Ergashxodjaeva Sh. Dj., Samadov A. N.,Alimxodjayeva, N. E., Sharipov I. B


 Reklama vositalarini qo‘llashning psixologik samaradorligi



Download 3,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet175/272
Sana31.12.2021
Hajmi3,26 Mb.
#207540
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   272
Bog'liq
1502-Текст статьи-4094-1-10-20200627

19.2. Reklama vositalarini qo‘llashning psixologik samaradorligi 

 

Reklama vositalari psixologik ta’siri samaradorligi iste’molchilarni qamrab olish 



soni,  bu  vositalar  inson  xotirasida  qoldiradigan  taasurot  chuqurligi  va  yorqinligi, 

e’tiborni jalb qilish darajasi bilan tavsiflanadi. 

Reklamaning  iste’molchi  ongiga  psixologik  ta’siri  samaradorligi  kuzatuv, 

eksperiment va so‘rovlar yo‘li bilan aniqlanishi mumkin. 



Kuzatuv  usuli  iste’molchiga  alohida  reklama  vositalari  ta’sirini  tadqiq  etishda 

qo‘llanadi.  Bu  usul  passiv  xarakterga  ega,  chunki  kuzatuvchi  bunda  xaridorga  ta’sir 

etmaydi,  balki  uni  sezdirmasdan  kuzatadi.  Oldindan  ishlab  chiqilgan  sxem  bo‘yicha 

kuzatuvchi  olingan  ma’lumotlarni  qayd  qiladi,  so‘ngra  har  tomonlama  tahlil  qiladi. 

Kuzatuvchi  masalan,  qaysi  yarmarka  stendi  xaridorlar  e’tiborini  ko‘proq  jalb 

qilishini,  piyodalar  u  yoki  bu  vitrina  oldida  to‘xtalishini,  mitrina  bilan  tanishuvdan 

so‘ng  necha  kishi  magazinga  kirishini,  vitrinadagi  qaysi  tovar  ko‘proq  qiziqish 

uyg‘otishini qayd qiladi. 

Kuzatuv  usuli  tabiiy  sharoitlarda,  iste’molchining  ma’lum  bir  reklama  vositasi 



 

367 


bilan bevosita muloqotda reklamaning psixologik ta’sirini baholashga imkon beradi. 

Alohida reklama vositalari samaradorligini baholab, birinchi navbatda bu vosita 

qo‘yilgan  maqsadga  erishishi  aniqlanadi.  Xususan,  xaridorlar  e’tiborini  tashqi 

reklamaga  (vitrinaga)  jalb  qilish  darajasini  aniqlash  uchun  quyidagi  formuladan 

foydalanish mumkin: 

 

 



 

bu erda V – yo‘lovchilarning e’tiborini jalb qilish darajasi;  

O  –  belgilangan  vaqt  davomida  tashqi  reklamaga  (vitrinaga)  e’tibor  qaratgan 

kishilar soni;  

P – xuddi shu davrda vitrina oldidan o‘tgan odamlar soni. 

OAVda  reklama  e’lonlari  chop  etilishining  amaliylik  darajasi  muayyan 

magazinda quyidagi formula bo‘yicha aniqlanishi mumkin 

 

 



 

 

bu erda D – reklama e’lonlarining amaliylik darajasi;  



K – reklama qilinayotgan tovarni xarid qiladigan tashrif buyuruvchilar soni;  

S – magazinda bironta xaridni amalga oshirgan xaridorlar umumiy soni. 

 

Bunday  ma’lumotlarni  kassa  apparatlaridan  chiqqan  cheklar  ko‘rsatmalari 



bo‘yicha,  reklama  qilinayotgan  tovarni  xarid  qilish  holatlarining  qayd  qilinishi 

yordamida olish mumkin. 

CHakana savdo korxonasining o‘zini  reklama qiladigan  vositalarning amaliylik 

ko‘rsatkichi  bu  vositalar  qo‘llangan  davrda  magazinga  tashrif  buyurganlar  sonining 

o‘rtacha  bir  kunda  tashrif  buyuruvchilar  soniga  nisbati  hisoblanadi.  Ushbu 



 

368 


ma’lumotlar kuzatuvchilar tomonidan yoki fotoelement yordamida olinishi mumkin. 

Kuzatuv  usulidan  foydalanishda  barcha  holatlarda  qator  shartlarga  amal  qilish 

zarur:  kuzatuv  ish  kunlari  (iloji  bo‘lsa  haftaning  o‘rtasida)  olib  borilishi  lozim; 

kuzatuvning davom etish muddati reklama vositasi xarakteriga bog‘liq bo‘ladi. 

Kuzatuv  usuli  bilan  bir  qatorda  eksperiment  usuli  ham  keng  qo‘llanadi.  Ushbu 

usul  faol  xarakterga  egadir.  Reklamaning  psixologik  ta’sirini  o‘rganish  bu  erda 

eksperimentator  tomonidan  sun’iy  tashkil  qilingan  sharoitlarda  ro‘y  beradi.  Agar 

kuzatuvda  faqat  iste’molchining  masalan,  tovarlarni  belgilangan  tarzda 

joylashtirishga  munosabati  qayd  etilsa,  eksperimentator  tovarlarni  boshqacha 

joylashtirishi, so‘ngra xaridorlar reaksiyasini kuzatishi mumkin. 

Xuddi  shu  tarzda  eksperimentator  turli  reklama  vositalari  kombinatsiyasi 

yaratishi  va  xaridorlar  reaksiyasini  taqqoslash  yo‘li  bilan  ularning  orasida  eng 

muvaffaqiyatlisini tanlashi mumkin. 


Download 3,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   272




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish