Эҳтиёж нима? Унинг қандай турлари мавжуд? Эҳтиёжлар бўйича Маслоу пирамидасини тушунтири беринг

73.Milliy vayuta kursining ko’tarilishi va tushishi mamlakatning eksporti va importiga qanday o’zgarishi bor?
Har bir davlatning o‘z milliy valyutasi mavjud bo‘lib, avvalgi davrlarda uning vazifasini (ekvivalentini) oltin bajargani hammaga ayon. Shu bois, bu haqda iqtisodchilar davlatning oltini qancha ko‘p bo‘lsa, u shunchalik badavlat degan fikrni ilgari so‘rishadiBiroq, bugungi kunga kelib, oltinning o‘rnini Amerika dollari va yevro egallamoqda. Shuning uchun bugungi kunda dunyo aholisi barcha xalqaro iqtisodiy munosabatlarning etaloni sifati dollar yoki yevroni qabul qilmoqda. Demak, valyutalarning kursi ham uning “kayfiyatiga” qarab o‘zgarmoqda. Valyuta kursi ko‘p hollarda o‘z milliy valyutasi bor davlatning siyosatiga va “jahon xo‘jaligi”dagi moliyaviy ahvolga bog‘langan bo‘ladi.Shu bois aytish mumkinki, valyuta – bu xalqaro valyuta bozoriga chiqarilgan “birja tovari” bo‘lib, unga “talab” va “taklif” qonuniyatlari o‘z ta’sirini o‘tkazadi.Valyuta kursining “borib-kelishi”ni ya’ni pasayishi yoki ko‘tarilishini bashorat qilish murakkab bo‘lsa-da, bunga ta’sir ko‘rsatadigan tashqi va ichki omillarni hisobga olish kerak bo‘ladi. Xo‘sh, valyuta bozorining boshqa bozorlardan eng muhim farqi nimada? Bu bozorda yagona to‘lov vositasining o‘zi yo‘q!Bu bozordagi savdoni “sotib olish” (xarid qilish) tarzida emas, balki bir valyutaning ikkinchi valyutaga ayirboshlash jarayoni sifatida tushunish kerak. Eng qizig‘i – valyutaning tushishi yoki ko‘tarilishi boshqa valyutalarga qarab belgilanadi. Buning bir necha ko‘rsatkichlari bor:
o‘z valyutasini muomalaga chiqargan davlatning tashqi savdo balansiga va siyosiy vaziyatga qarab;
shu davlatning yaqin istiqboldagi sarmoyaviy salohiyatiga ya’ni xorijiy valyutalarda katta kontraktlarning mavjudligi yoki yo‘qligi;valyutaning ko’tarilishi va tushishi eksport va imporga tasiri katta.