Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

Firmaning marketing muhiti 
- firmadan tashqarida faoliyat ko‗rsatuvchi 
hamda marketing xizmati rahbariyatining maqsadli mijozlar (hamkorlar) bilan 
muvaffaqiyatli hamkorlik munosabatlari o‗rnatish imkoniyatlariga ta‘sir ko‗rsatish 

---

343 
mumkin bo‗lgan kuchlar va faol sub‘ektlar majmui. Marketing tizimi makro va 
mikromuhitdan tarkib topadi. 
Xizmat
- 1) bozorga kirib keluvchi, narsa ko‗rinishiga ega bo‗lmaydigan 
iste‘mol qiymatlari; 2) bir tomon ikkinchisiga ko‗rsatishi mumkin bo‗lgan faoliyat 
yoki ne‘matlar turi. 
Elektron tijorat
- elektron aloqa vositalari yordamida tovar va xizmatlarni 
sotish, reklama va marketing tizimi. 
Eliminatsiya
- mavjud mahsulotlarni korxonaning ishlab chiqarish 
dasturidan chiqarib tashlash; tovar ishlab chiqarishni to‗xtatish; tovarni bozordan 
raqobatbardoshligi va talabni yo‗qotganligi sababli olib chiqish. Mahsulotni 
eliminatsiya qilish zarurligini tekshirish uchun savdo hajmi, bozordagi ulushi, 
hayotiylik davridagi o‗rni, firmaning jami aylanmasidagi ulushi, rentabelligi, 
kapital aylanishi va boshqa ko‗rsatkichlar qo‗llanadi. 
Yangi tovarni ishlab chiqish
- korxonaning o‗z kuchi bilan IITKI o‗tkazish 
asosida original, sifati yaxshilangan va modifikatsiyalangan mahsulotlarni yaratish 
jarayoni. Bu jarayon odatda g‗oyalarni ishlab chiqish, tanlash, yangi tovar 
konsepsiyasini ishlab chiqish va uni tekshirish, marketing strategiyasini ishlab 
chiqish, biznes tahlili, yangi mahsulotni ishlab chiqish, sinov marketingi va 
tijoratlantirishdan iborat bo‗ladi. 
 

---

344 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO„YXATI 
 
I. O„zbekiston Respublikasi Qonunlari 
1.
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси –Т.: Ўзбекистон, НМИУ, 
2014.