2.3.4. Om-induktiv va sof induktiv yuklamaning ishchi tavsiflari
Tajribadan ko’zlangan maqsad:
Uzatish liniyasida tok va kuchlanishning aralash Om-induktiv va sof induktiv yuklamalar bilan nisbatlarini o’lchash va talqin qilish.
Uskunalar ro’yxati va tajribani amalga oshirish
Miqdori
|
Toifa raqami
|
Nomi
|
1
|
74550
|
Uch fazali transformator TL380KV
|
1
|
74551
|
Elektruzatish liniyasi (EUL) modeli 380 kV
|
1
|
74557
|
Erga tutashuv kompensasiyasi
|
1
|
745561
|
Kuchli tok ulab-uzgich qurilmasi moduli
|
|
|
Qo’shimcha qismlar
|
1
|
726256
|
Panel ramasi VT160, uch darajali
|
1
|
72675
|
FCCB bilan uch fazali ta’minot bloki
|
1
|
73242
|
Induktiv yuklama 0,1 / 0,3 / 1,0
|
1
|
73310
|
Rezistiv yuklama 1.0
|
5
|
50059
|
10 ta xavfsizlik tiqin-qopqog’idan iborat to’plam, qora rangli
|
1
|
500591
|
Probka-tutashtirgichlar, sariq-yashil rangli, 10 donadan iborat to’plam
|
1
|
500851
|
Himoyaviy biriktiruvchi simlar, 32 A, 32 donadan iborat to’plam
|
1
|
500852
|
Himoyaviy biriktiruvchi sim, 32 A, sariq / yashil rangli, 10 dona
|
|
|
Qo’shimcha ravishda quyidagilar tavsiya etiladi:
|
1
|
727100
|
CASSY quvvat tahlil qilgich
|
1
|
524220
|
CASSY Laboratoriya 2
|
|
|
Xohish-istakka ko’ra
|
1
|
72711
|
Sil-o-Metr
|
1
|
72712
|
Quvvat koeffisiyentini o’lchagich
|
1
|
72731
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 1 A
|
3
|
72732
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 2,5 A
|
2
|
72738
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 600 V
|
Tartibot
Quyidagi tajriba o’tkazilishiga muvofiq sxemani yig’ing.
Uch fazali transformatorda kuchlanishni UN + 5% miqdoriga o’rnating.
Tajribalar o’tkazishda induktiv yuklama haddan tashqari yuqori toklar ta’sirida qolmayotganligiga ishonch hosil qiling.
Induktiv yuklamaga ulangan 1,2 H miqdoridan boshlang. Rezistiv yuklama parallel tarzda ulanadi. 100% dan boshlab, rezistiv yuklama miqdorini 80%, 60% va 40% gacha ko’rsatilgan tartibda kamaytiring.
Har bir bosqichda quyidagi miqdorlarni o’lchang: liniya boshida UA kuchlanishi, IA toki, PA faol quvvat va QA reaktiv quvvat, shuningdek liniya oxirida UB kuchlanishi, IB toki va cos φB.
O’lchangan miqdorlarni quyidagi jadvalga kiriting:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
420
|
0.30
|
60
|
42
|
365
|
0.57
|
0.48
|
80
|
420
|
0.35
|
65
|
45
|
362
|
0.59
|
0.51
|
60
|
420
|
0.40
|
80
|
48
|
360
|
0.63
|
0.60
|
40
|
418
|
0.50
|
105
|
55
|
350
|
0.70
|
0.70
|
1,0 N va 0,8 N induktiv yuklamalar uchun yuqorida qayd etilgan o’lchovlarni takrorlang.
L = 1,0 H uchun o’lchangan miqdorlar:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
420
|
0.38
|
58
|
62
|
350
|
0.65
|
0.41
|
80
|
420
|
0.40
|
62
|
65
|
348
|
0.67
|
0.46
|
60
|
420
|
0.44
|
78
|
68
|
342
|
0.69
|
0.54
|
40
|
416
|
0.52
|
100
|
72
|
338
|
0.76
|
0.65
|
L = 0,8 H uchun o’lchangan miqdorlar:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
420
|
0.40
|
55
|
88
|
330
|
0.75
|
0.38
|
80
|
418
|
0.47
|
62
|
90
|
328
|
0.76
|
0.41
|
60
|
414
|
0.50
|
74
|
92
|
324
|
0.78
|
0.48
|
40
|
410
|
0.57
|
94
|
96
|
320
|
0.83
|
0.57
|
Barcha o’lchovlardagi kuchlanishlar uchun qaysi xususiyat umumiy hisoblanadi?
Javob:
Liniya oxiridagi kuchlanish liniya boshidagi kuchlanishdan ancha pastroq. U yuklama toki oshirilgan sayin kamayib boradi.
0,8 quvvat koeffisiyentli aralash om-induktiv yuklama holati uchun tok-kuchlanishning sifatli (ya’ni, haqiqiy emas) vektor diagrammasini chizing. Bu yerda elektruzatish liniyasining ishchi sig’imini e’tiborga olmaslik mumkin.
Birikmani rezistiv yuklamadan ajrating va L = 1 N bilan so’nggi o’lchovni takrorlang.
UA = 421 V IA = 0.28 V PA = 20 W QA = 62 var
UB = 360 V IB = 0.60 V 𝑐𝑜𝑠𝜑𝐵 = 0.12 (ind.) ____
Nima uchun induktiv yuklama faol quvvatni ham sarflaydi (𝑐𝑜𝑠𝜑𝐵 nolga teng emas)?
Javob:
Po’latda induktivlikning Om qarshiligi va yo’qotishlar reaktiv quvvatdan tashqari faol quvvatning muayyan qismi ham sarflanishiga olib keladi.
2.3.5 Om-sig’imli va sof sig’imli yuklamaning ishchi tavsiflari
Tajribadan ko’zlangan maqsad:
Uzatish liniyasida tok va kuchlanishning aralash om-sig’imli va sof sig’imli yuklamalar bilan nisbatlarini o’lchash va talqin qilish.
Uskunalar ro’yxati va tajribani amalga oshirish
Miqdori
|
Toifa raqami
|
Nomi
|
1
|
74550
|
Uch fazali transformator TL380KV
|
1
|
74551
|
Elektruzatish liniyasi (EUL) modeli 380 kV
|
1
|
745561
|
Kuchli tok ulab-uzgich qurilmasi moduli
|
|
|
Qo’shimcha qismlar
|
1
|
726256
|
Panel ramasi VT160, uch darajali
|
1
|
72675
|
FCCB bilan uch fazali ta’minot bloki
|
1
|
73242
|
Induktiv yuklama 0,1 / 0,3 / 1,0
|
1
|
73311
|
Sig’imli yuklama 1.0
|
5
|
50059
|
10 ta xavfsizlik tiqin-qopqog’idan iborat to’plam, qora rangli
|
1
|
500591
|
Probka-tutashtirgichlar, sariq-yashil rangli, 10 donadan iborat to’plam
|
1
|
500851
|
Himoyaviy biriktiruvchi simlar, 32 A, 32 donadan iborat to’plam
|
1
|
500852
|
Himoyaviy biriktiruvchi sim, 32 A, sariq / yashil rangli, 10 dona
|
|
|
Qo’shimcha ravishda quyidagilar tavsiya etiladi:
|
1
|
72711
|
Sil-o-Metr
|
1
|
72712
|
Quvvat koeffisiyentini o’lchagich
|
1
|
72731
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 1 A
|
3
|
72732
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 2,5 A
|
2
|
72738
|
Elektromagnitli o’lchov uskunasi 600 V
|
Uskuna om-induktiv yuklama tajribalaridagi kabi tajriba paneli ramalariga joylashtirilishi kerak, faqat induktiv yuklama sig’im yuklamasi bilan almashtiriladi:
Tartibot
Quyidagi rasmga muvofiq sxemani yig’ing.
Uch fazali transformatorda kuchlanishni UN - 15% miqdoriga o’rnating.
Sig’imli yuklamaga ulangan 2 mkF miqdoridan boshlang. Rezistiv yuklama parallel tarzda ulangan. 100% miqdordan boshlab, rezistiv yuklama miqdorini 80%, 60% va 40% gacha ushbu tartibda kamaytiring.
Har bir bosqichda quyidagi miqdorlarni o’lchang:
Liniya boshida UA kuchlanishi, IA toki, PA faol quvvat va QA reaktiv quvvat, shuningdek liniya oxirida UB kuchlanishi, IB toki va cos φB.
O’lchov natijalarini quyidagi jadvalga kiriting:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
360
|
0.50
|
50
|
95
|
405
|
0.25
|
0.85
|
80
|
360
|
0.52
|
62
|
90
|
400
|
0.30
|
0.90
|
60
|
360
|
0.55
|
75
|
85
|
392
|
0.36
|
0.95
|
40
|
355
|
0.61
|
102
|
70
|
380
|
0.47
|
0.97
|
4 mkF va 6 mkF sig’imli yuklamalar uchun yuqorida qayd etilgan o’lchovlarni takrorlang.
C = 4 mkF uchun o’lchangan miqdorlar:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
365
|
0.70
|
62
|
130
|
430
|
0.40
|
0.65
|
80
|
362
|
0.71
|
70
|
128
|
426
|
0.42
|
0.70
|
60
|
360
|
0.73
|
90
|
118
|
420
|
0.47
|
0.80
|
40
|
358
|
0.78
|
120
|
100
|
405
|
0.57
|
0.89
|
C = 6 mkF uchun o’lchangan miqdorlar:
R (%)
|
UA (V)
|
IA (A)
|
PA (W)
|
QA (Var)
|
UB (V)
|
IB (A)
|
cos 𝜑𝐵
|
100
|
370
|
0.88
|
75
|
170
|
462
|
0.55
|
0.50
|
80
|
370
|
0.90
|
85
|
165
|
460
|
0.57
|
0.55
|
60
|
365
|
0.92
|
106
|
150
|
450
|
0.60
|
0.65
|
40
|
360
|
0.95
|
140
|
130
|
430
|
0.70
|
0.80
|
Barcha o’lchovlardagi kuchlanishlar uchun qaysi xususiyat umumiy hisoblanadi?
Javob:
Liniya oxiridagi kuchlanish liniya boshidagi kuchlanishdan ancha yuqori. So’ngra u yuklama toki oshirilgan sayin qayta kamayib boradi.
0,8 quvvat koeffisiyentli aralash om-sig’imli yuklama uchun tok-kuchlanishning sifatli (ya’ni, masshtabga rioya qilingan) vektor diagrammasini chizing. Bu yerda elektruzatish liniyasining ishchi sig’imini yana hisobga olmaslik mumkin.
Birikmani rezistiv yuklamadan ajrating va C = 4 mkF bilan so’nggi o’lchovni takrorlang.
UA = 370 V IA = 0.79 V PA = 0 W QA = 150 var
UB = 452 V IB = 0.34 V 𝑐𝑜𝑠𝜑𝐵 = 0.10 (ind.) ____
Nima uchun sig’imli yuklama, induktiv yuklamadan farqli ravishda, o’lchanadigan faol quvvatni sarflamaydi?
Javob:
Drossellardan farqli ravishda, kondensatorlar deyarli om yo’qotishlarni va po’latdagi yo’qotishlarni namoyish qilmaydi, shunday ekan bu yerda faol quvvat deyarli sarflanmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |