Elеktrolit eritmalari nazariyasi va massalar ta'siriy

ASOSIY QISM

1.1. Sifat analizining asoslari

Anorganik moddalarni sifat analizi qilishning asosiy vazifasi tekshirilayotgan moddaning kimyoviy tarkibini va undagi kation hamda anionlarni aniqlashdan iborat. Sifat analizi ham kimyoviy, fizikaviy hamda fizik-kimyoviy usullar bilan olib boriladi.

Sifat analizi kimyoviy usulda olib borilganda tekshirilayotgan moddada borligi taxmin qilingan komponent (atom, ion, molekula) dastlab har xil kimyoviy usullar bilan boshqa birikmaga o‘tkazilib, cho‘kmaga tushiriladi, rangli eritma hosil qilinadi, gaz ajratib chiqaradi (va boshqalar). So‘ngra shular tarkibidan tekshirilayotgan komponent aniqlanadi.

Masalan, tekshirilayotgan eritmadan SO4– ionini topish uchun u dastlab BaSO4 ko‘rinishda cho‘kmaga o‘tkaziladi, hosil bo‘lgan cho‘kma BaSO4 HNO3 da ham erimaydi, shuning uchun tekshirilayotgan eritmaga HNO3 va BaC12 qo‘shiladi. Bunda SO4– ioni bilan quyidagi reaksiya boradi:

Agar Cu2+ borligi taxmin qilingan eritmaga NH4OH eritma- sidan ortiqcha miqdorda qo‘shsak, eritma ko‘k rangga kiradi, kompleks tuz hosil bo‘ladi:

Demak, Cu2+ kationini NH4OH eritmasi yordamida aniqlash mumkin.