Электролит эритмаларнинг электр eтказувчанлиги

CHeksiz suyultirilgandagi ayrim ionlarning suvli eritmadagi molyar harakatchanligi ( T=298 K)

ion	l x 10^4, Om^-1 m^2/mol	ion	l x 10^4, Om^-1 m^2/mol
H^+	349,8	OH^-	198,3
Li^+	36,6	Cl^-	76,3
Na^+	50,1	CH3COO^-	40,9
K^+	73,5
Ag^+	61,9

bo’lgani uchun, bu erda - Faradey doimiyligi (96500 Kl/mol) ; anion va kationning absolt harakat tezligi bo’lib, juda kichik kasr sonlardan iborat. Ishlashga qullay bo’lishi uchun uni 96500 ga ko’paytirib, yaxlitlab olinadi. Binobarin, Kolraush qonuni ushbu tarzda ifodalash mumkin.

Odatda turli sistemalarning elektr o’tkazuvchanligini o’lchashga asoslangan fizik-kimyoviy usul konduktometriya deyiladi.

Konduktometriya biokimyoviy, fiziologik, klinik tekshiruvlarda qo’llaniladi.

4. Qiyin eriydigan tuzlarning eruvchanlik kontsentratsiyasini aniklash.

Qiyin eriydigan AgBr tuzini olsak, u juda oz bo’lsada eriydi. Uning qanchalik eriganini konduktometrik usulda aniqlash mumkin. Buning uchun dastlab distillangan suvning (erituvchining) elektr o’tkazuvchanligi o’lchanadi. Olaylik uning qiymati bo’lsin. So’ngra shu suvda AgBr eritilib, yana elektr o’tkazuvchanlik o’lchanadi

Har ikkala elektr o’tkazuvchanlik farqi orqali AgBr ga tegishli elektr o’tkazuvchanlik topiladi:

Endi spravochnik jadvalidan 18⁰S da = 54,3; = 67 ekanligini bilib olamiz va Kolraush qonuni orqali:

topib olamiz. tenglamadan C ni topamiz:

hisoblashda chiqqan qiymat erigan AgBr ning g^.ekv/l miqdorini beradi. Agar u AgBr molekulyar massasiga ko’paytirilsa:

erigan moddaning gr/l miqdori kelib chiqadi.

5. Suvning ion kontsentratsiyalarining ko’paytmasini konduktometrik usulda aniqlash.

Suv oz bo’lsada dissotsialanadi;

Dissotsialanish koeffitsienti K:

- suvning ion kontsentratsiyasining ko’paytmasidir. topish uchun nixoyatda toza suv olish kerak. Bunday suvni Kolraush kumush idishlarda xaydab olgan. Kolraush olgan suvning elektr o’tkazuvchanligi nixoyatda kichik: .

Bunday suvning elektr o’tkazuvchanligi faqat vodorod va gidroksil ionlarining harakatchanligi tufayli sodir bo’ladi. Bunday suv uchun ekvivalent elektr o’tkazuvchanlik:

Bu erda - 1g^.ekv erigan modda saqlovchi suyultirish hajmi, l. Olaylik, sirka kislotasi uchun topishda kislotani shu darajada suyultirish kerakki, hosil bo’lsin, ya’ni =1 bo’lsin. Xo’sh, suv uchun qanday tushuniladi. Bu suyultirish deganda shunday suv miqdori tushuniladiki, unda 1g molekula suv (18 g) dissotsialangan ionlashgan holda bo’lsin. Buning uchun nixoyatda ko’p suv olinishi kerak. Yuqoridagi tenglamadan suyultirish hajmi ni topish mumkin:

(A)

Kolraush qonuni bo’yicha , edi. O’rniga qo’ysak (A) tenglama uchun:

, ya’ni 13 million litr suvda 18 gramm (1mol) ionlashgan holda bo’lar ekan. Bir litrdagisini topish uchun: vodorod va gidroksil ionlari kelib chiqadi. Haroratni oshirsak, bu qiymat ortadi; 22⁰S da 10^-7 g^.ekv vodorod va gidroksil ionlari bo’ladi degan so’z. Yuqori aytilgan suv kuchsiz elektrolit bo’lgani uchun massalar ta’siri qonuniga bo’ysunadi:

Suv kam dissotsialangani uchun dissotsiatsiyaga uchramagan suv molekulalarini doimiy son deb qabul qilish mumkin. Uni mol/litrda ifodalasak: ga teng bo’ladi. Yuqoridagi tenglamaga qo’ysak: