Энергетика факультети "электр техникаси, электр механикаси ва электр технологияси" кафедраси

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ва ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ


ФАРҒОНА ПОЛИТЕХНИКА ИНСТИТУТИ
ЭНЕРГЕТИКА ФАКУЛЬТЕТИ
"ЭЛЕКТР ТЕХНИКАСИ, ЭЛЕКТР МЕХАНИКАСИ ВА ЭЛЕКТР ТЕХНОЛОГИЯСИ" кафедраси
“Электр энергетикаси”
йўналишининг сиртқ талабалари учун


«ЭЛЕКТР МАШИНАЛАРИ»


фанидан курс лойхасини бажариш бўйича
УСЛУБИЙ ҚЎЛЛАНМА

Фарғона – 2022
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ва ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ


ФАРҒОНА ПОЛИТЕХНИКА ИНСТИТУТИ
ЭНЕРГЕТИКА ФАКУЛЬТЕТИ


"ЭЛЕКТР ТЕХНИКАСИ, ЭЛЕКТР МЕХАНИКАСИ ВА ЭЛЕКТР ТЕХНОЛОГИЯСИ" кафедраси
«Электр энергетикаси»
йўналиши сиртқи талабалари учун


«ЭЛЕКТР МАШИНАЛАРИ»
фанидан курс лойхасини бажариш бўйича
УСЛУБИЙ ҚЎЛЛАНМА
ФарПИ услубий кенгаши
томонидан тасдикланган
( М а ж л и с баёни №__
“___ “ _______ 2022 йил)
Фарғона – 2022
« Электр машиналар » фанидан
курс ишини бажариш учун топшириқ вариантлари
УЧ ФАЗАЛИ ИККИ ЧЎЛҒАМЛИ ТРАНСФОРМАТОРНИ ЛОЙИХАЛАШ

БЕРИЛГАН ПАРАМЕТРЛАР

№
1	Трансформаторнинг номинал қуввати
2	Юқори кучланишли чулғам
3	Паст кучланишли чулғам
4
5
6		β=2.3
7	Раговиский коэффициенти
8	Магнит индуксияси
9	Фазалар сони
10	Уланиш схемаси

I-боб. Трансформаторларнинг асосий катталикларини хисоблаш


1.1 Электр катталикларни хисоблаш.
Трансформаторнинг фаза чўлғамидаги ва стержендаги қувват ни аниклаймиз.

Чўлғамларнинг номинал токлари:
Паст кучланишли чўлғамнинг номинал линия токи:

Юқори кучланишли чўлғамнинг номинал линия токи:

Трансформатор чўлғамларидаги фаза токлари чўлғамлар учбурчак схемада уланганлиги учун паст кучланишли чўлғамнинг фаза токи

Юқори кучланишли чулғамдаги ток чулғам юлдуз схемада уланганлиги учун

Юқори кучланишли чўлғам учбурчак схемада уланганлиги сабабли, чўлғамнинг фаза кучланиши

Юқори кучланишли чўлғам юлдуз схемада уланганлиги сабабли, чўлғамнинг фаза кучланиши

Чўлғамларнинг синаш кучланишларини 4.1-жадвалдан U_н -номинал кучланишларга асосан олинади;

Паст кучланишли чўлғам учун:

Юқори кучланишли чўлғам учун:

1.2 Трансформаторнинг асосий ўлчамларини хисоблаш.
Юқори кучланишли чўлғамларнинг синаш кучланишларига асосан 4.5-жадвалдан бирламчи чўлғам билан иккиламчи чўлғам орасида изоляция оралиғини аниклаймиз


Эслатма: Қуруқ ва ёғли трансформаторлар учун ишчи кучланиши 1 кВТгача бўлса синаш кучланиши

Бу ерда чўлғамларнинг ўртача таркалиш каналининг эни

Бу ерда к-коэффициентини 3.3-жадвалдан трансформаторнинг номинал қуввати ва кучланишига асосан танланади.

Қисқа туташув кучланишини актив ташкил этувчиси:

Реактив ташкил этувчиси:


даги тавсияларга асосан уч фазали стерженли шихтовка қилинган магнит системани танлаймиз. Магнит ўзакда 4 та оғма ва 2 та тўғри чок бор. Стерженлар бандажлар ёрдамида махкамланади. Магнит ўзак пластинкала-рини иссиқликка чидамли лак билан қоплаймиз. У холда 2,3 жадвалдан коэффициентни пўлатни тайёрлаш технологиясига асосан к₃=0,96, стержендаги индукция  ни 2,4 жадвалдан олинади. 2,5- жадвалдан стержен юзасининг коэффициентини  ни трансформаторнинг номинал қувватига асосан танланади у холда: магнит ўзакнинг тўлдириш коэффициенти

Юқоридагиларга асосан магнит ўзакнинг стерженини диаметри:

Стерженнинг аникланган диаметрини /3/ нинг 88 сахифасидаги нормаллаштирилган диаметрлар шкаласидан якинрок булган  ни кабул киламиз ва кейинги хисоблашларда  ни куллаймиз.

У холда бирламчи хамда иккиламчи чўлғамларнинг ўртача диаметри

Бу ерда а=1,45 трансформаторнинг номинал қуввати ва қувват сарфига асосан 3,4 жадвалдан танланади.

Стержен актив кесим юзаси

Паст ва юқори кучланишли чўлғамларнинг битта ўрамларидаги кучланиши

Чўлғамнинг дастлабки баландлиги