Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Нейтрали ерга тў ридан-тў ри уланган кучланиши 1000 В гача электр урилмалар
ғ
ғ
қ
1.7.60 Генераторнинг, трансформаторнинг нейтрали 1000 В гача томонида ерга уловчи ўтказгич ёрдамида ерга улаш
урилмасига уланган бўлиши шарт. Ерга уловчи ўтказгичнинг кесим юзаси 1.7.1-жадвалда (мазкур оидаларга 3 - илова)
қ
Қ
кўрсатилгандан кам бўлмаслиги керак.
Генераторнинг ёки трансформаторнинг нейтралидан та симловчи урилманинг шчитига бораётган ноль ишчи
қ
қ
ўтказгичдан ерга уловчи сим сифатида фойдаланишга ру сат этилмайди.
ҳ
Кўрсатилган ерга улагич генератор ёки трансформаторнинг бевосита я инида жойлашган бўлиши керак. Алохида
қ
холларда, масалан, цехлар ичидаги подстанцияларда ерга улагични бевосита бино девори олдида урилишига ру сат
қ
ҳ
этилади.
1.7.61. Ноль ишчи ўтказгични генератор ёки трансформатор нейтралидан та симловчи урилманинг шчитига
қ
қ
чи арилиши: фазалар шиналар билан чи арилганда–изоляторларга ўрнатилган шина билан; фазалар кабель (сим) билан
қ
қ
чи арилганда–кабель (сим) толаси билан амалга оширилган бўлиши керак. Алюминий оби ли кабелларда, оби дан
қ
қ
қ
қ
қ
тўртинчи тола ўрнида, ноль ишчи ўтказгич сифатида фойдаланишга ру сат этилади.
ҳ
36

---

Генератор ёки трансформатор нейтралидан кетаётган ноль ишчи ўтказгичнинг ўтказувчанлиги, фазалар чи армаси
қ
ўтказувчанлигининг 50% идан кам бўлмаслиги керак.
1.7.62. Генераторларнинг ёки трансформаторларнинг ёки бир фазалик ток манбаи чи армасининг нейтраллари уланган
қ
ерга улаш урилмасининг аршилиги йилнинг исталган ва тида линиявий (фазалараро) кучланишлар уч фазали ток
қ
қ
қ
манбаида 660 В, 380 В ва 220 В бўлганида, ёки бир фазали ток манбаида 380 В, 220 В ва 127 В бўлганида тегишлича 2, 4 ва
8 Ом дан катта бўлмаслиги керак. Ушбу аршилик, табиий ерга улагичлардан, шунингдек 1000 В гача чи иб кетаётган
қ
қ
линиялар сони иккитадан кам бўлмаганда ХЛ нинг ноль сими ерга айта уланишларининг ерга улагичларидан фойдаланиш
қ
исобга олиниб, таъминланиши керак. Бунда, генератор ёки тансформатор ёхуд бир фазали ток манбаи чи армаси
ҳ
қ
нейтралининг бевосита я инида жойлашган ерга улагичнинг аршилиги, уч фазали ток манбаининг линиявий (фазалараро)
қ
қ
кучланиши 660 В, 380 В ва 220 В ёки бир фазали ток манбаи 380 В, 220 В ва 127 В бўлганда тегишлича 15, 30 ва 60 Ом дан
орти бўлмаслиги керак.
қ
Ернинг солиштирма аршилиги ρ 100 Ом.м дан орти бўлганда ю орида кўрсатилган нормаларни 0,01ρ марта, лекин
қ
қ
қ
кўпи билан ўн баробар оширишга ру сат этилади. 
ҳ
1.7.63. ХЛ да ноль симига улаш фаза симларининг таянчлари бўйича ёт изилган ноль ишчи сим билан амалга
қ
оширилиши керак.
Узунлиги 200 м дан орти ХЛ нинг (ёки улардан шахобчаларнинг) охирларида, шунингдек ХЛ дан ноль симига уланиши
қ
керак бўлган электр урилмаларга киришларда ноль ишчи симининг ерга айта уланиши амалга оширилган бўлиши керак.
қ
қ
Бунда, биринчи навбатда табиий ерга улагичлардан, масалан, таянчларнинг ер ости исмларидан (мазкур оидаларнинг
қ
Қ
1.7.70-бандига аранг), шунингдек ча мо дан хосил бўлган ўта кучланишдан химоялаш учун илинган ерга улаш
қ
қ қ
қ
урилмаларидан (2.4.26-бандга аранг) фойдаланиш лозим.
қ
қ
Кўрсатилган ерга айта улашлар, агар бундан орти ерга улашлар ча мо дан хосил бўлган ўта кучланишдан химоялаш
қ
қ
қ қ
учун талаб этилмаган бўлса, амалга оширилади.
Ўзгармас ток тармо ида ноль симини ерга айта улаш ало ида, ер ости увурлари билан металл ало алари бўлмаган
ғ
қ
ҳ
қ
қ
сунъий ерга улагичлар ёрдамида амалга оширилиши керак. Ўзгармас ток ХЛ да ўта кучланишдан химоялаш учун илинган
қ
ерга улаш урилмаларидан (2.4.26-бандга аранг) ноль ишчи симини ерга айта улаш учун фойдаланиш тавсия этилади.
қ
қ
қ
Ноль симини ерга айта улаш учун фойдаланиладиган ерга улаш симлари, узо муддат 25 А дан кам бўлмаган ток о иб
қ
қ
қ
ўтиш шартидан келиб чи иб танланишлари керак. Ушбу симлар механик муста камлиги бўйича 1.7.1-жадвалда
қ
ҳ
келтирилганлардан кам бўлмаган ўлчамларга эга бўлишлари керак.
1.7.64. ар бир
Ҳ
ХЛ ноль ишчи сими барча ерга айта улагичларининг о иб ўтишга умумий (шу жумладан табиий
қ
қ
улагичларнинг) аршилиги йилнинг исталган ва тида линиявий (фазалараро) кучланиш уч фазали ток манбаи 660 В, 380 В
қ
қ
ва 220 В ёки бир фазали ток манбаи 380 В, 220 В ва 127 В бўлганда тегишлича 5, 10 ва 20 Ом дан орти бўлмаслиги керак.
қ
Бунда ар бир ерга айта улаш ерга улагичнинг о иб ўтишга аршилиги, ўша кучланишларда, тегишлича 15, 30 ва 60 Ом дан
ҳ
қ
қ
қ
орти бўлмаслиги керак.
қ
Ернинг солиштирма аршилиги ρ 100 Ом.м дан орти бўлганда, ю орида кўрсатилган нормаларни 0,01 марта, лекин
қ
қ
қ
кўпи билан ўн баробар оширишга ру сат этилади.
ҳ