Электродинамика fizika II – 2-ma’ruza fizika kafedrasi 2019 mexanik va elektromagnit tebranishlar

So‘nuvchi tebranishlar

chastotasi

So‘nuvchi tebranishlar amplitudasini e marta kamayshiga ketgan vaqt oralig‘i relaksatsiya vaqti deb ataladi.

So‘nish dekrementi

— vaqtlari bir davrga farq qiladigan ikkita ketma-ket tebranishlarning amplitudalari

So‘nish dekrementi – bu chiziqli tizimlarda tebranishning boshlang‘ich va oxirgi holatlari amplitudalarining nisbatini ko‘rsatuvchi kattalikdir.

So‘nishning logarifmik dekrementi-

So‘nish dekrementi-

N – amplitudani e marta kamayishiga ketgan vaqtdagi tebranishlar soni

Tebranuvchi tizimning aslligi

Tebranuvchi tizimning aslligi deb, t ixtiyoriy vaqt momentidagi tizimning W(t) tebranish energiyasini t dan t + T vaqt oralig‘idagi energiyaning kamayishiga nisbatini 2 ga ko’paytmasiga teng Q – o‘lchovsiz kattalikka aytiladi (bitta shartli so‘nuvchi tebranish davrida):

W(t) energiya А(t) amplituda kvadratiga proporsionaldir -

Tebranish tizimining aslligi

So‘nishning logarifmik dekrementini kichik qiymatlarida

х ning kichik qiymatlarida

Erkin so‘nuvchi tebranishlar

Prujinali mayatnik	Tebranuvchi kontur
Mexanik tebranish — elastiklik kuchi va ishqalanish kuchi– ta’sirida m massali prujinali mayatnikning kichik tebranishlaridir. ( r – qarshilik