Elektrostatika. Reja

11. O`ZGARMAS ELEKTR TOKI
Agar o`tkazgichda elektr maydoni hosil kilinsa, u holda zaryad tashuvchilarning tartibli harakati, ya`ni musbat zaryadlarning maydon yo`nalishida, manfiy zaryadlarning esa qarama-qarshi yo`nalgan harakati vujudga keladi. Zaryadlarning tartibli harakati elektr toki deyiladi. Agar o`tkazgich ko`ndalang kesimidan dt vaqt ichida dq zaryad o`tsa, tok kuchi
, (11.1)
ga teng bo`ladi.

Agar har qanrday teng vaqt birligi ichida yuzadan o`tuvchi tokning yo`nalishi va miqdori o`zgarmasa, bunday tok o`zgarmas tok deb atalib, u
(11.2)
formula bilan aniqlanadi.

Musbat zaryadlarning yo`nalishi tokning yo`nalishi deb qabul qilingan. Elektr tokini tok zichligi vektori j orhali to`laroq xarakterlash mumkin. Bu vektor miqdor jihatidan berilgan nuqtada zaryad tashuvchilarning yo`nalishiga perpendikulyar bo`lgan dS yuzadan o`tuvchi tok kuchi di ning shu yuza kattaligi dS ga bo`linganiga teng:
, (11.3)
agar tok o`zgarmas bo`lsa, uning zichligi
. (11.4)
Vaqt o`tishi bilan tok kuchi o`zgarmaydigan tok o`zgarmas tok deyiladi. Tok kuchini XBS dagi birligi (A=Amper)