqamish asosida), tamaki (Qohira va Aleksandriya aglomeratsiya­larida, Al-Fayyumda - import qilinuvchi turk va Amerika xom ashyosi asosida), o‘simlik yog‘i (Quyi Misrdagi paxtachilik rayoni asosida) ishlab chiqarish korxonalari ajralib turadi. Oziq-ovqat sanoati korxonalari ichki bozor uchun ishlab, import xom ashyosi asosida faoliyat yuritadi (yar­midan ortig‘i import qilinadi).
Misrda avtomobilsozlik sanoati 1961-yilda Misr hukumati AI Nasr avtomobil ishlab chiqarish kompaniyasi deb nomlangan birinchi avtomobil kompaniyasini tashkil qilgan paytdan boshlandi. [2] Bu birinchi arab avtomobil ishlab chiqaruvchisi edi va u davlatga tegishli edi. Kompaniya asosan Fiat rusumidagi avtomobillarni muhandislik va dizayndagi muammolar tufayli ishlab chiqargan, shuningdek, o'z brendi ostida xorijiy litsenziyalangan avtomobillarni ishlab chiqargan. Ko'p yillik rivojlanishdan so'ng, ular o'zlarining mahsulotlari, masalan Nasr 128 GLS, o'sha davrdagi eng ko'p sotilgan model edi.
Ochiq eshiklar siyosati.1974-yilda Misr prezidenti Sadat Ochiq eshiklar iqtisodiy siyosatini (ODEP) boshladi. 80-yillarda ko'plab xorijiy kompaniyalar va kapital Misr avtomobil bozoriga kirdi. 1985-yilda General Motors (GM) Misrda mahalliy importchi va avtomobil sotuvchisi bo'lgan Al-Monsour Automotive Company bilan qo'shma korxona tuzdi. [3] 90-yillarning boshlarida Misr hukumati Iqtisodiy islohotlar va tarkibiy tuzatish dasturini (ERSAP) qabul qildi. [4] Bu o'z zavodlari va yig'ish liniyalarini qurish uchun Misr bozoriga chiqqan ko'plab xorijiy kompaniyalarni jalb qildi. Bu yerda Citroen, Fiat, Hyundai, Mercedes-Benz, Nissan, BMW va boshqalar kabi ko'plab yirik kompaniyalar bor edi.
2010-yilda transport vositalarini ishlab chiqarish 116 683 taga oshirildi va bu Misr avtomobil sanoatida eng yaxshi vaqt edi. [5] Ammo 2011-yildagi Misr inqilobi 25 yanvar inqilobi deb nomlangan, [6] ya'ni 2010-yil dekabr oyidan boshlab bu Husni Muborak hukumatini ag'darish to'g'risidagi inqilob. Bu davrda u Misrdagi avtomobilsozlik sanoatiga katta zarar etkazdi. Hukumatning noroziligi va kompaniya har yili 10 mingta avtomobil yig'ishi mumkinligi sababli Nissan Misrda xavfsizlik nuqtai nazaridan ishlab chiqarishni to'xtatdi. [7] Vaziyat tufayli, Tokyo Motor Misrda o'z krossoverlarinilarni yig'ish ishlarini to'xtatdi. Koreyaning Samsung, LG va Hyundai Motor kabi ko'plab kompaniyalari norozilik namoyishlari tarqalishi sababli Misrdagi odatiy ishlaridan voz kechishga majbur bo'lishdi va ko'plab xodimlar Koreyaga yoki uchinchi davlatga qaytishga majbur bo'lishdi. BMW zo'ravon namoyishlar tufayli Germaniya fuqarolarini o'z mamlakatlariga qaytarib yubordi. Daimler va GM kabi boshqa avtomobil ishlab chiqaruvchilari vaqtincha faoliyatini to'xtatib qo'yishdi. [8] Siyosiy o'zgarishlar tufayli 2011-yilda ishlab chiqarish 30% ga kamaydi va keyingi yillarda pasayib ketdi. [9] Va 2017-yilda avtomobil ishlab chiqarishning umumiy hajmi atigi 36 640 ga teng edi. [10]
Mahalliy avtomobilsozlik.Avtomobilsozlik Misrdagi eng muhim sohalardan biri bo'lib, mamlakat iqtisodiyotiga katta foyda keltiradi. 80-yillarda AI Nasr avtomobil ishlab chiqarish kompaniyasi butun Misr bozorida yagona yirik ishlab chiqaruvchi edi. Hozir Misrda 83 ta avtomobil ishlab chiqaruvchi korxonalar mavjud. [11] U GM, BMW, Hyundai, Toyota va Nissan kabi gigantlarga ega bo'lib, Misrning fabrikalarida asosiy mahsulot turlarini ishlab chiqaradi. Mamlakatda 15 dan ortiq avtomobil yig'ish zavodlari va 75 ta ob'ektlar mavjud bo'lib, ular 75000 dan ortiq ish o'rinlarini ta'minlaydi. [12] Yiliga 300 mingta yengil avtomobillar, yengil tijorat transporti, yuk mashinalari va avtobuslar ishlab chiqarish quvvatiga ega. Ayniqsa, bu juda ko'p yosh aholiga ega bo'lgan avtomobil bozori. Har yili talab ortib bormoqda va katta imkoniyatlarga ega. Har 1000 ta avtomobildan o'rtacha 62 ta misrlik mashinaga egadir. Jazoirda bu raqam 1000 kishidan 140 tani tashkil etadi, bu Misrdan 2,3 barobar katta.
Biroq, Misr funti uning zaiflashishi sababli avtomobil qismlari importiga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda. [12] Bu yig'ish qismlarini qimmatroq qildi va bu transport vositalarining sotish narxiga va keyinchalik ishlab chiqarish narxiga sezilarli ta'sir ko'rsatdi. Kichik bozor tufayli mahalliy ishlab chiqaruvchilarning Evropa eksportchilari va keng miqyosli Osiyo bilan raqobatlashishi qiyin. Oxirida, mavjud montajchilar mamlakatda yuqori savdo hajmiga ega bo'lgan kompaniyalarni qidiradilar.
Misr hukumati Sharqiy va Janubiy Afrika uchun umumiy bozorning (COMESA) 26 mamlakatida erkin savdo qilish imkonini beruvchi uch tomonlama erkin savdo bitimini imzoladi. [12] Bu Misr eksportiga juda ko'p ishonch beradi. Afrika iqtisodiyoti o'sib bormoqda va avtomobillarga talab butun bozorda o'smoqda.
Misrda avtomobil ishlab chiqaruvchilar
1. Al Fotouh avtomobillarni yig'ish kompaniyasi
2. Arab Amerika transport vositalari
Arab sanoatlashtirish tashkiloti (51%) va Chrysler Group LLC (49%) o'rtasidagi qo'shma korxona. Harbiy va fuqaro transport vositalarini ishlab chiqarish. 3. El-Tramko
4. General Motors Egypt SAE
Egypt car.
Mahalliy importchi va avtomobil sotuvchi Al-Monsour Automotive Company bilan qo'shma korxona. Zavod "6 oktyabr" shahrida joylashgan. Kompaniya General Motors kompaniyasiga tegishli emas.
5. Ghabbour guruhi
1940-yilda tashkil etilgan Ghabbour Group Misrda yiliga 150 ming dona avtomobil ishlab chiqaradigan eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchisi. Kompaniya Bajaj Auto, Hyundai va Volvo avtomobillarini ishlab chiqaradi.
6. JAC Motor
JAC Motor - bu davlatga tegishli avtomobil ishlab chiqaruvchisi. Kompaniya 1964-yilda tashkil topgan va 2001-yilda Shanxay fond birjasida ro'yxatga olingan.
7. Mersedes Misr
1999-yil dekabr oyida Daimler AG kompaniyasining to'liq sho'ba korxonasi sifatida tashkil etilgan. [13] Mercedes-Benz avtomobillarini yig'adi.
8. Suzuki Misr
Suzuki yengil avtomobillarini ishlab chiqaradi. Suzuki 800
9. Wagih Abaza kompaniyasi
Peugeot 405ni yig'adi.
10. Bavariya Auto Group
BMW avtomobillarini yig'adi va sotadi. U BMW tomonidan 2003-yil mart oyida tashkil etilgan va "6 oktyabr" shahrida joylashgan .
11. Speranza Motors, Ltd
Misrning avtomobil ishlab chiqaruvchisi Qohida shahrida joylashgan.
12. Seoudi guruhi
Misr avtomobil ishlab chiqaruvchisi, 1975-yilda tashkil etilgan. Kompaniya Thai savdo markazida joylashgan bo'lib, Nissan avtomobillarini ishlab chiqaradi.
13. Misr nemis avtomobilsozlik kompaniyasi
Daimler-Benz sobiq bosh direktori va Sami Saad tomonidan Mercedes-Benz rusumidagi transport vositalarini yig'ish bo'yicha qo'shma korxona sifatida tashkil etilgan misrlik avtomobil yig'uvchi. Bu Mercedes Benz avtomobillarini yig'adi, "6 oktyabr" shahrida joylashgan.
14. Al Nasr avtomobilsozlik kompaniyasi
Bu birinchi arab avtomobil ishlab chiqaruvchisi edi va u davlatga tegishli edi. [2] Kompaniya asosan Fiat rusumidagi avtoulovlarni muhandislik va dizayndagi muammolar tufayli ishlab chiqargan, shuningdek, o'z brendi ostida xorijiy litsenziyalangan avtomobillarni ishlab chiqargan.
15. MCV Bus and Coach
Avtobus kuzovlarini ishlab chiqaruvchi, 2002-yilda tashkil topgan.
16. Egy-Tech muhandisligi
Uch g'ildirakli transport vositalarini ishlab chiqaruvchi.
17. Tijorat transportini ishlab chiqarish
Misr kompaniyasi avtobuslar va yuk mashinalari ishlab chiqaradi. Zavod Salxeya shahrida joylashgan.
18. Gorika Misr