Enigma Shifrlash Mashinasi 310-20 guruh talabasi Rayimjonov Shuxratjon Mustaqil ish

Enigma Shifrlash Mashinasi

310-20 guruh talabasi Rayimjonov Shuxratjon Mustaqil ish.

Enigma mashinasi nima?

• Enigma mashinasi bu elektro mehanik kod mashinasi bolib, maxfiy malumotlarni shifrlash va dishifrlash uchun ishlatiladi.

Enigma mashinasi tarixi (1)

• Ikkinchi jahon urushi paytida Natsislar tomonidan shu paytgacha ma`lum bolgan shifrlash usullarini ularning kuchsiz tomonlarini tuzatgan holda yangi kodlash usuli kashf etildi.
• Bu loyiha yozuv mashinasi kattaligidagi mashina tomonidan amalga oshirilgan va bu Natsislarga urush davomida taktik ustunlik bergan.

Enigma tarixi (2)

• Enigma shifrlarini buzishga bo`lgan urinishlar birinchi elektronik computerlarni qurilishi va ularni takomillashishiga sabab bo`ldi. Angliyada Alan Turing tomonidan yaratilgan mashina shular jumlasidandir.
• Bu kabi komputerlardan foydalanish urushdagi muvozanatni o`zgarishiga sabab bo`ldi va ustunlikni Buyuk Britaniya va Amerika tomonda bo`lishin taminlab berdi.

Bu taqdimot davomida biz quyidagilarni amalga oshiramiz.

• Enigma mashinasi qanday ishlaydi
• Enigma mashinasi ishlashining asosiy prinsiplari va uning ustunlik va kamchiliklari.

Bundan maqsad nima???

• Cryptografiya raqamlashtirish va malumotlarni almashinishda muhim rol o`ynab kelmoqda. U birinchi elektronik komputerni qurilishi bilan xavfsiz, tez ma`lumot almashinishlarni va savdodagi transaksiyalarni taminlab berdi. Bu dastur bizga shifrlashni tarixning turli sohalardagi masalan harbiy savdo masalalaridagi ahamiyatini tushinishga imkon beradi. Va eng asosiysi Enigma mashinasining ishlash prinsipini chuqurroq tushinish imkonini yaratadi.

U qanday ishlaydi, Asosiy prinsip 1.

• Sezar usuli asosida ishlaydi.
• Alfabetdagi har bir harf malum bir surish orqali shifrlanadi.
• Masalan: n=3;

a b c d e f  d e f g h i

• Kuchsiz tomoni jarayonning bir hilligi va buzish osonlligi.

U qanday ishaydi. Asosiy prinsip 2

• Shifrlarni almashtiradi.
• Alifbodagi har bir harf random tarzda boshqasi bilan almashtiriladi.

Masalan: a b c d e f  h j a s d b

• Kuchsiz tomoni: Hamma harflar ham teng miqdorda matnda ishtirok etmagani uchun , harflarning takrorlanishi kuzatiladi va bu deshifrlashda tartibsizlikni keltirib chiqarishi mumkin.

U qanday ishlaydi??? Asosiy prinsip 3

• Oddiy Enigma modeli
• U 3 ta aylanuvchi rotorlarni kombinatsiyasidan tashkil topgan.
• Ichkaridagi rotor har bir harf shifrlangandan keyin bir marta aylanadi.
• O`rtadagi rotor birinchi rotor bir marta to`liq aylanib chiqqandan keyin bir marta aylanadi.
• Yuqoridagi rotor uchun ham huddi shu jarayon bajariladi.

U qanday ishlaydi??? Asosiy prinsip 4

• Biror harfni bu prinsipda shifrlash uchun, shifrlamoqchi bo`lgan harfimizni ichki rotordan topami.
• Va shunga mos belgini qayd etib qoyamiz
• Shu belgiga mos keluvchi ikkinchi rotordagi belgini topamiz.
• Natija tashqi rotordagi belgiga to`g`ri keladi.
• Bu jarayonni teskarisiga bajarish orqali biz deshifrlash jarayonini bajarishimiz mumkin.

U qanday ishlaydi??? Asosiy prinsip 5

• Xilma-xillikda ishlaydi, yani bir harf har aylanganda turli hil boshqa harflar bilan aylanishi mumkin.
• Uchta rotor turli hil tartibda qo`yilishi mumkin.
• Har bir rotor istalgan harfdan boshlanishi mumkin.

Mashina Tuzilmasi

Enigma Mashinasi

Rotor

Reflector

Enigma mashinasining ishlash jarayoni.

Kiritilgan harfni o`qiydi

Asosiy shifrlash jarayonlarini bajaradi.

Shifr matnni qaytaradi.

Rotorlar aylanadi

Etiboringiz uchun rahmat!!!