Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

va sog‘ to‘qimaning chegaralovchi sohasini bronxiolalardagi klapan 
mexanizmi natijasida buzilishi bilan tushuntiriladi. K o‘p hollarda, ular 
o‘z-o‘zidan yo‘qolib ketadi, b a’zida orttirilgan kistaga aylanib qoladi.
2. Tez rivojlanadigan plevral asoratlar plevra b o ‘shlig‘idagi sub- 
plevral yorilishi natijasida va plevral bo‘shliqning aloqali-limfogen 
va gematogen yo ‘l bilan infeksiyalanishi natijasida kelib chiqadi. 
Bolalardagi plevral asoratlar 70 % ni, boshqa m a’lumotlarda esa 90 % 
ni tashkil qiladi. Bola qancha yosh boTsa, plevradagi yiringli jarayon- 
lar og‘ir o ‘tadi va ko‘p uchraydi (ayniqsa, 1 yoshli bolalarda).
3. M ikroorganizmdan zararlanish darrov sepsis holatiga o ‘tadi. Bu 
k o ‘p bemorlarda o ‘tkir nafas etishmovchiligi, markaziy va periferik 
gemodinamikani va m etabolik buzilishni paydo qiladi. 1963-yilda
S. L. Libov tomonidan birinchi marta o‘pkaning Stafilokokkli destruk- 
siyasi termini kiritilgan. Bu termin o ‘z o ‘mida pnevmoniya guruhiga 
kiradi. Bu kasallikni ham terapevtik davolash muhim o ‘rinni egallay- 
di. Ayrim hollarda instrumental va xirurgik davolash olib boriladi.
K l a s s i f i k a t s i y a s i . 0 ‘pkaningbakterial destruksiyasi kelib chiqi­
shi bo ‘yicha: birlamchi 
(aerobronxogen)
va ikkilamchi 
(gematogen)
b o ‘ladi (Yu. F. Isakov).
Klinik rentgenologik shakli bo ‘yicha:
1. Plevra asoratisiz o ‘pka ichi destruksiyasi:
a) absess; b) bulla.
2. Plevral asoratli destruksiya:
a) piotoraks (total, chegaralangan, ekssudativ) qoplovchi, fib- 
rinozli qoplovchi (plashsimon);
b) piopnevmotoraks (taranglashgan, taranglashmagan, chegaralan­
gan);
d) pnevmotoraks (taranglashgan, taranglashmagan, chegaralangan).
Kechishi bo ‘yicha: o ‘tkir, cho‘zilgan va surunkali.
3. Surunkali turi.
a) surunkali absess;
b) surunkali empiema;
d) orttirilgan o ‘pka kistasi.
Kuzatishlar shuni ko‘rsatadiki, birlamchi aerobronxogen zararla­
nish 80 % hollarda uchraydi. Ikkilamchi zararlanish chaqaloqlarda 
va emizikli bolalarda kuzatiladi. 0 ‘tkir destruksiya bilan turli yoshda
138