Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S., Yusupov M. A. Marketing asoslari

Bozor segmentasiyasining asosiy tamoyillari

Bozor segmentasiyasining tamoyillari quyidagilardir:

• 
  Geografik tamoyil;
  
• 
  Ijtimoiy – iqtisodiy;
  
• 
  Psixografik tamoyil;
  
• 
  Demografik tamoyil;
  
• 
  Xulq-atvor tamoyili;
  
• 
  Xolat tamoyili.
  

Quyidagi – rasmda xaridorlarga farab bozorni segmentasiyalash mezonlari keltirilmoqda.

Geografik:

• 
  hudud
  
• 
  shaxar
  
• 
  qishloq
  
• 
  iqlim va
  

boshqalar

Ijtimoiy-iqtisodiy:

• 
  daromad
  
• 
  ma’lumoti
  
• 
  mutaxassisligi va boshqalar
  

Psixografik:

• 
  hayot tarzi (stil)
  
• 
  innovatsiyaga (yangilikka)intilish
  
• 
  guruh motivatsiyasi va
  

boshqalar

Holat:

• 
  kam xarajatliligi (foydaliligi)
  
• 
  imtiyozliligi
  
• 
  qulayligi va boshqalar
  

Xulq-atvori:

• 
  firmaga nisbatan ishonchi
  
• 
  prestij darajasi
  
• 
  tovarga nisbatan ixlosi
  
• 
  tez-tez iste’mol qilinishi
  

va boshqalar

8.2-rasm. Xaridorlarga qarab bozorni segmentasiyalash mezonlari

Geografik tamoyil orqali bozorni joylashuvi, aholining soni va zichligi, tijorat faoliyatining tuzilishi, hududni rivojlanish dinamikasi, inflyasiya darajasi, huquqiy cheklashlar hisobga olinadi.

Psixografik tamoyil natijasida hayot tarzi, shaxsning tipi kabi hisobga olinib, turmush - tarzi shaxsning o‘z faoliyatida, qiziqishlarida, qat’iyatida va e’tiqodlarida o‘z aksini topadi. SHaxsning turi esa, hayotdan mamnun, melanxolik, o‘zgalardek ish kuruvchi, o‘zbilarmon va boshqa hislatlarda bo‘lishi mumkin.

Demografik tamoyillarda oilani soni va sifat tarkibi, oilaning hayotiylik davri bosqichi, millati kabilar inobatga olinadi hamda bozor segmentasiyasining asosiy tamoyillaridan biri hisoblanadi.

Ijtimoiy – iqtisodiy tamoyillarda daromadlilik darajasi, mashg‘ulot turi, ma’lumoti, mutaxassisligi va boshqalar hisobga olinadi.

Xulq-atvor tamoyili orqali xarid qilishga yo‘l, foydalanuvchi maqomi, iste’mol jadalligi, bog‘lanib qolish darajasi, tovar haqida ma’lumot berish, tovarga bo‘lgan munosabati hisobga olinadi.

Holat tamoyilida tovarning foydaliligi, imtiyozlari, qulayligi va boshqalar inobatga olinadi.

5.