Elektrolizni amalga oshirish uchun o‘zgarmas tok manbaidan foydalinadi

13.2. Elektroliz qonunlari

Elektrolizga doir miqdoriy qonunlar ingliz olimi M. Faradey tomonidan kashf etilgan.

Faradeyning birinchi qonuni. Elektroliz jarayonida elektrodlarda ajralib chiqadigan modda miqdori elektrolitdan utgan elektr miqdoriga to‘g‘ri proporcionaldir:

m=k*Q

bu yerda; m-modda miqdori, k–proporcionallik koeffitsienti (uni moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti ham deyiladi va u elektrolitdan bir sekundda bir amper tok kuchi yoki bir kulon elektr utganda ajralib chiqqan modda miqdorini ko‘rsatadi). Q-elektrolitdan utgan elektr miqdori (kulon xisobida).

Faradeyning ikkinchi qonuni. Turli kimyoviy birikmalardan bir xil miqdorda elektr toki utganida elektrodlarda ekvivalent miqdorda modda ajralib chiqadi yoki bir ekvivalent istalgan modda ajralib chikishi uchun elektrolitdan 96 500 kulon elektr toki o‘tkazish kerak:

1

K= -------- * E

96 500

1, 11 qonunlarning matematik ifodasi quyidagicha yoziladi.

EQ

m= --------------

96500

bu yerda:m-qaytarilgan yoki oksidlangan modda miqdori,E-moddaning ekvivalenti, Q-elektr miqdori urniga Jt kuyilsa :

E I t

m= --------------

96500

kelib chiqadi. Bu yerda: I-tok kuchi, t-tok o‘tish vaqti (sekundda).

Faradey qonunlarini bilgan holda quyidagilarni xisoblash mumkin:

a) elektr miqdori ajratib chikaradigan modda miqdorini;

b) ajralib chiqqan modda miqdoriga va tokni elektrolitdan o‘tish vaqtiga karab tok kuchini.