KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Tarixda oʻz nomini qoldirgan buyuk shaxslar, davlat rahbarlari koʻplab topiladi. Ularning tarixini oʻrganish orqali davlatlar tarixini ham oʻrganish mumkin, chunki aynan asosiy islohotlar ularning rahbarligida amalga oshiriladi, bu esa bizga tarixiy jarayonlarning yutuqlari va xatolariga xolisona baho berib, xulosa chiqarish imkonini beradi.
Ana shunday mashhur shaxslardan biri ikkinchi jahon urushi davrida Amerika Qoʻshma Shtatlariga rahbarlik qilishga mas’ul boʻlgan siyosatchi, huqushunos va davlat arbobi Franklin Delano Ruzvelt boʻlib, uning AQSh taraqqiyotida tutgan oʻrni nihoyatda kattadir. U AQShning 32-prezidenti boʻlgan va 4-marta ketma-ket saylangan yagona prezident edi. Xoʻsh nega Amerika xalqi toʻrt marotaba qayta-qayta sayladi, nega doimiy an’ana buzildi va u u qanday siyosiy yoʻlni tutdiki, urush davrida Amerika qahramoniga aylandi? Ushbu tadqiqotda F.D.Ruzveltning olib borgan siyosati, uning natijasi va oqibatlari ham chuqur tahlil qilinadi va ushbu savollarga javob topiladi.
Muammoning ishlanganlik darajasi. Ushbu kurs ishini tayyorlash davomida F.D.Ruzveltning hayoti va faoliyatini oʻrganish uchun uning oʻzi yozib qoldirgan yoki uning nomidan yozilgan hujjatli adabiyotlar oʻrganildi va uning “Yangi kursi” tahlil qilindi.
Mavzuning maqsadi va vazifalari. AQSh ning 32-prezidenti Franklin Delano Ruzveltning hayoti, siyosiy faoliyati va uning AQSh taraqqiyotida tutgan oʻrnini tahlil qilib, ochib berishdan iborat. Mazkur maqsaddan kelib chiqadigan vazifalar quyidagilardan iborat:
F.D.Ruzveltning hayoti va faoliyatini oʻrganish;
Uning olib borgan siyosati va diplomatiyasini chuqurroq tahlil qilish;
“Yangi kurs”ning mohiyatini ochib berish;
Ikkinchi jahon urushi va undan keying davrda F.Ruzveltning AQSh taraqqiyotida tutgan oʻrnini batafsil yoritish;
Mavzuni qiyosiy oʻrganib, tahlil qilishdan iborat.
Ishning nazariy va amaliy ahamiyati. Tadqiqotning nazariy asoslarini xolislik, tizimlilik, nazariy-deduktiv xulosa chiqarish, analiz va sintez, tarixiylik va mantiqiylik, qiyosiy tahlil kabi ilmiy-falsafiy tamoyillar tashkil etadi.
Kurs ishining amaliy ahamiyati ushbu davr mobaynida rivojlangan Gʻarb mamlakatlari tarixini oʻrganish orqali davlatlarning siyosiy hayoti va yirik siyosatchilarning tajribalarini yanada koʻproq oʻrganish va bu jarayonlarni chuqur, qiyosiy tahlil qilish orqali jahon tarixiga yangi ma’lumotlarni olib kirishdir. Kurs ishida keltirilgan ham tarixiy, ham faktik materiallar, ilmiy jihatdan tahlil qilib yozilgan xulosalar mazkur davr yuzasidan kelgusida yangi ilmiy ishlarni amamlga oshirishga imkoniyat yaratadi.
Kurs ishining ilmiy yangiligi. Franklin Delano Ruzvelt AQShning XX asrdagi eng koʻzga koʻringan, kuchli va samarali siyosatchi. U urush paytida prezident boʻlgan. Sanoat inqilobining boshlanishidan to hozirgi kungacha eng yomon iqtisodiy inqiroz, jahon tarixidagi eng katta urush unga tarixiy buyuklikka ikki baravar imkoniyat berdi. Bir vaqtlar zamondoshlar uni cheksiz hurmat qilishgan, balki uni keskin tanqid qilishgan va hatto undan nafratlanishgan boʻlsa ham, masofani hisobga olganda, uning ogʻirligi uch sababga koʻra ortadi: birinchidan, noyob yakdillik bilan tarixchilar va siyosatshunoslar «F.D.Ruzvelt, zamonaviy Amerika Prezidentlari Institutining asoschisi. Ikkinchidan: uning prezidentligidan boshlab Vashington federal hukumati tartibga solish, tuzatish, rejalashtirish va boshqarish orqali aralashadigan aralash iqtisodiyot va aralash iqtisodiyot amerikaliklarning kundalik hayotiga tegishli. Uchinchidan: tashqi siyosatda u, irodasi bilan, aksariyat amerikaliklarga qaraganda Germaniya milliy sotsializmi, yapon imperializmi va italiyan fashizmining chaqiriqlarini qabul qildi. 1940/41-yillarda Gʻarb sivilizatsiyasining kelajagi xavf ostida boʻlganida, demokratlarning soʻnggi umidlari va Gitlerga toʻgʻridan-toʻgʻri alternativa edi. Kuch va gʻayrat, asab kuchi va taktik nafislik gʻayrioddiy kombinatsiyasi tufayli u Qoʻshma Shtatlarning Gʻarbiy yarimsharda yakkalanib qolishining oldini oldi. Ruzvelt Ikkinchi Jahon Urushining buyuk gʻolibi edi va u vafot etganida, AQSh dunyoning yangi super kuchiga aylandi.
Kurs ishining tuzilishi va hajmi. Ish kirish, uch bob, olti paragraf, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar roʻyxatidan iborat boʻlib, umumiy hajmi 30 betni tashkil qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |