Elektrodlardagi jarayonlar. Oksidlanish-qaytarilish potensiallari

ELEKTROXIMIYALIQ ANALIZ USILLARI

ELEKTROXIMIYALIQ ANALIZ USILI

ELEKTROXIMIYALIQ ANALIZ USILI

• Ximiyaliq analizdiń bul usili - elektrodlar ústinde yaki elektrodlar araliġinda payda bolip atirġan processlerge tiykarlanġan. Bunda sistemaniń bir qansha mánisleri (potensial, tok kúshi, elektr muġdari, qarsiliq, siyimliliq, elektr ótkeriwsheńlik yáki dielektrik qásiyetler) ózgeredi. Bul mánisler aniqlanatuġin zatlardiń eritpedegi konsentraciyalarina tuwri kelgenligi yáki olardiń ózine tán qásiyetleri menen belgilengenligi ushin olar járdeminde sol zattiń tábiyati hám muġdarin aniqlaw múmkin.

Elektroximiyaliq yacheykada júzege keletuǵın processlerden paydalanıwǵa tiykarlanǵan analiz usılları elektroximiyaliq usıllar dep ataladı.

• Elektroximiyaliq yacheykada júzege keletuǵın processlerden paydalanıwǵa tiykarlanǵan analiz usılları elektroximiyaliq usıllar dep ataladı.
• Elektroximiyaliq yacheyka - bir-biri menen baylanıs etetuǵın elektrolit hám elektrodlardan turatuǵın sistema.
• Elektrod - bul zaryad uzatıwdıń elektron mexanizmin (elektronlardıń jóneltirilgen háreketi) ionlı (ionlardıń jóneltirilgen háreketi) mexanizmge ajiratatuǵın shegara. Ayirim jaǵdaylarda "elektrod" termini elektron ótkizgishlikke iye elektr tokınıń ótkeriwshisi degendi ańlatadı
• Ionlardıń jóneltirilgen háreketi nátiyjesinde zaryadlardıń όtiwi ámelge asatuǵın ortalıq elektrolit dep túsiniledi. Elektrolitlar anıqlanıwı kerek bolǵan zatlardı eritiwi kerek, biraq olar menen ximiyalıq tásirlespewi kerek. Ol joqarı elektr ótkizgishlikke hám tómen jabısqaqlıqqa iye bolıwı kerek.

Elektroximiyalıq process

• Energiyanıń ximiyalıq hám elektr formalarınıń óz–ara ózgeriw processi elektroximiyalıq process dep ataladı.
• Elektroximiyalıq processler eki gruppaǵa bólinedi:
• 1) ximiyalıq energiyanıń elektr energiyasına ózgeriw processi (galvanik elementler);
• 2) elektr energiyasınıń ximiyalıq energiyaǵa ózgeriw processi (elektroliz).
• Galvanik elementler elektr energiyasınıń ximiyalıq deregi bolıp esaplanadı. Togtıń ximiyalıq deregine kóp márte qollanılatuǵın akkumulyatorlar kiredi (galvanik elementler tek bir márte qollanıladı),
• Qálegen metalldı elektrolit eritpesine túsirgende metall - eritpe bóleginıń shegarasında potenciallar ayırması payda boladı. Bul elektrod potencialı dep ataladı.

• Elektrod potencialdıń júzege keliw sebebi hár qıylı bolıwı múmkin. Cink plastinkasın suwǵa yaki cink duzı eritpesine túsirgende suwdıń polyar molekulaları ózinıń teris polyusları menen metaldıń oń ionlarına tásir ete otırıp, onı eritpege ótkeredi. Gidratlanǵan metall ionları eritpege ótip, plastinkanıń zaryadlanǵan betinen tartıladı hám onıń átirapında jaylasadı. Nátiyjede teris zaryadlanǵan eki qabat payda boladı, bul qabat qos elektr qabatı dep ataladı. Tábiyatı boyınsha hár qıylı bolǵan eritpege túsirilgen metallar hár qıylı tezlikte metall ionların eritpege jiberedi.