Elektr energiyasi va nasos stantsiyalaridan foydalanish kafedrasi "tasdiqlayman"

8.2 Suv sathining koʻtarilib -tushishiga asoslangan elektrostansiyalar.
Suv satxi koʻtarilib tushish elektrostansiyalarini loyixalash va qurishda quyidagi muammolarga duch kelinadi:
 agressiv dengiz suv ostida beton va temir konstruksiyalarni zanglashi;
 gidrotexnik inshootlarni toʻlqinlarning dinamik ta’siridan va dengiz oqimlaridan himoya qilish;
 choʻkindi jinslar bilan kurash;
 tuproqning mustahkamligini oshirish;
 tirik organizmlar, ayniqsa malyuskalar bilan kurash.
Bu muammolarni echish uchun juda koʻp ilmiy-tekshirish ishlarini oʻtkazish va natijalarni joylar(natura)da ishlatib koʻrish zarur.
Hozirgi vaqtda dunyoda okean va dengizlar suv sathining koʻtarilibtushishiga asoslangan faqatgina Fransiyadagi Rans va Rossiyadagi Kislogub elektrostansiyalari ishlab turibdi. 2.5-paragrafda dunyodagi eng katta suv sathning koʻtarilib-tushish elektrostansiyasi haqida ma’lumot keltirilgan.
Suv sathning koʻtarilib-tushish asosida ishlaydigan elektrostansiyalarga sarflanadigan kapital xarajatlar boshqa elektrostansiyalarga karaganda kamroq ekanligi aniqlangan. Masalan, 11,4 mln.kVt/soat elektroener-giya ishlab chiqaruvchi Mezen elektrostansiyasiga sarflangan kapital xarajatlar 1072 doll./kVt(0,314 doll./kVt soat)ni tashkil qiladi. Bu koʻrsatgich GESlarga sarf qilinadigan xarajatlarga qaraganda1,5 barobar arzonga tushar ekan (Masalan, Gilyuy GESi-1587doll./kVt yoki 0,63 doll./kVt soat).
Amerikaning Nyu-Djersi shtatidagi «Ocean Power Technologies» kompaniyasi 10 dona toʻlqin poʻkaklari energetik qurilmalaridan tashkil topgan1500 kVt/soat quvvatga ega boʻlgan toʻlqinlar elektrostansiyasini ishga tushirdi. Har bir poʻkak toʻlqinlarda bekorga qalqib yurmaydi, uning ichidagi porshenlar toʻlqinlarga mos qaytma-ilgarilanma harakat qilib elektroenergiya ishlab chiqaradi. Ishlab chiqarilgan elektroenergiya suv osti kabelsimlari yordamida qirg‘oqqa uzatilib, qirg‘oqdagi mingga yaqin uylarni yil boʻyi elektroenergiya bilan ta’minlab turadi. Poʻkaklarni nazoratda ushlab turish uchun unga yorug‘lik signali berib turuvchi, oʻchib-yonib turadigan lampalar oʻrnatilgan [67] (71-rasm).