Elеktr zanjiri va uning elеmеntlari

ELEKTR ZANJIRLARINING ASOSIY QONUNLARI
Elektr zanjiri qismidagi kuchlanish deganda shu qism qismalari orasidagi potensiallar farqi tushuniladi. 2.1a-rasmda EYUK bo’lmagan R qarshilikli zanjir tasvirlangan. Bu zanjirning oxirgi nuqtalari a va b harflari bilan belgilangan. Zanjirda I tok a nuqtadan b nuqtaga qarab oqmoqda. EYUK ega bo’lmagan zanjirda tok potensiali yuqori nuqtadan potensiali past nuqtaga qarab oqadi. Bundan a nuqta potensiali b nuqta potensialidan tok I ni qarshilik R ga kupaytirganga qadar katta qiymatga ega

φ_a=φ_b+IR

Mos holda a va b nuqtalar orasidagi kuchlanish

U_ab=φ_a-φ_b

Bundan

U_ab= IR.
Om qonuni

Yuqorida aytilganidek, EYUKga ega bo’lmagan zanjirda tok yuqori potensialli nuqtadan past potensialli nuqtaga qarab oqadi. Shu sababli 2.1 b va c rasmlarning har ikkalasida ham a nuqta potensiali b nuqta potensialidan R qarshilikka tushgan potensial qiymati qadar katta.

φ_a=φ_b+IR

Shunday qilib, 2.1 b-rasm uchun φ_a= φ_c -E+IR, yoki

U_ac= φ_a –φ_c=IR-E (2.2)

va 1.1 c-rasm uchun

φ_a= φ_c +E+IR,

yoki U_ac= φ_a – φ_c =IR+E. (2.3)

Kuchlanishning shartli musbat yunalishi sxemalarda strelka bilan ko’rsatiladi. Kuchlanish uchun U_ac =-U_caifoda urinli bo’ladi.