Ёритиш электр

1.2. Конденсацион иссиқлик электр станциясининг иссиқлик баланси

ИЭСда энергиянинг кўп сонли ўзгартирилиши амалга оширилади ва бунда исрофлар ҳам бўлади. Ёқилғининг кимёвий энергиясини электр энергиясига айлантиришнинг тежамлилиги ва ҳар бир босқичдаги исрофни электр станцияси иссиқлик балансидан аниқлаш мумкин. Агар кўмирнинг ёниш камерасида ёниши натижасида ҳосил бўлган кимёвий энергиясини 100% деб олсак, унинг ўрта ҳисобда 30% электр энергияга айлантиради, 50% конденсаторда, 12% қозонда, 2% қувурларда ва 6% турбогенераторда исроф бўлади.
1.3–расмда КЭС блокининг соддалаштирилган технологик схемаси кўрсатилган. Блок гўё асосий ва ёрдамчи асбоб–ускуналарга ҳамда бошқариш маркази–блокли яшикка эга бўлган алоҳида электр станциясини ташкил этади. Одатда, технологик линия бўйича қўшни блоклар ўртасида боьланиш кўзда тутилмайди. Станция блок принципида қуриш қуйида келтирилган маълум техник–иқтисодий афзалликларни беради:
буғ қувурлари тизими энг содда бўлиши туфайли юқори ва ўта юқори параметрли буғдан фойдаланиш осонлашади, бу эса катта қувватли агрегатларни ўзлаштиришда айниқса жуда муҳимдир;
станциянинг технологик схемаси соддалашади ва анча аниқ бўлиб қолади, бунинг натижасида ишлашининг ишончлилиги ортади ва ишлатиш осонлашади;
заҳира ёрдамчи иссиқлик–механик асбоб–ускуна сони камаяди, айрим ҳолларда эса буткул бўлмаслиги мумкин;
қурилиш ва монтаж қилиш ишлари ҳажми қисқаради;
электр станциялари қуришга кетадиган капитал ҳаражатлар камаяди;
электр станцияларни блоклар билан қулай ҳолда кенгайтириш таъминланади, бунда янги блоклар заруриятга қараб олдингиларига қараганда ўз параметрлари билан фарқланиши ҳам мумкин.
КЭС нинг технологик схемаси бир нечта тизимдан: ёқилғи узатиш; ёқилғи тайёрлаш; буғ генератори ва турбина билан биргаликдаги асосий буғ–сув контури; циркуляцион сув билан таъминлаш; сув тайёрлаш; кул тутиш ва уни чиқариб ташлаш тизимларидан ва ниҳоят, станциянинг электр қисмидан ташкил топган (2.3–расм).

2.3–расм. КЭСнинг принципиал технологик схемаси.

1–ёқилғи омбори ва ёқилғи узатиш системаси, 2–ёқилғи тайёрлаш системаси,

3–буғ генератори, 4–турбина, 5–конденсатор, 6–циркуляцион насос, 7–конденсат насоси,
8–таъминловчи насос, 9–буғ генераторининг горелкаси, 10–вентилятор, 11–тутин сўргич, 12–ҳаво иситгич, 13–сув экономайзери, 14–паст босимли сув иситгич, 15–деаэратор,
16–юқори босимли иситкич.