Elektrik injiniring

*Motorning stator chulg’amini yulduz yoki uchburchak usulida ishatish mumkinligini

Stator chulg’ami faqat yulduz rotor chulg’ami uchburchak usulida ishatish mumkinligini

15. 
    SD lar orasida qoplanayotgan reaktiv quvvatni eng tejamli taqsimlash dvigatelni qanday ko‘rsatkichga proporsional amalga oshiriladi ?
    

A. Stator tokiga V. Manba kuchlanishiga

*S. Aktiv quvvatiga D. Yurgizish tokiga

16. 
    "Avtomatlashtirilgan elektr yuritma" ning asosiy tuzilish sxemasi quyidagilardan iboratdir
    

A. O‘zgartkich va mexanik uzatuvchi qurilmadan

V. Elektr dvigatel va o‘zgartirgichdan

S. Elektr dvigateldan

*D. Elektr dvigatel, o‘zgartkich, mexanik uzatuvchi va boshqaruv qurilmalaridan

17. 
    "Mexanik uzatuvchi moslama" quyidagi maqsadda ishlatiladi ?
    

*A. Elektr dvigatel va ishchi mashinaning ijro organi harakatlarni muvofiqlashtirish uchun

V. Elektr energiyani o‘zgartirish va ko‘rsatkichlarni rostlash uchun

S. Elektr energiyani mexanik energiyaga aylantirish uchun

D. Elektr dvigatel va elektr tarmog‘ini moslashtirish uchun

18. 
    Taqsimlash podstansiyalari nima uchun hizmat qiladi?
    

A) elektr energiyani o‘zgartirish uchun

B) elektr energiyani taqsimlash uchun

*C) elektr energiyasini qabul qilish va taqsimlash uchun

D) elektr energiyani qabul qilish va o‘zgartirish uchun

19. 
    II kategoriyali iste’molchilari uchun elektr ta’minotida uzilish … ruxsat etiladi
    

*A) 2 soatga

B) 1 soatga

C) 24 coatgacha

D) AVR ni ishlash vaqtigacha

20. 
    Dunyoda ishlab chiqarilayotgan elektr energiyani asosiy qismini qaysi turdagi elektr stansiyalar ishlab chiqaradi?
    

1. 
   AES
   
2. 
   GES
   
3. 
   *IES
   
4. 
   Noan’anaviy elektr stansiyalar
   

Mustaqil ta’lim topshiriqlari:

1.	O’zgarmas tok elektr zanjirlarini xisoblash.
2	Om va Kirxgof qonunlari.
3.	Murakkab zanjirlarni hisoblashda Kirxgof qoidalari qo’llash
4	Murakkab zanjirlarni hisoblashda kontur toklar usulini qo’llash
5	Proporsional kattaliklar usuli. Ustlash usuli. Ikki tugun usuli.
6.	Murakkab zanjirlarni xisoblashda tugun potensiallari usulini qo‘llash.
7	Murakkab zanjirlarni xisoblashda ekvivalent generator usulini qo‘llash.
8.	Aktiv qarshilik va induktiv elementlari qatnashgan sinusiy elektr zanjirlarini hisoblash.
9	Aktiv qarshilik va sig‘im elementlari qatnashgan sinusiy elektr zanjirlarini hisoblash.
10.	Sinusiy elektr zanjirlarini kompleks usulda hisoblash. Kompleks sonlarning ifodalanishi. Kompleks sonlar ustidagi amallar.
11	Kompleks usulda oddiy zanjirlani xisoblash.
12	Kompleks usulda murakkab zanjirlani xisoblash.
13	Uzoro induktiv boglangan elektr zanjirlarini xisoblash
14.	Toklar rezonansi rejimlarida zanjirlarni hisoblash.
15	Kuchlanishlar rezonansi rejimlarida zanjirlarni hisoblash.
16.	«Uchburchak» shaklida ulangan Uch fazali elektr zanjirlarini hisoblash.
17	«Yulduzcha» shaklida ulangan Uch fazali elektr zanjirlarini hisoblash.
18	Nosinusoidal tok va kuchlanish elektr zanjirlarini hisoblash.

YAKUNIY NAZORAT TURI BO‘YICHA TALABALAR BILIMINI BAHOLASH MEZONLARI.

Yakuniy nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash o‘quv mashg‘ulotlarini olib bormagan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. Tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi yakuniy nazorat turini o‘tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi. Talaba fan bo‘yicha yakuniy nazorat turi o‘tkaziladigan muddatga qadar oraliq nazorat turini topshirgan bo‘lishi shart.

Oraliq nazorat turini topshirmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba yakuniy nazorat turiga kiritilmaydi.

Yakuniy nazorat fan bo‘yicha semestr yakunida yozma ish shaklida o‘tkaziladi. Yakuniy nazorat turi fakultet dekani (o‘quv-uslubiy bo‘lim) tomonidan ishlab chiqiladigan hamda o‘quv ishlari bo‘yicha prorektor tomonidan tasdiqlanadigan Yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish jadvaliga muvofiq o‘tkaziladi.

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 1

1. 
   Bir fazali sinusoidal tok zanjirlari. Umumiy tushunchalar. Sinusoidal tok iste’molchilari.
   

• 
  oniy qiymat, davriy o’zgaruvchi kattalik, amplituda qiymati, chiziqli chastota.
  

2. 
   Uch fazali tok zanjirlari. Umumiy tushunchalar.
   

• 
  Ko’p fazali, faza kuchlanishi, liniya kuchlanishi, nol utkazgich.
  

3. 
   Qarshiliklari r₁ = 10 Om, r₂ = 15 Om, va r₃ = 20 Om bo‘lgan elektr zanjirini elektr yurituvchi kuchlari Ye₁ = 50 V va Ye₂ = 100 V bo‘lgan manbaga ulangan. Zanjirdagi tokning qiymati, zanjirning umumiy qarshiligi va qarshiliklaridagi kuchlanishlarning pasayishi aniqlansin.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

----------------------------------------------------------------------------------------------------

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 2

1. 
   R, L, C elementlarni ketma-ket, parallel va aralash ulanishi.
   

• 
  vektor diagramma, fazalar farki, aktiv va reaktiv karshilik, kuchlanishlar uchburchagi.
  

2. 
   Uch fazali tok zanjirlarida generator chulgamlarini iste’molchi fazasi bilan ulanishi.
   

• 
  yulduz boglanish, uchburchak boglanish, simmetrik sistema.
  

3. 
   Xar biri 24 Om bo‘lgan ikkita qarshilik paralel ulanib ularga 12 Om qarshilik ketma-ket ulangan. Shu sxemani chizing. Ushbu zanjir 12 V kuchlanishli tarmoqqa ulansa zanjirning tarmoqdan iste’mol qilayotgan tok kuchini va quvvatini toping.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D
«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash uchun savollar

Variant № 3

1. 
   Kuchlanishlar rezonansi.
   

• 
  rezonans yuz berish sharti, rezonans nuktasida zanjir parametrlarini aniklash, vektor diagramma, rezonans xosil kilish yullari.
  

2. Elektr kattaliklarni, xamda elektr energiyasini o‘lchash

- tok, kuchlanish, kuvvat, ampermetr, voltmetr, vattmetr, xisoblagichlar

3. Qarshiliklari 12 Om, 24 Om, 48 Om bo‘lgan qarshiliklar 24 V kuchlanishli akumulyatorga paralel ulangan. Shu sxemani chizib xar bir qarshilikdagi tok va kuchlanishlarni toping.
Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

----------------------------------------------------------------------------------------------------

“Elektrik injiniring” fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 4

1. 
   Aktiv, reaktiv va tula kuvvat. Kuvvat koeffitsiyenti.
   

• 
  kuvvat, aktiv tashkil etuvchi, kuvvat koeffitsiyenti.
  

2. 
   Transformatorlar. Transformatorning vazifasi.
   

• 
  uzinduksiya EYuK si, transformatsiyalash koeffitsiyenti, uzak, chulgam.
  

3. 
   Kuchlanishlari 12 V bo‘lgan 3 ta akumulyator ketma-ket ulangan. Bu manbaga qarshiliklari 10 Om, 12 Om va 14 Om bo‘lgan iste’molchilar ketma-ket ulangan. Sxemani chizib, zanjirdagi tok kuchini, zanjirning umumiy qarshiligi va xar bir qarshilikdagi kuchlanishlarni aniqlang.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D
«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 5

1. 
   Uch fazali tok zanjirlari. Umumiy tushunchalar.
   

• 
  kup fazali, faza kuchlanishi, liniya kuchlanishi, nol utkazgich.
  

2. Transformatorlar.

• 
  avtotransformatorlar, o‘lchash transformatorlari, payvandlash transformatorlari
  

2. 
   Kuchlanishi 24 V bo‘lgan akumulyatorga xar birining qarshiligi 48 Om dan bo‘lgan 4 ta qarshilik paralel ulangan. Agar shu qarshiliklarni ketma-ket ulansa zanjirdagi tok kuchi necha marta o‘zgaradi? Nega?
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

----------------------------------------------------------------------------------------------------

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 6

1. 
   Uch fazali tok zanjirlarida generator chulgamlarini iste’molchi fazasi bilan ulanishi.
   

• 
  yulduz boglanish, uchburchak boglanish, simmetrik sistema.
  

2. 
   O‘lchov vositalarining xatoliklari.
   

• 
  O‘lchov vositasining xatoligi, o‘lchov vositasining aniqligi, xatoliklar tasnifi, variatsiya tushunchasi.
  

3. 
   12 V kuchlanishli manbaga ikkita tarmoq ulangan. Birinchi tarmoq bitta 24 Om qarshilikdan, ikkinchi tarmoq 12 Om va 24 Om qarshiliklardan iborat. Shu sxemani chizib zanjirni kontur toklar usulida xisoblang.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

----------------------------------------------------------------------------------------------------

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 7

1. 
   Uch fazali tok zanjirlarida aktiv, reaktiv kuvvat.
   

• 
  faza kuvvati, sistemaning kuvvati, kuvvatning aktiv tashkil etuvchisi.
  

2. 
   Elektr o‘lchovlari
   

• 
  o‘lchov (o‘lchash) tushunchasi, o‘lchash turlari, o‘lchash usullari, o‘lchash xatoliklari
  

3. 
   Elektr zanjirining 1- konturi 12 V kuchlanishli manba 36 Om qarshilikdan, unga yondosh 2 - kontur esa ikkita xar biri 24 Om bo‘lgan qarshilikdan iborat. Shu zanjirni chizing, uni tugun potensiallar usulida xisoblang.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

----------------------------------------------------------------------------------------------------

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 8

1. 
   Transformatorlar. Transformatorning vazifasi.
   

• 
  uzinduksiya EYuK si, transformatsiyalash koeffitsiyenti, uzak, chulgam.
  

2. 
   O‘lchashdagi xatoliklar va ularning tabaqalanishi.
   

- O‘lchashdagi xatolik, chin va haqiqiy qiymat, xatoliklarni sonli ifodalash, asbobiy va sub’ektiv xatoliklar, muntazam va tasodifiy xatoliklar.

3. 
   Kuchlanish U = 220 V bo‘lgan o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga quvvati R = 600 Vt li elektr plitaning toki, qarshiligi va t = 4 soat ishlash mobaynida iste’mol qilgan energiya miqdori aniqlansin
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D
«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 9

1. 
   Bir fazali transformatorlarning tuzilishi va ishlash prinsipi.
   

- magnit okimi, chulgamlar soni, elektrotexnik pulat, izolyatsiya.

2. 
   Noelektr kattaliklarni o‘lchash haqida ma’lumotlar.
   

• 
  noelektr kattaliklarni o‘lchash, noelektr kattaliklarni elektr kattaliklarga o‘zgartirish, elektr o‘lchov asboblari va usullari imkoniyati, struktura sxemasi
  

3. 
   Kuchlanish U = 220 V, chastotasi f = 50 Gts bo‘lgan manbaga induktiv g‘altak va kondensator ketma - ket ulanganda zanjirdan oqib o‘tgan tok bir xil, ya’ni I = 4 A. G‘altakning induktivligi va kondensatorning sig‘imi aniqlansin.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D
------------------------------------------------------------------------------------------------

«Elektrik injiniring» fanidan yakuniy baxolash savollari

Variant № 10

1. 
   O‘zgarmas tok mashinalari. Tuzilishi ishlash prinsipi, turlari.
   

• 
  stator, yakor, kollektor kurilmasi, elektromagnit moment, EYuK.
  

2. 
   Uch fazali tok zanjirlari. Umumiy tushunchalar.
   

kup fazali, faza kuchlanishi, liniya kuchlanishi, nol utkazgich.

3. 
   Elektr zanjirga ulangan ampermetr va voltmetrning ko‘rsatishlari I = 10 A, U = 220 V. Tok bilan kuchlanish orasidagi faza siljish burchagi φ= 60^o. Vattmetrning ko‘rsatishi, zanjirning aktiv va induktiv qarshiliklari hamda reaktiv va to‘la quvvatlari aniqlansin.
   

Kafedra mudiri: dotsent N.Kamolov

Tuzuvchi: assistant Abduraximov D

Yozma ish asosida talabalar bilimini baholash mezoni:

- Talaba berilgan tayanch iboralarning barchasini yoritib, masala va topshriqlarni hatosiz yechsa va izoxlasa talabaga "5-a’lo" baho qo‘yiladi.

- Talaba berilgan tayanch iboralarning kamida 70 foizini yoritib, masala va topshriqlarni hatosiz yechsa va qisman izohlasa talabaga "4-yahshi" baho qo‘yiladi.

- Talaba berilgan tayanch iboralarni 60 foizini yoritib, masala va topshriqlarni to‘gri yechsa va izohlasa, yoki berilgan savollarning 60-70 foiziga to‘g’ri javob bersa talabaga "5-a’lo" baho qo‘yiladi.

- Talaba berilgan tayanch iboralarni qisman yoritib, masala va topshriqlarni noto‘gri yechsa, yoki berilgan savollardan faqat 1 tasiga javob bersa, ya’ni 60 foizidan kam javob bersa talabaga "2-qoniqarsiz" baho qo‘yiladi.