Epigenomika. Epigenom va epigenetika haqida tushuncha
Epigenomika. Epigenom va epigenetika haqida tushuncha
Iskandarova Gulshod
Reja:
Epigenomika va epigenetika
Epigenomikaning boshqa genomika yo‘nalishlari bilan aloqasi
Epigenomik usullar (DNK metillanishi, giston modifikatsiyasi
Epigenomika - bu epigenom deb nomlanuvchi hujayraning genetik materialidagi to‘liq epigenetik o‘zgarishlar majmuasi haqidagi fandir. Ushbu soha genomika va proteomikaga o‘xshash bo‘lib, hujayraning genom va proteomini o‘rganadi. Epigenetik o‘zgarishlar DNK ketma-ketlilarida o‘zgarishlarsiz gen ekspressiyasiga ta’sir qiluvchi DNK va gistonidagi o‘z xoliga qayta oladigan o‘zgarishlardir. Eng ko‘p harakterlangan epigenetik o‘zgarishlar bu DNK metillanishi va giston modifikatsiyasidir.
Epigenomika - bu epigenom deb nomlanuvchi hujayraning genetik materialidagi to‘liq epigenetik o‘zgarishlar majmuasi haqidagi fandir. Ushbu soha genomika va proteomikaga o‘xshash bo‘lib, hujayraning genom va proteomini o‘rganadi. Epigenetik o‘zgarishlar DNK ketma-ketlilarida o‘zgarishlarsiz gen ekspressiyasiga ta’sir qiluvchi DNK va gistonidagi o‘z xoliga qayta oladigan o‘zgarishlardir. Eng ko‘p harakterlangan epigenetik o‘zgarishlar bu DNK metillanishi va giston modifikatsiyasidir.
Epigenetika - bu genetikaning tarmog‘i bo‘lib, DNK ketma-ketliklarida o‘zgarishlar bo‘lmay turib tashqi yoki atrof-muhit omillari sabab bo‘ladigan hujayraviy va fiziologik fenotipik belgilar xilma-xillikligiga sabab bo‘luvchi genlarning o‘chishi va yonishini o‘rganuvchi fandir. SHu sababli, epigenetik tadqiqotlar hujayraning transkripsional potensialidagi dinamik o‘zgarishlarni tasvirlashni qidiradi. Bu o‘zgarishlar avloddan-avlodga o‘tishi yoki o‘tmasligi mumkin. DNK ketma-ketliklaridagi o‘zgarishlarga, gen ekspressiyasi yoki hujayraviy fenotipdagi o‘zgarishlarga asoslangan genetikadan farqli o‘laroq epigenetikaning boshqa sabablari bor, shunday qilib epi- old qo‘shimchasi Grekcha: επί – ustida (uzra, tashqarida, atrofida) ma’nosini anglatadi.
Epigenetika - bu genetikaning tarmog‘i bo‘lib, DNK ketma-ketliklarida o‘zgarishlar bo‘lmay turib tashqi yoki atrof-muhit omillari sabab bo‘ladigan hujayraviy va fiziologik fenotipik belgilar xilma-xillikligiga sabab bo‘luvchi genlarning o‘chishi va yonishini o‘rganuvchi fandir. SHu sababli, epigenetik tadqiqotlar hujayraning transkripsional potensialidagi dinamik o‘zgarishlarni tasvirlashni qidiradi. Bu o‘zgarishlar avloddan-avlodga o‘tishi yoki o‘tmasligi mumkin. DNK ketma-ketliklaridagi o‘zgarishlarga, gen ekspressiyasi yoki hujayraviy fenotipdagi o‘zgarishlarga asoslangan genetikadan farqli o‘laroq epigenetikaning boshqa sabablari bor, shunday qilib epi- old qo‘shimchasi Grekcha: επί – ustida (uzra, tashqarida, atrofida) ma’nosini anglatadi.