F. R. Abduraxmonov z. E. Abduraxmonova

1 2 - 1 5   yoshdagi  o‘smirlik  davri. 
Ulardagi  asosiy  faoliyat  bu 
tengdoshlari  bilan  shaxsiy  -   intim  munosabatlar  hisoblanadi.  12  -
265

---

13  yoshga  kelib  bolalarda  ulami  ijtimoiy  kattaliklarini  tan  olishga 
bo ‘lgan  ehtiyojlar  paydo  bo‘ladi.  Jamiyatdagi  o ‘z  huquqlarini  ang­
lash,  ijtimoiy  foydali  faoliyat  bilan  o ‘zlarini  qoniqtira  olishlari  kabi 
tomonlar  ulami  tez  rivojlanishlari  uchun  sharoit  yaratadi.  0 ‘zini 
ijtimoiy  munosabatlar  tizimidagi  o ‘mini  anglashi,  o ‘zini  ijtimoiy 
ahamiyatli  subyekt  ekanligini  anglab  borishi  kabi  jarayonlar  yuz 
beradi.  Ulaming  faoliyatida  motivlashgan  ehtiyoj  munosabatlari 
shakllanadi.  0 ‘smirlami  aqliy  rivojlanish  darajasi  haqida  gapirga- 
nimizda  ularda  formal  fikrlash  darajalari,  ya’ni  mantiqiy  fikrlash 
qobiliyatini shakllanishi, aqliy operatsiyalami bajara olish jarayonlari 
rivojlanadi.  0 ‘smirdagi  ahloqiy  ongining darajalari  haqida  so‘z ket- 
ganda  unda  avtonom  ahloqni  vujudga  kelishi,  uning  xatti  -   harakat- 
lari  o ‘zining  vijdoni  orqali  amalga  oshadi.  Eng  avvalo  ijtimoiy  yu- 
tuqlarga asoslangan prinsiplarga orqa qiladi,  keyin esa  umuminsoniy 
ahloqiy  prinsiplarga  suyanadi.  0 ‘smirdagi  ehtiyojlar  bu  boshqalar 
bilan  bo‘ladigan  munosabatda  o ‘zini  o ‘mini  belgilab  olishi,  uni  hur- 
mat  qilishga  bo‘lgan  ehtiyojni  paydo  bo‘lishi,  unga  bo‘lgan  ishonch 
va uni tan olish,  mustaqilligini  hurmatlash.
Krizis  davrining natijalari:
- 0 ‘z - o ‘zini  anglashni rivojlanishi;
-  Dunyoqarashning va falsafiy tafakkuming rivojlanishi;
- Nazariy  bilimlar tizimini  shakllanishi.