|
.
Шамол тезлиги босимининг баландлик* бўйича ўсиши учун тузатиш коэффициенти
Баландлиги, м
Коэффициент
135
15 гача
1,0
20
1,25
40
1,55
60
1,75
100
2,1
200
2,6
350 ва ундан ю ори
қ
3,1
*Орали баландликлар учун тузатиш коэффициентининг иймати
қ
қ
линия интерполяцияси ор али ани ланилади.
қ
қ
136
2.5.1-расм. Ўзбекистон Республикаси удудларини шамол тезлиги босимлари бўйича удудларга ажратилган xаритаси.
ҳ
ҳ
137
Шартли белгилар
I.
Шамол удуди
ҳ
.
II. Шамол удуди
ҳ
.
III. Шамол удуди
ҳ
.
IV. Шамол удуди
ҳ
.
III-VII шамол удуди
ҳ
(50-100 м баландликдаги
дўнгиликлар).
III-VII шамол удуди
ҳ
(100-
250 м баландликдаги
дўнгиликлар ва то лар
ғ
).
III-VII шамол удуди
ҳ
(300 м
ва ундан баланд дўнгиликлар
ва то лар)
ғ
.
Метеорологик станция.
Шамол йў удуд
қ ҳ
.
2.5.2-расм. Ўзбекистон Республикаси удудларини музлаш девори алинлиги бўйича удудларга ажратилган xаритаси.
ҳ
қ
ҳ
2.5.3-расм. Ўзбекистон Республикаси удудларини симларни ўйнаши (пляска проводов) бўйича удудларга ажратилган
ҳ
ҳ
xаритаси.
138
Шартли белгилар
I- удуд
ҳ
(5 мм)
II- удуд
ҳ
(10 мм)
III- удуд
ҳ
(15 мм)
IV- удуд
ҳ
(20 мм)
То ли вилоят
ғ
(15-45 мм)
То ли вилоят
ғ
(15-35 мм)
2.5.4-расм. Ўзбекистон Республикаси удудларини ўртача йиллик яшинлар такрорланиши бўйича удудларга
ҳ
ҳ
ажратилган xаритаси.
139
Кунлар
Габарит орали учун симларнинг ёки кабелларнинг тортишиш марказининг баландлиги
қ
h
пр
уйидаги формула бўйича
қ
ани ланади:
қ
f
h
h
ср
пр
3
2
,
бу ерда:
h
ср
- симларни изоляторларга ўрнатишнинг ўртача баландлиги ёки тросларни таянчга ўрнатишнинг ўртача баландлиги,
м;
ƒ - шартли равишда абул илинган (энг ю ори ароратда ёки шамолсиз музлашда) сим ёки тросларнинг энг катта
қ
қ
қ
ҳ
осилиши, м.
Шамол тезлиги босимининг олинган ийматлари бутун сонгача яxлитланиши керак.
қ
2.5.24. Катта ўтишлар (ушбу оидаларнинг 2.5.5-банди)нинг симлари ва трослари учун шамолнинг тезлик босими ушбу
Қ
оидаларнинг 2.5.23-бандининг кўрсатмаларига мувофи белгиланади, аммо уйидаги ўшимча талабларни исобга олган
Қ
қ
қ
қ
ҳ
олда:
ҳ
1. Бир орали дан ташкил топган ўтишлар учун симларнинг ёки тросларнинг тортишиш марказининг баландлиги
қ
уйидаги формула билан ани ланади:
қ
қ
f
h
ср
ср
h
h
пр
3
2
2
2
1
,
бу ерда:
h
ср1
, h
ср2
- тросларни ўрнатишнинг баландлиги ёки ўтиш устунларидаги изоляторларга симларни ўрнатишнинг ўртача
баландлиги, дарёнинг сокин сат идан ёки канал, сув омбори, даралар, жарликлар ва сув майдонларининг нормал
ҳ
горизонтидан исобланади, м;
ҳ
f
- сим ёки ўтиш тросининг энг катта осилиши, м.
2. Бир нечта орали дан ташкил топган ўтишларда, сим ёки тросларга шамол тезлиги босими учун тортишиш
қ
марказининг баландлиги
h
пр
ўртача ийматига ушбу формула ёрдамида исобланади:
қ
ҳ
n
n
прn
пр
пр
l
l
l
l
h
l
h
l
h
пр
h
...
...
1
1
2
2
1
1
,
бу ерда:
h
пр1
, h
пр2
,…, h
прn
- дарёнинг сокин сат идан ёки канал, сув омбори, даралар, жарликлар ва сув майдонларининг нормал
ҳ
горизонтидан ар бир орали лаги сим ва тросларнинг тортишиш марказининг баландликлари,м.
ҳ
қ
Бунда, кесиб ўтиладиган жойларни ир о лари баланд бўлса ва уларда ўтиш таянчлари ва уларга ўшни таянчлар
қ ғ қ
қ
шрнатилган бўлса, ўшни ўтишли орали даги о ирлик марказининиг баландлиги шу орали даги ер сат ига нисбатан
қ
қ
ғ
қ
ҳ
исобланади, м.
ҳ
l
1
, l
2,.
…l
n
– ўтишдаги орали ларнинг узунлиги, м.
қ
2.5.25. Таянч конструкцияларига шамолнинг тезлик босими, унинг баландликка нисбатан ошиши билан белгиланади. 15
м дан ю ори бўлмаган ало ида зоналар учун тузатиш коэффициентларининг иймати доимий равишда олиниши керак. Уни
қ
ҳ
қ
мос зоналарнинг ўрта ну таларининг баландлиги билан ани ланади, таянч ўрнатилган жойидаги ер сат идан исоблаш
қ
қ
ҳ
ҳ
керак.
2.5.26. Агар атрофдаги биноларнинг ўртача баландлиги таянч баландлигининг камида 2/3 исмига тенг бўлса,
қ
урилишлар олиб борилаётган ва урилган удудларда ВЛ участкалари учун шамол тезлиги босимига максимал меъёрий
қ
қ
ҳ
иймати ВЛ ўтадиган удуд учун абул илинган ийматга нисбатан 30 % (шамол тезлиги-16%)га камайтириш мумкин. ВЛ
қ
ҳ
қ
қ
қ
трассаси кўндаланг шамоллардан имояланган бўлса (масалан, зич ўрмон ўри xоналарида, то водийларида ва дараларда)
ҳ
қ
қ
ғ
бу ВЛ учун ам шамол тезлиги босимига максимал меъёрий ийматини камайтиришга рухсат этилади.
ҳ
қ
2.5.27. Кучли шамолли удудларда (катта дарёнинг баланд ир о и, атрофдаги баландликдан кескин фар иладиган
ҳ
қ ғ ғ
қ қ
тепалик, кучли шамоллар учун очи бўлган водийлар ва даралар, катта кўллар ва сув омборларининг 3-5 км атрофидаги
қ
ир о чизи и) жойлашган ВЛ учун, агар кузатишлар тў рисида маълумотлар мавжуд бўлмаса, максимал тезлик босими
қ ғ қ
ғ
ғ
ушбу удуд учун абул илинган ийматга нисбатан 40% (шамол тезлиги эса – 18%) га кўпайтирилиши лозим. Олинган
ҳ
қ
қ
қ
ра амларни ушбу оидаларнинг 2.5.1-жадвалида кўрсатилган энг я ин ийматларгача яxлитлаш тавсия этилади.
қ
қ
қ
қ
2.5.28.
Сим ва тросларни шамол юкламасига исоблашда, шамол йўналиши ВЛ га нисбатан 90
ҳ
0
бурчак остида олиниши
керак. Таянчларни исоблашда шамол йўналишини ВЛга нисбатан 90
ҳ
0
ва 45
0
бурчак остида олиниши керак.
2.5.29.
ар бир исоблаш режими учун сим (трос)га перпендикуляр таъсир этувчи шамол юкламасининг меъёрий
Ҳ
ҳ
иймати
қ
Р
(даН), уйидаги формула бўйича ани ланади:
қ
қ
Р
= α
∙К
1
∙С
х
∙
q∙F Sin
2
φ,
бу ерда:
а
- ВЛ орали ида шамол тезлиги босимининг тенг та симланмаганлигини инобатга олувчи коэффициент, унинг
ғ
қ
иймати уйидагича абул илинади: 27 даН/м
қ
қ
қ
қ
2
гача бўлган шамол тезлиги босими учун 1; 40 даН/м
2
да 0,85; 55 даН/м
2
да
0,75; 76 даН/м
2
ва ундан ю орида 0,7 (орали ийматлар линия интерполяция билан ани ланади).
қ
қ қ
қ
К
1
– орали узунлигини шамол тезлиги босимига таъсирини исобга олувчи коэффициент, орали узунлиги 50 м гача
қ
ҳ
қ
бўлганда 1,2 га тенг; 100 м да 1,1; 150 м да 1,05; 250 м ва ундан орти да 1 (орали ийматлар линия интерполяция билан
қ
қ қ
ани ланади).
қ
C
x
– рўпара (лобовое) аршилик коэффициенти: музлашдан холи диаметри 20 мм ва ундан орти сим ва трослар учун
қ
қ
1,1; муз билан опланган барча сим ва трослар учун амда музлашдан холи диаметри 20 мм дан кам сим ва трослар учун 1,2.
қ
ҳ
q
- ушбу режимда шамолнинг меъёрий тезлик босими, даН/м
2
;
F
- симнинг диаметр кесимининг юзаси, м
2
(музлаганда муз деворининг меъёрий алинлигини исобга олган олда);
қ
ҳ
ҳ
φ
- шамол йўналиши ва ВЛ ў и орасидаги бурчак.
қ
2.5.30. Сим ва трослардаги муз атламларининг меъёрий массаси
қ
, уларнинг 0,9 г/см
3
зичликда цилиндрсимон шаклда
бўлишига асосланган олда ани ланади.
ҳ
қ
Ердан 10 м баландликда диаметри 10 мм бўлган симнинг, муз билан опланиши
қ
5 ва 10 йилда 1 марта такрорланганда,
муз деворининг алинлиги Ўзбекистон Республикаси удудларини музлаш девори алинлиги бўйича удудларга ажратилган
қ
ҳ
қ
ҳ
xаритасига (2.5.2-расм) ва ушбу оидалар
қ
нинг 2.5.3-жадвалига мувофи ани ланади.
қ
қ
Муз деворининг алинлиги узо
қ
қ
муддатли кузатувларни айта ишлаш асосида ани лаштирилиши мумкин.
қ
қ
140
Музлашнинг I-IV удуд
ҳ
ларида 15 йилда 1 марта такрорланганда, шунингдек музлаш такрорийлигидан атъий назар
қ
ало ида удудларда муз деворининг алинлиги, амалдаги кузатув маълумотларини айта ишлаш асосида ани ланади.
ҳ
ҳ
қ
қ
қ
2.5.3-жадвал
Do'stlaringiz bilan baham: |
