Электродинамика к. P. Abduraxmanov

Ikkita atomdan tashkil topgan tizimning energetik chizmasi.

• Pauli prinsipiga asosan ikkita yangi holatlar paydo bo‘ladi: energetik sathlar ikkita energetik sathlarga ajraladilar.
• 1s energetik sathlarda Pauli prinsipiga asosan 4 ta elektron joylashadi.

• 1.Energetik sathlarning ajralish kattaligi ΔE atomlar orasidagi masofaga bog‘liq.
• 2.Atomlarning yaqinlashishi bilan ΔE ning ajralish kattaligi o‘sib boradi.
• 3.Kattaliklar ΔE1 < ΔE2 bo‘lishining sababi, 1s holatdagi elektronlarni yadro bilan kuchli bog‘langanliklaridadir.

Uch atomdan iborat bo‘lgan tizimning energetik chizmasi.

ΔE1 va ΔE2 ajralishlar kattaliklari ikki atomdan iborat bo‘lgan tizimdagiga o‘xshash bo‘ladi

Nta atomlardan iborat bo‘lgan tizimning energetik chizmasi.

Taqiqlangan soha
Butunlay to‘lgan

• 1. Energetik sohalarning kengligi kristallning o‘lchamlariga bog‘liq bo‘lmay, atomlarning tabiatiga va kristall panjaraning simmetriyasiga bog‘liqdir.
• 2. Atomdagi elektronning energiyasi ortishi bilan mumkin bo‘lgan energetik sohalar kengligi kattalasha boradi, taqiqlangan sohalar kengligi toraya boshlaydi.
• 3. Har bir energetik soha juda ko‘p energetik sathlardan iborat bo‘ladi, ularning soni qattiq jismni tashkil etuvchi atomlar soni bilan aniqlanadi.
• 4. Energetik soha kvazi uzluksiz energetik spektr ko‘rinishga ega.
• 5. Taqiqlangan sohaga tegishli energetik sathlarda elektronlar joylashaolmaydi.
•  

• Elektr o‘tkazuvchanlik bo‘lishi uchun qattiq jismlar energetik spektrida elektronlar bilan qisman to‘ldirilgan energetik sohalar bo‘lishi zarur.
• Qattiq jismlar energetik spektrida bunday qisman to‘lgan energetik sohalarning bo‘lmasligi ularda elektr o‘tkazuvchanlik yo‘q bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
• Qattiq jismlarning taqiqlangan sohasi kengligiga qarab, ularni dielektrik va yarim o‘tkazgichlarga bo‘lish mumkin.
• Dielektriklarga, nisbatan keng taqiqlangan sohaga ega bo‘lgan qattiq jismlar kiradi.
• Tor taqiqlangan energetik sohalarga ega bo‘lgan qattiq jismlar yarim o‘tkazgichlarga kiradi, ularning kengligi taxminan 1 eV atrofida bo‘ladi.
• Taqiqlangan sohaning pastida elektronlar joylashishi mumkin bo‘lgan soha valent soha, yuqoridagisi o‘tkazuvchanlik sohasi deb ataladi.