«energetika» fakulteti

M a ‘ r u z a r e j a s i

1. 
   Neytral rejimlari haqida umumiy ma’lumotlar
   
2. 
   Turli kuchlanishlardagi neytral rejimlari
   
3. 
   Yerga ulash qurilmalari
   
4. 
   Elektrokimyoviy korroziya
   

Tayanch so`z va iboralar:
Elektr tokidan shikastlanish, odam orqali o`tadigan xavfsiz tok, xavfsiz kuchlanish, neytral rejimlari, 1 kV dan yuqori kuchlanishli tarmoqlar, 1 kV gacha tarmoqlar, yerga ulash, ximoya yerga ulash, ishchi yerga ulash, nullash, nul sim, kuchlanishga bog`liq neytral rejimi, 4 simli tarmoq, yerga ulovchi, elektrod, tuproq qarshiligi, yerga ulash qurilmasi (ye.u.q.), ning qarshiligi elektrodlarni joylashtirish, tik va gorizontal elektrodlar, elektrodlar soni, galpvanik juftlik, katod, anod, katod ximoyasi.


Elektr qurilmalarining neytral rejimlari haqida umumiy ma’lumotlar

1. 
   Elektr qurilmalarining neytral rejimlari
   

Sig`im toklarini kompensatsiya qilish quyidagi xollarda ishlatiladi:
1). 35 kV li tarmoqlarda, agar sig`im toki (yerga ulanish toki) 10 A ortiq bo`lsa;
2). 10 kV li tarmoqlarda, agar yerga ulanish toki 20 A dan ortiq bo`lsa;
3). 6 kV li tarmoqlarda, agar yerga ulanish toki 30 A dan ortiq bo`lsa.
Elektr tarmoqlarida quyidagi neytral rejim-lar qabul qilingan :
6-10,20 va 35 kV li tarmoqlarda izolyatsiya qilin-gan neytral rejimi ishlatiladi. Bu tarmoqlarning uzunligi ancha katta bo`lgani uchun bir fazali yerga ulanishlar extimoli katta.
110 kV va undan ortiq bo`lgan tarmoqlarda yerga to`g`ridan-to`g`ri ulangan neytral rejimi ishla-tiladi.
Kuchlanishi 1000 V gacha bo`lgan elektr tarmoq-lari neytral rejimini tanlash, iqtisodiy, ishonchlilik va xavfsizlikni ta’minlash ko`rsatkichlari bo`yicha amalga oshiriladi. Bu tarmoqlar yerga ulangan ney-tralli yoki yerdan izolyatsiya qilingan bo`lishi mumkin. Yuqoridagi 3 ta faktorni xisobga olgan xolda kuchlanishi 1000 V gacha bo`lgan elektr qurilmalarda asosan yerga to`g`ridan ulangan neytralli rejim ishlatiladi.Bu rejimda ishlovchi elektr tarmoq-larining texnik iqtisodiy ko`rsatkichlari yuqoriroq bo`ladi, ishonchlilik darajasi yetarli bo`lib, elektr xavfsizligi yaxshi ta’minlanadi. Faqat yer osti shaxtalari xamda rudniklarda va torf konlarida izolyatsiya qilingan neytralli elektr tarmoqlari ishlatiladi.