Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Chaqaloqlarda peritonit. 
Kelib chiqish sabablari turlichaligi, 
klinik kechishida va davolash muolajalari o ‘tkazilishida o ‘ziga xos
Narkulov Jakhangir
166

---

tadbirlami talab qilishi sababli peritonit chaqaloqlik davrining og‘ir 
yiringli septik kasalliklaridan hisoblanadi.
S a b a b l a r i . Yarali nekrotik enterokolit kasallik kelib chiqishi- 
ning asosiy sabablaridan biridir. Bundan tashqari, destruktiv appen­
ditsit, oshqozon-ichak trakti tug‘ma nuqsonlari, tug‘ma va orttiril­
gan ichak tutilishlari, yatrogen sepsis va h.k ham bo‘lishi mumkin. 
Aksariyat hollarda, chaqaloqlarda peritonitning kelib chiqishi ichak 
devorlarining teshilishi natijasida qorinpardaning infeksiyali yal- 
lig ian ish i (ikkilamchi peritonit) bilan bog‘liq. B a’zi hollarda esa 
qorinpardaning yallig‘lanishi gematogen, limfogen va kontaktli 
tarzda, y a ’ni qorin devori yiringli kasalliklarida, omfalitda infeksi- 
ya tushishi hisobiga chaqaloqlarda birlamchi 
{septik)
peritonit kelib 
chiqadi.
K l i n i k a s i . Qorinpardaning umumiy yallig‘lanish belgilari bilan 
kechsada, kasallikni keltirib chiqaruvchi sabablaming turli tumanligi 
davo yo ‘lini tanlashda differensial yondoshishni talab qiladi.
A s o s i y k l i n i k b e l g i l a r i . Ahvoli birdaniga yomonlasha- 
di. Terisi oqimtir-kulrang. Bezovta boTadi, holsizlanadi, natijada, 
bemorda adinamiya rivojlanadi. Burun-lab uchburchagida sianoz. 
Nafas olishi yuzaki va tez boTadi. Puls ipsimon, taxikardiya. Osh­
qozon turg‘un massalari bilan qusish, ichi o ‘tmaydi, gaz chiqmaydi. 
Gaz chiqargich naydan shilliq, qon aralash ajratma kelishi mumkin. 
Qomi dam, venoz qontomirlar ko‘zga tashlanadi. Qorin old devori 
pastki qismi, chov soha terisi yaltiraydi, qizaradi. Qorin taranglash­
gan. Perkussiyada timpanit va jigar to'mtoqligi yo ‘qolgan. Auskultat- 
siyada perestaltika tovushlari (gung qorin) eshitilmaydi.
L a b o r a t o r t a h l i l l a r . Qon tahlili - leykotsitoz chapga sil- 
jish bilan. Neytrofillar toksik donadorligi. EChT tezlashgan, oshgan, 
gipokaliemiya, gipoxloremiya, giponatremiya. Siydikda - oqsil, toza 
eritrotsitlar, leykotsitlar, silindrlar. Qorin bo ‘shlig‘ining umumiy 
rentgen tasvirida havoga toTgan ichaklaming qalqib turishi qorin 
bo‘shlig‘idagi yigTlgan suyuqlik hisobiga boTib, bunday alomat su- 
zuvchi ichaklar simptomi deb ataladi.