Электр хавфсизлиги

132 
49-расм. Изоляцион штанга асбоби 
Импулс ўлчов асбобининг доимий олдиндан уланган симини, электр 
узатиш тармоғига олдиндан уланган доимий ўчириш-ѐқиш аппарати орқали 
улаш ва ўлчаш ишларини навбатчи ходимнинг бир ўзи ѐки фармойиш билан IV 
гуруҳга эга бўлган лаборатория ходими бажариши мумкин. 
Ўлчаш ишлари тугатилганидан сўнг, ҳаво электр узатиш тармоғи яна ерга 
уланиши, фақат шундан кейингина изоляцион штанга сими билан аввал ҳаво 
электр узатиш тармоғидан, кейин эса импулс ўлчов асбоби симидан узиб 
олиниши зарур. 
Юқори кучланишли импулс генератори бўлмаган импулс ўлчов асбоби 
билан ўлчов ишлари олиб борилганда, ишлаѐтган бригадаларни ҳаво электр 
узатиш тармоғидан четлаштирилмасликларига рухсат этилади. 
4. Мегаомметр ва электр ўлчов асбоблари билан бажариладиган ишлар 
Изоляция қаршилигини 1000, 2500 В ли мегаомметр билан ўлчашни, 
ўчирилган ток ўтказувчи қисмлардаги электр заряди олдин ерга улаш орқали 
олинганидан сўнг, бажарилиши керак. Ток ўтказувчи қисмдаги ерга улагич 
фақат мегаомметр уланганидан кейин олиниши зарур. 
Мегаомметр билан изоляция қаршилигини ўлчашда, мегаомметрдан 
чиққан симни ток ўтказувчи қисмга изоляцияланган қисқич (штанга) ѐрдамида 
улаш керак.
Бундан ташқари, кучланиши 1000 В дан юқори бўлган электр 
ускуналарида, диэлектрик қўлқопдан фойдаланиш зарур. 
Мегаомметр билан иш бажариш жараѐнида, унга уланган ток ўтказувчи 
қисмларга тегиш ман этилади. Ток ўтказувчи қисмлардаги қолдиқ заряд, иш 
тугатилганидан сўнг, ток ўтказувчи қисмларни қисқа вақт ерга улаш билан 
олиниши зарур. 
Мегаомметр билан изоляция қаршилигини ўлчашни, III гуруҳга эга 
бўлган ходим бажариши мумкин. 
Агар изоляция қаршилигини ўлчаш, ушбу электр ускунасида 
бажарилаѐтган иш ҳажмига кирса, наряд ѐки фармойишда, бу иш тўғрисида 
эслатма талаб қилинмайди. 
Асбобни улаш ва ажратиш, 1000 В гача кучланиш остида бўлган электр 
занжирини узишни талаб қилса, бу ишларни ушбу тармоқдан кучланиш 
олинганидан сўнг, бажариш керак.

---

133 
Асбобни улаш ва ажратиш, электр занжирини узишни талаб қилмаса, бу 
ишларни электр ҳимоя воситаларини қўллаган ҳолда, кучланиш остида 
бажариш мумкин. 
Мабодо, 1000 В гача кучланиш остида бўлган электр ускуналарининг 
электр параметрларини ўлчаш талаб қилинса, у ҳолда кўчма ўлчов асбобини 
металл ғилофи ерга уланиши ва изоляцион тутқичли уловчи симдан 
фойдаланиш лозим.