F. R. Q o d ir o V a, sh. K. T a s h p u L a t o V a

Kadrlarni 1o‘g ‘ri tanlashda:
-  sofdillik nuqtai nazari  bilan;
-  siyosiy-ma’naviy  darajasiga;
-  ishga aqliy yondashish  nuqtai  nazari  bilan;
-  ma’muriy qobiliyatlari  nuqtai nazari bilan.
Kadrlarni  ilgari  surish  va  ularni  tovg‘ri  taqsimlashning  mohiyati 
muhimdir.  Kadrlarni tanlash va ularni tarbiya etish umumdavlat harakterga 
ega bo‘lib,  bu vazifalarni xal  etishni  ilmiy asosda  olib  borish  kerak.
Ta’lim sohasida Davlat siyosatining asosiy  printsiplari quydagilar:
1.  Ta’lim  va tarbiyaning insonparvar demokratik harakterda ekanligi;
2.  Ta’limning usluksizligi va  izchilligi;
3.  0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim yo4nalishini akademik litseyda yoki 
kasb-hunar kollejida o‘qishni  tanlashning ixtiyoriyligi;
4.  Ta’lim tizimining dunyoviy  harakterda ekanligi;
5.  Davlat  ta’lim  standartlari  doirasida  ta’lim -ofishning  hamma  uchun 
ochiqligi;
6.  Ta’lim  dasturini tanlashga yagona va tabaqalashtirilgan yondashuv;
7.  Bilimli  bo‘lish  va iste’dodni  rag'batlantirish;
8.  Ta’lim tizim ida davlat va jam oa boshqaruvini uyg‘unlashtirish.
Bu  ustuvor  printsiplarga  tayangan  holda  maktabgacha  talimni  bosh- 
qarishda:
29

---

1.  Demokratik  xalqparvarlik  asosida,  bunda  0 ‘zbekiton  Respublikasi 
Konstitutsiyasi  Xaiq ta’limi  buyruqlari asosida  ishlarni tashkil  etish;
2.  Yakka  boshchilik  printsipi  1-maqsadga  qaratilgan  ish  usuli  boMib, 
maktabgacha  ta’lim  muassasalari  yillik  ish  rejasini  to iiq   bajarishga 
qaratilgan  ish  usulidir;
3.  Hamkorlik  printsipi:  jam oa  bilan  birgalikda  muammolarni  xal 
etishdir.  Mutloq  hamkorlik  bekorga  vaqt  o‘tkazmaslik,  tezkorlik,  udda- 
buronlik, fikrlashuv  natijalardir.
4.  Aniqlik printsipi:  pedagogik,  metodik va xo‘jalik ishlarini maqsadga 
qaratilgan xolda aniq,  puxta tashkil  etish,  kuzatish va tahlil  qilishdir;
5.  Xo‘jalikni  boshqarish  printsipi:  bu  smetadagi  mablagMarni  to‘g4ri 
taqsimlash,  ish  yuritishni  to‘g‘ri  tashkil  etish  va  uning  ustidan  nazoratni 
tashkil  etishdan  iboratdir;
6.  Tanqid  va o'z-o^ini  tanqid.  Bu  printsipda rahbar o'z  ishiga  nisbatan 
talabchan,  intizomli,  mehnat  va  ishlab  chiqarish  intizomiga  rioya  qilish, 
bajaradigan  ishlarga tanqidiy yondashuvi  ko‘zda tutiladi;
7.  Differentsial farq qilmoq printsipi. Ishdagi ijobiy va salbiy tomonlarni 
koTa olish,  ilg‘or  ish tajribalarni  ko‘ra olishdir;
8.  Yangilikni  Xis  qila  olish  printsipi.  Ta’lim  sohasidagi  o‘zgarishlarni, 
yangiliklarni  o‘z  ish  faoliyatida  qoMlay  olish.
Maktabgacha  ta’limni tashkil  etish  va  unga rahbarlik  qilish  sohasining 
metodologik asosini: 0 ‘zbekistan Respublikasining Konstitutsiyasi, «Ta’lim 
to‘gkrisida»gi  Qonun,  Kadrlar  tayyorlash  Milliy  Dasturi,  M aktabgacha 
ta’lim  to‘g‘risidagi  Kontseptsiya  va Nizomda  ko'rsatib  berilgan  maqsad  va 
vazifalarni tashkil etadi. Maktabgacha ta’lim muassasasi mustaqil ravishda, 
o‘z  tashabbusi  bilan  o‘z  faoliyatiga  taalluqli,  agar  ular  qonunchilikka  va 
pedagogik  printsiplarga  monelik  qilmasa,  har  qanday  qaror  qabul  qilishga 
xaqlidir.
Maktabgacha tarbiya  muassasasi  ta’lim-tarbiyaviy  ishlar  sifati,  bolalar 
va ota-onalar huquqiga, jam iyat va  davlat  manfaatlariga rioya qilish  uchun 
ma’suldir.
Maktabgacha tarbiya muassasasi mehnat jamoasi xalqchilik asosida o‘z- 
o‘zini  boshqarish  printsipiga  muvofiq  uning  faoliyati  bilan  bogliq  barcha 
masalalarni hal  qiladi.
M aktabgacha  ta’lim  muassasasining  faoliyati  boshqa  muassasalar, 
korxonalar,  tashkilotlarning  qulay  ish  sharoitlarini  buzmasligi,  fuqarolar 
hayotini  qiyinlashtirmasligi va yomonlashtirmasligi zarur.
Uzluksiz  ta’lim  tizimi  va  kadrlar  tayyorlashning  davlat  va  nodavlat 
ta’lim  muassasalarini  tarkibiy  jihatdan  o‘zgartirish  va  ularni  izchil  rivoj-
30

---

lantirish  davlat  yo'li  bilan  boshqarib  boriladi.  Barcha  darajadagi  ta’lim 
boshqaruv  organlarining  vakolat  doiralari  «Ta’lim  to‘g‘risida»gi  Qonunga 
muvofiq  belgilanadi.  Ta’limning  me’yoriy-huquq  bazasi  rivojlantiriladi. 
Moliya-xo‘jalik faoliyati olib borish  hamda ta’lim jarayonini tashkil etishda 
o‘quv yurtlarining huquqlari  kengayadi  va  mustaqilligi ta’minlanadi.
Ta’lim  muassasalari  O'zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi 
tomonidan  belgilangan  tartibda  attestatsiyadan  o‘tkaziladi  hamda  akre- 
ditatsiyalanadi.  Akkreditatsiya  yakunlariga  ko‘ra  ta’lim  sohasida  faoliyat 
ko‘rsatish  huquqi  beriladi.
Muassis  tashkilotlarning,  mahalliy  hokimiyat  organlarining,  savdo- 
sanoat doiralarining, jam oat tashkilotlarining, fondlarning va xomiylaming 
vakillarini  o‘z  ichiga  oluvchi vasiylik va kuzatuv  Kengashlari tuzish  orqali 
ta’lim  muassasalarining samarali jam oat boshqaruvi tizim i joriy  etiladi.