Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Ер юзасидан 10 м баландликда музлаш деворининг меъёрий алинлиги
қ
Музлаш удудлари
ҳ
Музлаш деворининг меъёрий алинлиги, мм; 
қ
такрорийлиги билан бирга
5 йилда 1 марта
10 йилда 1 марта
I
5
5
II
5
10
III
10
15
IV
15
20
Ало ида
ҳ
20 ва ундан орти
қ
22 дан орти
қ
исоб-китобларга кўра, муз деворининг алинлиги 5 ва 10 йилларда
Ҳ
қ
1 марта такрорланувчанлик учун камида 5 мм
бўлиши керак ва 15 йилда 1 марта такрорланиши учун камида 10 мм бўлиши керак.
Симларнинг о ирлик марказининг баландлиги 25 м га
ғ
ча бўлган баландликда, сим ва тросларнинг жойлашган
баландлиги ва диаметрига араб муз
қ
лаш деворининг алинлиги учун тузатишлар киритилмайди.
қ
Симларнинг тортишиш марказининг баландлиги 25 м дан орти бўлса, муз
қ
лаш деворининг алинлиги 
қ
М га асосан
Қ Қ
исобланади,
ҳ
бундан таш ари, тузатиш коэффициентини ани лаш учун баландли
қ
қ
ги ушбу оидаларнинг 2.5.24-банди
Қ
га
мувофи
қ
удди 
ҳ
шамолнинг тезлик босимини исоблаш билан бир xил бўлади.
ҳ
Бунда музлаш деворининг (10 м баландлиги
ва 10 мм диаметри учун) дастлабки (исходный) алинлиги ушбу оидалар
қ
қ
нинг 2.5.31-бандида назарда тутилган ўзгаришсиз
олиниши керак.
Музлаш деворининг алинлиги 22 мм гача бўлган
қ
да 5 мм га каррали бўлган энг я ин ийматга
қ
қ
ча амда 
ҳ
алинлиги 22
қ
мм дан орти
қ
бўлганда - 1 мм гача яхлитланиши лозим.
2.5.31. Гидроэлектростанциялар тў онлари ва совутиш сув авзалари я инида жойлашган ВЛ участкалари учун ушбу
ғ
ҳ
қ
кузатиш маълумотлари бўлмаса, музлаш деворининг алинлиги бутун 
қ
линияга нибатан 5 мм кўпро
қ
олиниши керак.
2.5.32. исобланган аво арорати а и ий кузатишлар бўйича ВЛ учун барча кучланишлар учун бир xил абул
Ҳ
ҳ
ҳ
ҳ қ қ
қ
илинади ва 
қ
5 га каррали ийматларга яxлитланади.
қ
2.5.33. Нормал иш режимига бўйича ВЛ исоб-китоби уйидаги и лим шароитларининг комбина
ҳ
қ
қ
цияси учун амалга
оширилиши керак:
1) энг ю ори арорат, шамол ва муз
қ
ҳ
лаш йў .
қ
2) паст арорат, шамол ва муз
ҳ
лаш йў .
қ
3) ўртача йиллик арорат
ҳ
t
э
, шамол ва музлаш йў
қ
.
4) сим ва трослар муз билан опланган, арорат минус 5
қ
ҳ
0
C, шамол йў .
қ
5) максимал шамол тезлиги босими 
q
маx
, арорат минус 5
ҳ
0
C, музлаш йў .
қ
6) сим ва трослар муз билан опланган, арорат минус 5
қ
ҳ
0
C, шамол тезлиги 0,25 
q
маx
(шамол тезлиги 0,5 
v
маx
). Музлаш
деворининг алинлиги 15 мм
қ
ва ундан орти
қ
бўлган жойларда, музлашда шамолнинг тезлик босими камида 14
даН/м
2
(шамол тезлиги камида 15 м/с) бўлиши керак. 6-20 кВ учун музлаш деворининг алинлигидан атъи назар, муз
қ
қ
лашда
шамолнинг тезлик босими камида 20 даН/м
2
(шамол тезлиги камида 18 м/с) олинишига руxсат берилади;
7) шамол тезлиги босимининг ва минус 5°C ароратда сим ва
ҳ
тросларда музлаш ўлчамларини а и ий бо ли лиги
ҳ қ қ
ғ қ
уйидаги 
қ
режимларда:
7.1) сим ва тросларда музлашнинг максимал олди лари 
қ
қ
ва бу олатдаги 
ҳ
шамолнинг тезлик босиси;
7.2) шамолнинг максимал тезлик босиси ва бу олатдаги 
ҳ
сим ва тросларда музлашнинг олди лари
қ
қ
.
Ўртача йиллик арорат минус 5
ҳ
0
C ва ундан кам бўлганда, ю оридаги
қ
4, 5, 6 ва 7 бандларда арорат
ҳ
нинг ийматини
қ
минус 10
0
С га тенг деб олиниши лозим.
7.1) ва 7.2) бандлар ол
ҳ
атида юкламаларни ани лаш
қ
ни имкони бўлмаса, музлаш-шамол юкламалари таъсирига ВЛ ни
исоблаш 6-бандга мувофи шартлар асосида амалга оширилиши керак.
ҳ
қ
Бунда музлашда шамолнинг тезлик боисими 30
даН/м
2
(Y=22 м/с) дан ошмаслиги керак.
Музлаш деворининг меъёрий алинлиги 10 мм гача бўлган жойларда ВЛ
қ
ни 6 ва 7.1-бандлари бўйича исоблашда
ҳ
,
музлашда шамолнинг тезлик босими камида 6,25 даН/м
2
(Y=10 м/с), шунингдек музлаш деворининг меъёрий алинлиги 15
қ
мм ва ундан кўп бўлган жойларда – камида 14 даН/м
2
(Y=15 м/с) бўлиши керак.
Барча олларда муз
ҳ
лашдаги шамолнинг тезлик босими 30 даН/м
2
дан ошмаслиги керак. Музлашда шамол тезлиги
босими энг ю ори олати ани ланган ёки бўлиши мумкин бўлган, шуннгдек сезиларли шамол тезлиги билан 
қ
ҳ
қ
зичлиги камида
0,9 г/см
3
бўлган музлаш-сову нам аво олди ларинининг катта ўлчамлари биргаликда кузатилиши мумкин бўлган
қ
ҳ
қ
қ
Ўзбекистон Республикасининг баъзи жойларида, шамолнинг тезлик босими ва музлаш девори алинлигининг меъёрий
қ
ийматлари, амалда бажарилган музлаш олатида музлаш ўлчамлари ва шамол тезлиги бўйича кузатишлар натижаларига
қ
ҳ
асосан маълумотларга кўра ани ланади.
қ
2.5.34. Аварияли режим учун ВЛ исоблаш уйидаги и лим шароитлари учун амалга оширилиши керак:
ҳ
қ
қ
1. Ўртача йиллик арорат
ҳ
t
э
, шамол ва музлаш йў .
қ
2. Энг паст арорат
ҳ
t
min
, шамол ва музлаш йў .
қ
3. Сим ва трослар муз билан опланган, арорат минус 5
қ
ҳ
0
C, шамол йў .
қ
2.5.35. ВЛ таянчларини ўрнатиш шартлари бўйича текширишда, уйидаги и лим шароитларининг комбина
қ
қ
циялари
инобатга олиниши керак: арорат минус 15
ҳ
0
C, ердан 15 м баландликда шамол тезлиги босими 6,25 даН/м
2
гача, музлаш йў .
қ
2.5.36. Ток ўтказувчи исмларни ВЛ 
қ
таянч элементларига ва иншоатларга я инлашишини исоблашда
қ
ҳ
, уйидаги и лим
қ
қ
шароитларининг комбинациясини танлаш керак:
141

---

1. Ишчи кучланишда: максимал шамол тезлиги 
q
маx
, арорат минус 5
ҳ
0
С (шунингдек, ушбу оидалар
қ
нинг 2.5.33-бандига
аранг).
қ
2. Яшин ва ички ўта кучланишларда: арорат 
ҳ
плюс 15
0
C, тезлик босими 
q
маx
= 0,1 q
маx
, (ν=0,3 ν
маx
), лекин 6,25 даН/м
2
дан
кам бўлмаслиги керак.
3. Кучланиш остидаги таянчга xавфсиз кўтарилишни таъминлаш учун: арорат минус 15
ҳ
0
C, шамол ва музлаш йў .
қ
q
маx
иймати
қ
симларга шамол юкламаларини ани лаш билан бир xил абул илинади.
қ
қ
қ
2-банддаги я инлашув
қ
ларни исоблаш
ҳ
да, шамол бўлмаса ам амалга оширилиши керак.
ҳ
Сим ва тросларнинг о иш
ғ
(отклонение) бурчаги уйидаги 
қ
формула билан ани ланади
қ
:
r
пр
G
G
kP
tg
5
,
0



,
бу ерда:
k – симлар о ганда уларни тебраниш динамикасини инобатга олувчи коэффициент бўлиб, уйидагни ийматларга тенг
ғ
қ
қ
бўлади: шамол тезлиги босими 40 даН/м
2
гача бўлган олат учун 1;
ҳ
45 даН/м
2
олат учун 0,95; 
ҳ
55 даН/м
2
олат учун 0,9;
ҳ
65
даН/м
2
олат учун 0,85;
ҳ
80 ва ундан орти д
қ
аН/м
2
олат учун 0,8
ҳ
(орали ийматлар линия интерполяция билан ани ланади)
қ қ
қ
;
Р 
– симларга шамол юкламасини меъёрий иймати, даН;
қ
G
пр
 
– сим о ирлигининг шода (гирлянда)ларга берадиган юкламаси, д
ғ
аН;
G
г
– изляторлар шодаси (гирлянда) о ирлиги
ғ
, даН.