Erta va kichik maktabgacha yoshdagi bolalarda motorika va sensorikaning shakllanishi hamda rivojlanishi



Download 367,91 Kb.
bet5/21
Sana26.08.2021
Hajmi367,91 Kb.
#155738
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21
Bog'liq
ontogenez amaliy

  • Idrokning mohiyatini belgilaydigan asosiy xususiyatlarga xolislik, yaxlitlik, tarkibiylik, mazmunlilik, tanlovlilik, doimiylik, ishtiyoqlilik kiradi. Uning mahsuldorligini aniqlaydigan idrokning xususiyatlari tarkibiga hajm, tezlik, aniqlik, ishonchlilik kiradi.
  • L.D.Stolyarenko ta'rifi bo'yicha, idrok - bu obektlar va hodisalarni ularning tanituvchi belgilaridan xabardor bo'lish natijasida yaxlit shaklda aks ettirishdir. Idrok, sezgi singari, refleksiv jarayondir.
  • Pavlov esa, atrofdagi olam obektlar yoki hodisalar retseptorlari ta'sirida bosh miyaning katta yarim sharlari po`stlog`ida hosil bo'ladigan shartli reflekslar, vaqtinchalik nerv birikmalari idrokning asosida yotishini ko'rsatdi. Vaqtinchalik nerv birikmalari bir vaqtning o'zida kompleks qo`zg`atuvchi sifatida ishlaydi. Idrok natijasida inson ongida ob'ekt, hodisa, jarayonga bog'liq bo'lgan turli xil o'zaro bog'liq sezgilar majmuasini o'z ichiga olgan tasvir hosil bo'ladi. Inson yorug'lik yoki rangli dog'lar, tovushlar yoki harakatlardan holi dunyoda yashamaydi, u ob'ektlar, narsalar va shakllar, murakkab vaziyatlar dunyosida yashaydi. Faqatgina bunday bog`lanish natijasida izolyatsiya qilingan (alohida ajratilgan) hislar yaxlit idrokka aylanadi, individual belgilar sodda aks ettirishdan butun ob'ektlar yoki vaziyatlarni aks ettirishga o'tadi. Tanish narsalarni (stakan, stol) idrok etishiga kelsak, ular juda tez tan olinadi - to'g'ri qarorga kelish uchun odam 2-3ta sezgi belgilarini birlashtirishi kifoya. Idrok etish juda murakkab va faol jarayon bo'lib, muhim tahliliy va sintetik ishlarni talab qiladi. Idrok etish jarayoniga harakat tarkibiy qismlari doimo ishtirok etadi (eng ko'p ma'lumot beradigan ob'ektlarni paypaslash va ko'z harakati, tovush oqimining eng muhim xususiyatlarini aniqlashda muhim rol o'ynaydigan tegishli tovushlarni kuylash yoki gapirish). Shuning uchun idrokni sub`yektning idrok etuvchi (pertseptiv) faoliyati sifatida belgilash maqsadga muvofiq bo`ladi. Muayyan ob'ektni idrok qilish uchun unga nisbatan uni tadqiq qilish, tasvirni qurish va takomillashtirishga qaratilgan ba'zi bir qarshi harakatlarni amalga oshirish kerak.

    • Pavlov esa, atrofdagi olam obektlar yoki hodisalar retseptorlari ta'sirida bosh miyaning katta yarim sharlari po`stlog`ida hosil bo'ladigan shartli reflekslar, vaqtinchalik nerv birikmalari idrokning asosida yotishini ko'rsatdi. Vaqtinchalik nerv birikmalari bir vaqtning o'zida kompleks qo`zg`atuvchi sifatida ishlaydi. Idrok natijasida inson ongida ob'ekt, hodisa, jarayonga bog'liq bo'lgan turli xil o'zaro bog'liq sezgilar majmuasini o'z ichiga olgan tasvir hosil bo'ladi. Inson yorug'lik yoki rangli dog'lar, tovushlar yoki harakatlardan holi dunyoda yashamaydi, u ob'ektlar, narsalar va shakllar, murakkab vaziyatlar dunyosida yashaydi. Faqatgina bunday bog`lanish natijasida izolyatsiya qilingan (alohida ajratilgan) hislar yaxlit idrokka aylanadi, individual belgilar sodda aks ettirishdan butun ob'ektlar yoki vaziyatlarni aks ettirishga o'tadi. Tanish narsalarni (stakan, stol) idrok etishiga kelsak, ular juda tez tan olinadi - to'g'ri qarorga kelish uchun odam 2-3ta sezgi belgilarini birlashtirishi kifoya. Idrok etish juda murakkab va faol jarayon bo'lib, muhim tahliliy va sintetik ishlarni talab qiladi. Idrok etish jarayoniga harakat tarkibiy qismlari doimo ishtirok etadi (eng ko'p ma'lumot beradigan ob'ektlarni paypaslash va ko'z harakati, tovush oqimining eng muhim xususiyatlarini aniqlashda muhim rol o'ynaydigan tegishli tovushlarni kuylash yoki gapirish). Shuning uchun idrokni sub`yektning idrok etuvchi (pertseptiv) faoliyati sifatida belgilash maqsadga muvofiq bo`ladi. Muayyan ob'ektni idrok qilish uchun unga nisbatan uni tadqiq qilish, tasvirni qurish va takomillashtirishga qaratilgan ba'zi bir qarshi harakatlarni amalga oshirish kerak.

    Download 367,91 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling

    kiriting | ro'yxatdan o'tish
        Bosh sahifa
    юртда тантана
    Боғда битган
    Бугун юртда
    Эшитганлар жилманглар
    Эшитмадим деманглар
    битган бодомлар
    Yangiariq tumani
    qitish marakazi
    Raqamli texnologiyalar
    ilishida muhokamadan
    tasdiqqa tavsiya
    tavsiya etilgan
    iqtisodiyot kafedrasi
    steiermarkischen landesregierung
    asarlaringizni yuboring
    o'zingizning asarlaringizni
    Iltimos faqat
    faqat o'zingizning
    steierm rkischen
    landesregierung fachabteilung
    rkischen landesregierung
    hamshira loyihasi
    loyihasi mavsum
    faolyatining oqibatlari
    asosiy adabiyotlar
    fakulteti ahborot
    ahborot havfsizligi
    havfsizligi kafedrasi
    fanidan bo’yicha
    fakulteti iqtisodiyot
    boshqaruv fakulteti
    chiqarishda boshqaruv
    ishlab chiqarishda
    iqtisodiyot fakultet
    multiservis tarmoqlari
    fanidan asosiy
    Uzbek fanidan
    mavzulari potok
    asosidagi multiservis
    'aliyyil a'ziym
    billahil 'aliyyil
    illaa billahil
    quvvata illaa
    falah' deganida
    Kompyuter savodxonligi
    bo’yicha mustaqil
    'alal falah'
    Hayya 'alal
    'alas soloh
    Hayya 'alas
    mavsum boyicha


    yuklab olish