Etika” fanining predmeti, mohiyati va tuzilmasi. Qadimgi yunon faylasufi Aristotel



Download 38,56 Kb.
Pdf ko'rish
Sana07.09.2022
Hajmi38,56 Kb.
#848330



Etika” fanining predmeti, mohiyati va tuzilmasi. 
 
 
Qadimgi yunon faylasufi Aristotel
o‘z davrida mavjud fanlarni ta’riflarkan, ularni uchta guruhga ajratadi: 
nazariy fanlarga falsafa
matematika, fizikani; ijodiy fanlarga san’at, badiiy hunarmandchilikni; amaliy 
fanlarga esa etika va siyosatni kiritadi. SHu tariqa Etika falsafa doirasidan 
ajralib chiqadi va mustaqil fan sifatida shakllana boshlaydi. Hozirgi vaqtda 
«Etika» ijtimoiy
-
falsafiy fanlar tizimida o‘ziga xos o‘ringa
 
ega bo‘lgan fandir. «Etika» (axloqshunoslik)–
axloqning kelib 
chiqishi, 
mohiyati
, xususiyatlari, 
jamiyat taraqqiyotidagi o‘rni haqidagi fandir. U boshqa ijtimoiy fanlar singari 
o‘z qonunlari va
 
kategoriyalariga ega bo‘lib, ular orqali o‘z xulosalarini bayon qiladi. «Axloq» 
so‘zi aslida arabcha
 
so‘z bo‘lib, xulq
-atvor, yurish-
turish, tarbiya degan ma’nolarni anglatadi. 
Hozirgi vaqtda bu tushuncha jamiyatning axloqiy hayotida yuz beradigan 
barcha jarayonlarning majmuini aks ettiradi. Jamiyatning axloqiy hayoti deb 
kishilarning ijtimoiy, siyosiy va xuquqiy faoliyatida, 
oilasida va kundalik turmushida yuzaga keladigan o‘ziga xos munosabatlari 
shakliga aytiladi. Axloq tushunchasini ikki xil ma’noda ko‘rish mumkin: axloq 
umumiy tushuncha sifatida etikaning 
tadqiqot ob’ektini
 
anglatsa
, yakka tushuncha sifatida inson fe’l
-atvori va 
xattiharakatining o‘ziga
 
xos ko‘rinishini anglatadi.
 
Xususan «odob», «xulq
-
atvor» ma’nolarida ham ishlatiladi. Aslida «axloq» 
va «odob» 
tushunchalari bir-biridan mazmun jihatidan farq qiladi. 
A. Sher «Axloqshunoslik» kitobida ko‘rsatishicha, «Odob
-inson haqida 
yoqimli taassurot 
uyg‘otadigan, lekin jamiyat va insoniyat hayotida u qadar muhim ahamiyatga 
ega bo‘lmaydigan, milliy urf
-odatlarga asoslangan chiroyli xatti-harakatlarni 
o‘z ichiga oladi. Axloq esa–
jamiyat, zamon insoniyat tarixi uchun namuna 
bo‘la oladigan ijobiy
 
xattiharakatlar yig‘indisidir»
Axloqning negizini jamiyatning tarkibiy tuzilishi, xususan, undagi mulkiy 
munosabatlar, mehnat taqsimoti, aholining yoshi va ularning ehtiyoj va 
manfaatlari belgilaydi. Binobarin, 
O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining asosini xilma
-xil shakllardagi 
mulklar tashkil etayotgan 
bir vaqtda, uni rivojlantirishning ma’naviy
-axloqiy negizlarini: - umuminsoniy 
qadriyatlarga sodiqlik; - 
xalqimizning ma’naviy merosini mustahkamlash
 
va 
rivojlantirish
; - 
insonning o‘z imkoniyatlarini erkin namoyon qil
ishi; - 
vatanparvarlikni tashkil qiladi. SHubhasizki, ana shu negizlar asosida 
O‘zbekiston
 
xalqlarining yangicha mazmundagi ma’naviy
-axloqiy dunyosi shakllanadi va 
qaror topadi. Bu esa, 
o‘z navbatida xalqimiz axloqining negizini belgilab beradigan asosiy 


omillardan biri hisoblanadi. 
Axloqning jamiyat xayotida tutgan o‘rni u bajaradigan funksiyalar bilan 
belgilanadi

Download 38,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish