Epigrafika, tangalarni o‘rganish bilan esa numizmatika

Mil. avv. 479-yilda forslar Afinani bosib olishga yana bir marta urinib ko‘radilar. Biroq yunonlarning birlashgan lashkari Plateya shahri yaqinida fors qo‘shinlarini tor-mor etdi. Bu yunon-fors urushlaridagi eng yirik jang bo‘lgan. Yunon-fors urushlari yunonlarning to‘liq g‘alabasi bilan, mil. avv. 449-yildagi sulh natijasida yakunlandi

26-§. Yunonistonning Makedoniya tomonidan bosib olinishi

Yunoniston shaharlari bir-birlari bilan urushayotgan paytda Makedoniya podshosi Filipp II Yunonistonni bosib olishni ko‘zlaydi. Uning qo‘shinlari suvoriylar va piyodalardan tashkil topgandi. Piyoda qo‘shinlar 16 qatordan iborat falangada saflanardi. Falanganing oltinchi qatoridagi nayza birinchi qatordagi jangchini muhofaza etardi. Jang paytida butun falanga zirhlangan temir maxluqotga o‘xshab qolar edi. Falanga qanotlarini otliqlar himoya qilardilar. Filipp II Yunonistonga qarshi harbiy yurish qilishga jiddiy tayyorgarlik ko‘rdi. Mashhur notiq Demosfen Ellada shaharlarini kezib, ularning aholisini birlashish va makedonlarga qarshi kurashishga da’vat etadi. Fiva va ayrim boshqa shaharlar aholisi Filipp II qo‘shinlariga qarshi Afina ittifoqiga qo‘shiladi.