Elekтromagniт induksiya

Ferromagnetiklar – magnetiklarning aloxida turi bo’lib, boshqa magnetiklardan quyidagi belgilar bilan ajralib turadi:

• Ferromagnetiklar

• Ferromagnetiklar – magnetiklarning aloxida turi bo’lib, boshqa magnetiklardan quyidagi belgilar bilan ajralib turadi:
• 1. Ferromagnetiklarda magnit singdiruvchanlik μ paramagnetiklarga nibtan 1010 marta katta bo’lishi mumkin. Shuning uchun ferromagnetiklarni kuchli magnit moddalar deb ataydilar va ular kuchli magnit maydon hosil qilish uchun elektromagnitlarda o’zak sifatida qo’llaniladi.
• 2. Domenlar va magnit momentlari burilishlari orasidagi chegaraning siljishi natijasida deformatsiya odir bo’ladi. Shuning uchun magnitlanish vaqtida ferromagnetiklarning o’lhamlari o’zgaradi. Bu hodisa magnitostriktsiya deb ataladi. Ferromagnetik deformatsiyalnganda, u magnitlanadi.
• 3. Kyuri nuqtasi Tk dan katta temperaturalarda qo’shni atomlar bog’lanishi uziladi, domenlar sochiladi va ferromagnetik paramagnetikka aylanadi.

• Qizdirishda ferromgnetikning magnitsizlnishi

Ferromagnetiklar o’z-o’zidan kuchli magnitlanishi mumkin bo’lgan, o’lchami 10-2 mm ni tashkil etuvchi sohalardan iborat. Bunday sohalar domenlar deb ataladi.

• Ferromagnetiklar o’z-o’zidan kuchli magnitlanishi mumkin bo’lgan, o’lchami 10-2 mm ni tashkil etuvchi sohalardan iborat. Bunday sohalar domenlar deb ataladi.
• Turli domenlar magnit momentlarining yo’nalishlari ixtiyoriy erkin, shuning uchun B=0 da ferromagnetikning magnitlanganligi M=0.

Tashqi magnit maydonida ikkita jarayon kelib chiqadi:

• Ferromagnetiklar

• Tashqi magnit maydonida ikkita jarayon kelib chiqadi:
• 1) magnit momentlari tashqi maydon indultsiyasi yo’nalisi bilam tasodifan mos kelgan domenlar hajmi oshib boradi;
• 2) qolgan domenlar o’zlarining magnit momentlarini B0 yo’nalishida qayta orientirlaydi.
• Ferromagnetiklar: toza metallar – temir, nikel, kobalt, ba’zi kamyob metallar – gadoliniy, marganets va xromning noferromagnetik elementlar bilan birikmalari va eritmalari (masalan, MnAlCu, CrTe va boshqalar). 

• Gesterezis hodisasi

• Ferromagnetikni tashqi magnit maydoniga joylashtiramiz. Magnit maydon kuchlanganligi H asta-sekin oshirib borilganda ferromagnetikning magnitlanganligi J oshadi .

• Magnit maydon kuchlanganligi H asta-sekin kamayganida ferromagnetik magnitlanganligi J ningkamayishi dastlabki egri chiziq bo’yicha emas, bir oz yuqoriroqdan o’tadi. Natijada, magnit maydon kuchlanganligi nolga teng bo’lganida, ferromagnetik qoldiqli magnitlanish Jqol bilan xarakterlanai.

• Ferromagnetikning magnitlanganligi magnitlovchi maydonga qarshi yo’nalgan Hc magnit maydon ta’siri ostidagina nolga aylanadi. Hc maydon kuchlanganligi koertsitiv kuch deb ataladi.

• Qarshi maydon oshib borganida ferromagnetik qayta magnitlanadi va magnitlnish to’yinish holatiga keladi

• Shunday qilib, ferromagnetikka o’zgaruvhi magnit maydon ta’sir qilganida, magnitlanish egri chiziq bo’ylab o’zgaradi, bu egri chiziq gesterzis sirtmogi (grekchadan “kech qolish”) deb ataladi.

Abduraxmanov Q.P., Egamov O’. FIZIKA

• FOYDALANILGAN ADABIYOT RO’YXATI

• Abduraxmanov Q.P., Egamov O’. FIZIKA
• Савельев И.В. Umumiy fizika kursi, 2 том, 1991й.
• Трофимова Т.И. Курс физики,1990 г.
• А.Н.Огурцов. Лекции по физике .
• Яворский Б.М., Детлаф А.А., Лебедев А.К. Справочник по физике.
• . Axmadjonov O. Fizika kursi II-qism 31-36, «O`qituvchi» 1988 y.