Erkin o’qlar. Giroskoplar 414-21-guruh talabasi Abdugafforov Akramjon

L=mvr=mwr^2=Iw

AYLANAYOTGAN O’QNING KINETIK ENEGRIYASI

• 
  Kinetik energiyaga quyidagicha ta’rif berish mumkin.M massali tinch turgan jismga V tezlik berish uchun bajarilgan ish kinetik energiyani ma’nosini beradi.Aylanma harakatda esa chiziqli tezlik o’rniga burchak tezlikni,massani o’rniga esa inersiya momentini qo’yamiz.
  

E=Iw^2/2

ERKIN O’QLAR.GIROSKOPLAR

• 
  Tajribalar ko`rsatadiki, agar jismni biror o`q atrofida aylantirib qo`yib yuborilsa, uning o`qi fazodagi joyini o`zgartiradi. Buni holatini saqlab qolish uchun podshipniklardan foydalaniladi. Lеkin, jismning shunday aylanuvchi o`qlari bo`ladiki, ular Tashqaridan kuch ta'sir qilmasa, o`zini holatini saqlab qoladi.Bunday o`qlar erkin o`qlar dеyiladi. Ko`rsatish mumkinki, har qanday jismda , jism markazidan o`tuvchi bir biriga o`zaro pеrpеndikulyar uchta o`qi bo`ladi.
  

ERKIN O’QLAR.GIROSKOPLAR.QO’LLANILISHI

• 
  Inglizcha Oksford lug'atiga ko'ra, gyroskop - bu "yo'nalish bo'yicha o'zgarishi mumkin bo'lgan o'qi atrofida tez aylanib turishi uchun o'rnatilgan g'ildirak yoki diskdan tashkil topgan moslama. o'rnatish. "
  
• 
  Ushbu hodisani tushuntirish intuitiv ravishda tushunish juda qiyin. Ularning tortishish kuchiga qarshi turish qobiliyati, tortishish kuchi kabi, diskdagi moment ta'sirida bo'lgan burchak momentumining samarasidir. giroskopik prekretsiya yigiruvchi disk yoki g'ildirak
  

Oz simmetriya o’qiga ega bo’lgan va shu o’q atrofida w burchakli tezlik bilan harakatlanuvchi bir jinsli va birorta O nuqtasi qo’zg’almas bo’lgan qattiq jismga giroskop deb ataladi. Giroskopga qo’yiladigan eng asosiy talablardan yana biri , ya’ni jismning simmetriya o’qi atrofidagi aylanishining burchakli tezligi v , qo’zg’almas O nuqtasidan o’tuvchi simmetriya o’qining burchakli tezligidan juda katta bo’lishi shart. Giroskopning Oz o’qi, simmetriya o’qi bo’libgina qolmasdan, balki bosh markaziy inertsiya o’qi ham bo’lishligi kerak .

• 
  Oz simmetriya o’qiga ega bo’lgan va shu o’q atrofida w burchakli tezlik bilan harakatlanuvchi bir jinsli va birorta O nuqtasi qo’zg’almas bo’lgan qattiq jismga giroskop deb ataladi. Giroskopga qo’yiladigan eng asosiy talablardan yana biri , ya’ni jismning simmetriya o’qi atrofidagi aylanishining burchakli tezligi v , qo’zg’almas O nuqtasidan o’tuvchi simmetriya o’qining burchakli tezligidan juda katta bo’lishi shart. Giroskopning Oz o’qi, simmetriya o’qi bo’libgina qolmasdan, balki bosh markaziy inertsiya o’qi ham bo’lishligi kerak .