Elekтromagniт induksiya

O`zaro induksiya hodisasi.

• Bir-biriga yaqin joylashgan ikki konturning o`zaro induksiyasi deganda konturlardan biri orqali o`tayotgan tok kuchining o`zgarishi natijasida ikkinchi konturda induksiya elektr yurituvchi kuchining vujudga kelishi tushuniladi.

ikkinchi konturda vujuda kelayotgan induksiya elektr yurituvchi kuchni

• birinchiinchi konturda vujuda kelayotgan induksiya elektr yurituvchi kuchni

• Bu ifodalardagi L12 va L21 lar konturlarning o`zaro induktivligi deb ataladi.
• Тajribalarda ham, nazariy yo`l bilan ham L12=L21 ekanligi isbotlangan.

• 4.Magnit maydon energiyasi

• Magnit maydon energiyasi tok tomonidan shu maydonni yaratish uchun sarflagan ishiga teng.
• Tok oqayotgan kontur bilan magnit oqimi bog’liq
• Tok kuchi o’zgarganida magnit oqimining o’zgarishi
• Magnit oqimining o’zgarishida bajarilgan ish
• Ф magnit oqimini yaratish
• bo’yicha to’liq ish
• Kontur bilan bog’liq magnit maydon energiyasi

• Magnit maydon energiya zichligi

• Birlik hajmdagi magnit maydoni energiyasiga teng bo’lgan fizik kattalik magnit energiyasining hajmiy zichligi deb ataladi.

• Bu ifoda magnit energiyasi g’altakning tok oqayotgan o’ramlarida to’planmaganligini, balki magnit maydoni mavjud bo’lgan butun hajm bo’yicha taqsimlanganligini ko’rsatadi.

5.Moddalarning magnitlanishi. Magnetiklar turlari. (Diamagnetik, Paramagnetik va Ferromagnetiklar)

• Har qanday modda magnetikdir, ya’ni u magnit maydon ta’sirida magnitlanadi va magnit momentiga ega bo`ladi.

• Magnetikning magnitlanishini xarakterlash uchun magnitlanish vektori qabul qilingan.

• Moddalardagi magnit maydoni

• Makroskopik toklar – elektr zanjiridagi o’tkazgichlar bo’ylab oqayotgan elektr toklar, mikroskopik toklar – atom va molekulalardagi elektronlar harakati bilan bog’liq toklar. Doimiy magnitlarning magnitlanganligi – ularda mikritoklar mavjudligining natijasidir.

• Tashqi magnit maydon bu mikrotoklarga yo’llovchi, tartibga soluvchi ko’rinishida ta’sir ko’rsatadi.

• Jismlarning magnitlanish xususiyatini tushuntirish uchun Amper quyidagi taxminni ilgari surdi: modda molekulalarida aylanma toklar tsirkulyatsiya qiladi (keyinchalik ular Amperning molekulyar toklari deb nom oldi).

• Magnetikning magnit momenti aloxida molekulalar (atomlar) magnit momentlarining vektor yig’indisiga teng.

• Mikrotokning magnit maydoni magnit maydoni kuchlanganligi vektori bilan tavsiflanadi.

• - Magnit doimiysi

• Bir jinsli izotrop muhit uchun magnit induktsiya vektori

• — muhitning magnit singdiruvchanligi, o’lchamsiz kattalik, makrotoklarning magnit maydoni H muhit mikrotoklari hisobiga necha marta kuchayishini ko’rsatadi.

• Magnitlanganlik J – modda birlik hajmining magnit momenti – moddaning magnitlanish darajasi