Электр таъминоти тизимида электр тармоқлар. Мавзу: Электр узатиш линиясини параметрлари ва унинг алмаштириш схемаси

2.O’z-o’zidan uyg’otish generatorlar. Generatorlarning bu turining uyg’otish cho’lg’ami shu generatorning o’zidan tok oladi. Bunda generatorni uyg’otish uchun yakorning o’zagidagi qoldiq magnit maydondan foydalanadilar. O’z-o’zidan uyg’otish generatorlari 3 xil bo’ladi. A) parallel uyg’otish generatorlari. Bunda generatorni uyg’otish uchun yakorga parallel ulanadi va parallel uyg’otish cho’lg’ami (p.u.ch) deyiladi

B) ketma-ket uyg’otishli o’zgarmas tok generatori. Bunda uyg’otish cho’lg’ami (K.U.CH) yakorga ketma-ket ulanadi va ketma-ket uyg’otish cho’lg’ami deyiladi.

V) aralash uyg’otishli o’zgarmas tok generatori. Bunda generatorning ikkita uyg’otish cho’lg’ami bo’lib, biri yakorga parallel ulanadi, biri esa ketma-ket ulanadi .Bu cho’lg’amlar mos ravishda parallel va ketma-ket ulangan uyg’otish cho’lg’ami deyiladi va belgilanadi.

Generatorni o’z-o’zidan uyg’otishi uchun uchta shart bajarilishi kerak: 1.YAkorning o’zagida qoldik magnit maydon bo’lishi shart. 2.Qoldik magnit oqimining yo’nalishi, uyg’otish toki hosil qilingan magnit oqim yo’nalishi bilan mos kelishi shart. 3.Uyg’otish cho’lg’amining qarshiligi o’ndan katta bo’lmasligi kerak.

4. O’zgarmas tok motorlari

• 4. O’zgarmas tok motorlari
• O’zgarmas tok mashinalari qaytuvchanlik xossasiga ega. O’zgarmas tok generatorining kuchlanishini asta-sekin qamaytirsak, mashina o’zgarmas tok elektr tarmoq’idan elektr energiyasini iste’mol qila boshlaydi va dvigatel rejimiga o’tadi, ya’ni mashinaning yakordagi aylanish momenti tormozlovchi emas, balki o’zi elektromagnit moment hosil qilib, tashqi mashinani aylantira boshlaydi.

Bu aylanish momenti yakorning tokli o’tkazgichlari, uyg’otish cho’lg’ami hosil qilgan magnit maydon o’zaro ta’siri natijasida hosil bo’ladi. Bunda o’zgarmas tok dvigatelini elektr muvozanat tenglamasi quyidagicha yoziladi.

• Bu aylanish momenti yakorning tokli o’tkazgichlari, uyg’otish cho’lg’ami hosil qilgan magnit maydon o’zaro ta’siri natijasida hosil bo’ladi. Bunda o’zgarmas tok dvigatelini elektr muvozanat tenglamasi quyidagicha yoziladi.