Elektr to‘kidan himoyalanish tadbirlari Yong‘in xavfsizligi. Yong‘inning sabablari va oldini olish chora-tadbirlar

II.1.3. Iistlardan zagotovka kirkib olish.

Tayyorlanadigan detal kon-turini rejalagandan keyin, uni taxta ustiga kuyib, kuiidagi ketma-ketlikda kesiladi: zubilo tigini reja chizigi builab kiya

70-rasm. Listni kirkishda zubiloni urnatish:



a—boshida; b—oxirida; v—metallni zubilo izlari bo’yicha kesish.



Reja izlari bo’yicha kesish eng murakkab operatsiyalardan biridir (74-rasm). Zagotovkani gira jagiga kern izlari ko’rinadigan qilib qo’yiladi va izlar bo’yicha kesiladi. Birinchi zarbani zubiloni gorizontal holatga keltirib uriladi, keyinchalik esa u 25°—30° qiyalatib amalga oshiriladi.

Сербар сиртларни кесиш сермашаққатлиги билан бирга кам унумдир. Бу усўл рандалаш ва фрезерлаш дастгоҳларига сиғмайдиган кат­та листларни кесишда қўлланилади.

Иш қуйидаги уч босқичда бажарилади: заготовканинг қарама-қарши икки четидан 30°—45° бурчак остида pax ҳосил қилинади. Шундан кейин қарама-қарши томон қирраларига зубило иш йўлини белгилайдиган чуқурликда кернланади ва заготовка сиртида зубило ёки крейцмейселнинг кесувчи тиғининг энига тент бўлган ўлчамларда параллел излар ҳосил қилинади. Ниҳоят, заготовкани гира жағларига қисиб, крейцмейсель билан белгиланган параллел чизиқлар бўйлаб кесиш ишлари бажарилади.Хомаки кесиш вақтида ариқчалар ўртасида колган айрим буртиқлар кесиб ташланади.

Ясси ва эгри сиртларга ариқчаларни кесиш қуйидагича бажари­лади. Даставвал заготовка сиртига из туширилиб, крейцмейсель билан 1,5—2 мм чуқурликда ариқча очилади. Кесиш натижасида ҳосил бўлган нотекисликлар тўзатилгач, унинг аниқли-ги андоза билан текширилади.

Рангли қотишмаларни кесишда зубилони совунли сувда ҳўллаш ёки мойли лапа билан артиш керак. Бу усўл зубило тиғининг ўткирлашишига ёрдам беради.


Меҳнат хавфсизлиги. Металларни қўлда кесишда қуйидаги коидаларга риоя қилиш керак:

• 
  чилангарлик болғасининг сопи маҳкам ўрнатилган ва дарз кетмаган бўлишини текшириш;
  
• 
  крейцмейсель ва зубило билан ишлашда ҳимоя кўзойнакдан фойдаланиш;
  

• 
  мўрт ва қаттиқ, металларни кесишда тўсиқлар (тур) дан, албатга, фойдаланиш
  
• 
  қўлни шикастланишдан сақдаш учун ҳимоя воситаларидан фойдаланиш;
  
• 
  зубилолар учун ҳимоя ҳалқаси ва шайбадан фойдаланиш.