Elmuradov B. E. Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari

 
 

---

61 
Nazorat savollari. 
1. Axborot tizimlarining dasturiy ta’minoti ta’rif bering? 
 
2. Dasturiy ta’minot necha guruhga bo’linadi? 
3. Tizimli DT tarkibiga nimalar kiradi?
4. Tarmoqli operatsion tizimlarga misol keltitiring? 
5. Billing tizimining funksional vazifalarini keltiring? 
6. Qanday nashriyot tizimi dasturlarini bilasiz? 
7. Nashriyot tizimida ishlatiladigan qanday dasturlarni bilasiz? 
8. Nashriyot tizimida qo’llaniladigan aparat vositalarini keltiring? 
 
 

---

62 
4-§.Boshqaruv texnik tizimlarida ma’lumotlar bazasi bilan ishlash. 
 
4.1.
 
Ma’lumotlar banki, bilimlar bazasi, ma’lumotlar bazasi 
Hozirgi 
kunda 
inson 
faoliyatida 
ma’lumotlar 
bazasi
 (
MB
)
kerakli 
axborotlarni saqlash va undan oqilona foydalanishda juda muhim ahamiyat kasb 
etmoqda
. 
Axborot texnologiyalarning rivojlanishi va axborot oqimlarining tobora 
ortib borishi, ma’lumotlarning tez o’zgarishi kabi holatlar insoniyatni bu 
ma’lumotlarni o’z vaqtida qayta ishlash choralarini qidirib topishga undaydi. 
Ma’lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash uchun 
ma’lumotlar bazasi (MB)
ni 
yaratish, so’ngra undan keng foydalanish bugungi kunda dolzarb bo’lib bormoqda. 
Ma’lumotlar bazasiga quyidagicha ta’riflarni keltirish mumkin. 
Ma’lumotlar bazasi bu
-tartiblangan ma’lumotlarni saqlovchi va qayta 
ishlovchi axborot modeli hisoblanadi. Soddaroq qilib aytganda, bir xil turdagi 
axborotlarni o’zida saqlovchi va berilgan so’rovlar orqali ularni taqdim etuvchi 
jarayondir.
Ma’lumotlar bazasi
- 
bu kompyuter xotirasida saqlanadigan o’zaro bir-
biriga bog’langan va tartiblangan ma’lumotlar majmuasi bo’lib, u ko’rilayotgan 
ob’ektlarning xususiyatini, holatini va ob’ektlar o’rtasidagi munosabatni ma’lum 
sohada tavsiflaydi