Ғ. м. қосимов менежмент ўзбекистоп Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги упиверситетлар ва олий техника

Бошқариш мактаблари 
1885—1950 й.й.
бошқаришга илмий ёндашиш 
1885—1920 й.й. 
маъмурий ёндашиш 
1920—1950 й.й.
кишилар муносабати сифатида 
ёндашиш 
1930—1950 й.й.
микдорий ёндашиш 
1950—х^к.
ахлоқий фан сифатида ёндашиш 1950—\.к . 
Бошқаришга жараён сифатида ёндашиш 
1920—ҳ.к. 
Тизимли ёндашиш 
1950—ҳ.к.
Ҳолатбай ёндашиш 
1960—ҳ.к.
XX асрнинг биринчи ярмида 4 йўналишдаги бош- 
қариш ғоялари, мактаблари ривожланиб келди. Бу- 
ларнинг ривожланиб келиш тартиби асосан юқорида 
келтирилганидек. Бошқаришга илмий ёндашиш мак­
таблари, классик ёки маъмурий бошқариш мактаб­
лари, руҳият ва кишилар муносабати сифатида ёнда- 
шишни ўрганиш орқали бошқариш мактаблари ва шу 
кунгача, миқдорий ёндашиш мактаблари йўналиш- 
ларини шартли равишда «бирўлчамли» бошқариш 
таълими гуруҳи деб қаралади. Қолган бошқариш гу- 
руҳларини эса «синтетик» таълим мавзуси остида 
қараб ўтамиз.
3.2. Бошқариш ҳақидаги «синтетик» таълим
Ташкилотнинг ташқи ва ички қуршовлари билан 
боғлиқ бўлган кўпгина алоқалари кўп режада, маж- 
муи ва ўзгариб турувчи қодиса кўринишида бошқа- 
рилиши «синтетик» ёндашишга хос. Ушбу таълимлар- 
нинг кўпгина асосини ташкилотга тизимли ёндашиш
47
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

дейилади. Чунки ташкилот ичида ва ташқарисида 
мавжуд чекланган бир бутун мақсадлар, ресурслар ва 
жараёнлар кўп режали ҳодиса деб қаралади. Бошқа- 
риш ҳақидаги ҳар бир таълимот учун ўзининг йўна- 
лишида ўзига хос нимагадир эътибор берилиши ло­
зим бўлган (мақсадлари, ташқи муҳити, тузилиши 
ва шунга ўхшашлар) таълим йўналиши бор. Аммо 
«бирўлчамли» таьлимдан жиддий фарқи шундаки, 
бунда ташкилотнинг кўпўлчамлилигидан келиб чи- 
қади. Ташкилотнинг фаолият кўрсатишида тўғри ва 
билвосита таъсир этувчи кўпгина омилларни ҳисобга 
олиш лозим. «Синтетик» таълимнинг яна бир ўзига 
хос хусусияти шундаки, буни тизимли самаранинг