Elektr stansiya va podstansiyalarni elektr jihozlari fanidan o’qitish materiallari to’plami

5.Mavzu:Energetika tizimlari to’g’risida asosiy ma’lumotlar.

Rеja:


Reja :
1. Energetik tizim haqida tushuncha .
2. Energetik tizim tashkil qilishning afzalliklari va sabablari.
3. Energetik tizim hosil qilishning asosiy shartlari



Tayanch tushunchalar:
Energotizimlar,elektrostansiya, nimstansiyalar energosistemadagi, nimtansiyal tranzitlash

1-ilova
1-slayd

Elektrostansiya yoki nimstansiyalarning energosistemadagi vazifasi hamda ahamiyati. Energosistemada parallel ishlayotgan elektrortansiyalar bajaradigan vazifasiga qarab keskin farqlanadi

2-slayd

Ishonchlilik - bu elektrqurilmaning elektr tarmog‘i uchastkasining yoki energosistemaning iste’molchilarini belgilangan sifatdagi elektr energiyasi bilan uzluksiz, to‘la ta’minlash xususiyatidir.

5-mavzu:Energetika tizimlari to’g’risida asosiy ma’lumotlar.

Reja :
1. Energetik tizim haqida tushuncha .
2. Energetik tizim tashkil qilishning afzalliklari va sabablari.
3. Energetik tizim hosil qilishning asosiy shartlari.

Elektr energiyasini ishlab chiqarish, uzati va taqsimlash jarayoni bilan bog‘langan elektr stansiyalari, nimstansiyalari va elektr uzatish liniyalari elektr energetik tizim deb ataladi.

Stansiyalarni parallel ishlashga birlashtirish va energotizim yaratish katta xalq xo’jalik ahamiyatiga ega va bir qancha texnik hamda iqtisodiy afzalliklar beradi:
- energetikani rivojlantirish sur’atlarini oshirishga va rivojlantirishni hozirgi sharoitlar uchun eng tejamkor yo‘llar bilan, ya’ni katta quvvatli blokli agregatlarga ega bo‘lgan yirik IES va AES larni ko‘proq ishga tushirish hisobiga olib borishga imkon beradi;
- iste’molchilarni elektr bilan ishonchli ta’minlashni keskin oshiradi;
- tumanning energetik resurslaridan (yoqilg’i, suv energiyasi va hakazolardan) to‘g‘ri foydalanib, Yuklamani elektr stansiya qrtasida eng ratsional tavsimlash hisobiga umuman energotizim bo‘yicha elektr energiyasi hosil qilish va uni Taqsimlashda tejamkorlikni oshiradi;
- elektr energiya sifatini oshiradi, ya’ni chastota va kuchlanishni standartda belgilangan chegaralarda ushlab turishni ta’minlaydi, Chunki ko‘p agregatlar Yuklamaning o‘zgarib turishiga ta’sirchan bo‘ladi;
- energetik tizim agregatlari umumiy quvvatining 12-20% ini tashkil etuvchi jami zaxira quvvatni pasaytirishga imkon beradi.
Birlashgan energetik tizim tarkibida bir necha energotizimlar parallel ishlaganida Yuqorida ko‘rsatilgan afzalliklar yana ham ko‘proq namoYon bo‘ladi.
O‘zbekistonda energotizimlarning ishini operativ boshqarish uchun asosiy vazifalari quyidagilardan iborat bo‘lgan dispetcherlik usulida boshqarishning yagona tizimi tashkil etilgan:
xalq xo‘jaligining elektr va Issiqlik energiyasiga bo‘lgan ehtiyojini to‘la qondirish maqsadida energotizimlarning ish rejimini operativ planlashtirish va rostlash;
iste’molchilarning uzluksiz ta’minlanishini va energotizimlarning ishonchli ishlanishini ta’minlash;
avariya rejimlarning oldini olish va ularni bartaraf qilish;
energiyaning talab etilgan sifatini (kuchlanish, chastota, Issiqlik tarmoqlaridagi bug‘ va suv parametrlarini) ta’minlash;
energotizimning umuman maksimal tejamkorlikda ishlashini va energoresurslarning ratsional sarflanishini ta’minlash.
Dispetcherlik punktlari eng Yangi boshqarish vositalari: dispetcherlik shchitlari, teleboshqarish qurilmalari, telesignalizatsiya, teleo‘lchash, hisoblash texnikasi vositalari, avtomatika va hokazolar bilan jixozlanmoqda.