Энди гўшт арзонлашадими? Покистондан Ўзбекистонга биринчи марта гўшт импорти йўлга қўйилди

Импортчиларга имтиёзлар, ўзимизнинг чорвадорларга муаммолар
Биз одатда оқибат билан курашишга ўрганиб қолганмиз. Ҳозирда гўшт истеъмоли эҳтиёжини қоплаш учун импорт компанияларга катта имкониятлар яратилмоқда. Бу фақат солиқ имтиёзлари эмас. 2020 йил 29 январда қабул қилинган «Чорвачилик тармоғини давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида»ги Президент қарорига биноан:
2020—2022 йилларда чорвачилик маҳсулотлари етиштирувчи хўжаликларга давлат томонидан қуйидаги тартибда субсидия ажратилади:

• 
  республика ҳудудида фаолият юритаётган наслчилик хўжаликларидан сотиб олинган наслдор қорамолнинг ҳар бир бошига 1 миллион сўм миқдорида;
  
• 
  хорижий давлатлардан импорт қилинган наслдор қорамолнинг ҳар бир бошига 2 миллион сўм миқдорида.
  
• 
  Яъни қорамолни қийинчилик билан етиштиришга субсидия миқдори икки баробар кам.
  

2020 йилда сотиб олинадиган наслдор қорамоллар учун ажратиладиган субсидиянинг умумий суммаси эса ундан ҳам қизиқ:

• 
  - республика ҳудудида фаолият юритаётган наслчилик хўжаликларидан сотиб олиш учун 10 миллиард сўм миқдорида;
  
• 
  -хорижий давлатлардан импорт қилиш учун 40 миллиард сўм миқдорида;
  

Кўриб турганингиздек, импортчиларга фавқулодда имтиёзлар берилган. Балки бунда амалдорларга тегишли бўлган импортчи фирмаларнинг «қийинчиликлари» инобатга олингандир.
Қишни қиш ёзни ёз демай ишлайдиган чорвадорларга эса бир қатор муаммолар тақдим этилади:

• 
  Озуқа-ем маҳсулотлари таннархининг юқорилиги
  
• 
  реализация қилишда воситачиларнинг кўплиги,
  
• 
  озуқа-ем етиштириш учун ер майдонларининг етишмаслиги;
  
• 
  жойларда чорвачилик маҳсулотлари етиштириш ва қайта ишлаш комплексларининг етарлича ривожланмагани шулар сирасидандир.
  
• 
  

Тизимда фаолият олиб бораётан, лекин исмини ошкор ёзишимизни истамаган мутахассиснинг айтишича, 2005 — 2016 йиллар оралиғида озуқа экин майдонлари 40 фоизга камайиб кетди. 1990 йилда экин майдонларининг деярли 25 фоизига озуқа экилган бўлса, ҳозир бу кўрсаткич 9 фоизга ҳам етмайди. Иккинчидан, бизда гўшт ва сутнинг 95 фоизини деҳқон ва шахсий ёрдамчи хўжаликлар етиштиради. Лекин уларни қўллаб-қувватлаш учун шу пайтгача ҳеч нарса қилинмади. Аксинча, аҳоли дала томорқалари фермер хўжаликларига қўшиб берилмоқда. Томорқасидаги озуқа туфайли уйида 3-4 та қорамол боқиб келаётганлар ҳам ем-хашак қимматлиги туфайли чорвасини сотмоқда. Қассоблар сотиб олиши учун мол камайган. Шу туфайли гўшт нархи ошиб кетмоқда.